یادداشت
ضرورت‌های منطقی روایت قدرت
سپهر خلجی ؛ رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت سیزدهم
رهبر عالیقدر انقلاب اسلامی در دیدار هیأت دولت بر ضرورت توجه به «روایت قدرت و قوت از امکانات کشور» از سوی مسئولان در مواجهه با مردم تأکید فرمودند.
اولا؛ موضوع به‌قدری درخور اهمیت بود که طلیعه بیانات و حسن‌ختام سخنان ایشان تأکیدا به این موضوع اختصاص یافت؛ یعنی در میان اولویت‌های متصور برای تذکر در باب مسائل دولت، رهبر حکیم انقلاب به «پرهیز از روایت ضعف از جمهوری اسلامی» وزن بیشتری دادند که حاکی از ضرورت ویژه این موضوع متناسب با مشاهدات میدانی در یک‌سال گذشته بود.
ثانیا؛ این تذکر علاوه بر اینکه مبانی نظری و پایه‌های استدلالی دقیق دارد، برگرفته از سیره عملی امامین انقلاب و تجربه حکمرانی انقلاب اسلامی در عرصه میدان است.
چرا باید مسئولان راوی قدرت کشور باشند نه راوی ضعف‌ها؟ آیا این توصیه به‌معنای نادیده‌گرفتن ضعف‌هاست؟
یکم؛ بدیهی است پویایی و حرکت جامعه وابسته به امید است. جامعه ناامید، جامعه‌ای افسرده و پژمرده است. مردم به‌صورت طبیعی علاقه دارند مسئولان خود را در قاب امید و اقتدار ببینند تا بتوانند به آنان اتکا کنند و امید داشته‌باشند که مشکلات به‌دست مسئولان باکفایت و مقتدر حل می‌شود.
پمپاژ ناامیدی از سوی مسئولان ارشد و القای حس نشدن و نتوانستن، عملا باعث رکود و بی‌عملی در لایه‌های پایین‌دستی دولت نیز خواهد شد. باید توجه کرد که دولت از مرکز تا پیرامون و در همه شئون سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه امتداد دارد. یک کارگزار اجرایی پایین‌دستی در نقطه‌ای دور‌افتاده وقتی به‌صورت پیوسته ببیند که مسئولان ارشد و تصمیم‌ساز در سطوح عالی از نشدن و نتوانستن سخن می‌گویند او در یک منطقه محروم و با انبوهی از مشکلات چه امیدی به حل مسائل و محرومیت‌های منطقه خواهد داشت؟ مدیران ارشد و صاحب‌منصبان عالی باید توجه داشته باشند در عین مسئولیت‌های مهمی که به‌عهده دارند، مأموریت ویژه‌ای نیز برای الگودهی و ترسیم نمای امیدبخش از آینده به جامعه مخاطب به دوش می‌کشند.
به همین دلیل است که حتی در جامعه‌ای مانند آمریکا به‌رغم بالاترین بدهی جهانی، بیشترین حجم زندانی به نسبت جمعیت، بالاترین میزان قتل روزانه با اسلحه، بالاترین فرسودگی در زیرساخت‌ها، بالاترین حجم قاچاق مواد‌مخدر، بیشترین مشکل مربوط به مهاجران و ده‌ها مشکل دیگر ناشی از قطبی‌شدن فضای سیاسی اما شعار مهم رهبران آن «اول آمریکاست». شعار اول آمریکا در حقیقت نشان دادن نقطه امید و توانستن برای رسیدن به شرایط بهتر برای شهروندان آمریکایی است. منطق حکم می‌کند که مسئولان ارشد نقاط امید را برجسته و زنده نگه دارند و در عین حال از باب مسئولیت اجرایی، برای حل نارسایی‌ها و تبدیل آن به نقاط امیدبخش تلاش کنند و به راه‌حل منطقی برسند.
دوم؛ روایت ضعف و ناتوانی با تلاش برای نشستن بر منصب اجرایی منافات دارد. وقتی مسئولیتی را می‌پذیریم یعنی یقین داریم که قادر به بهبود شرایط و حل مشکلات پیش‌رو هستیم در غیراین صورت پذیرش مسئولیت با علم به ناتوانی در اجرا یا قابل حل‌نبودن مشکلات علاوه بر اینکه منطقا پذیرفته نیست بلکه دارای ضمان شرعی است؛ یعنی اگر فردی بداند که یا قادر به حل مشکلات نیست و یا مشکلات موجود قابل حل نیست، پذیرفتن مسئولیت به لحاظ شرعی محل ابهام و اشکال است. وقتی خود را در معرض انتخاب مردم قرار می‌دهیم یعنی می‌پذیریم که قادریم برای مشکلات کشور راه‌حل پیدا کنیم. اینکه بعد از مسئولیت به جای تدبیر امور صرفا به دیکته مشکلات و بازگویی نارسایی‌ها بپردازیم بیش از اینکه رفع‌کننده مشکلات باشد نشان‌دهنده بی‌برنامگی و ضعف مدیریتی است. مسئولیت اجرا جای دیکته نیست؛ وقت آزمون است.
سوم؛ باید به آثار بیرونی روایت ضعف و ناتوانی در جری‌شدن دشمنان و تمرکز بر فشار بر نقاط آسیب توجه کرد. عقلانی نیست مشکلاتی که جای طرح آن در تریبون‌های مشورتی قوا، جلسات دولت و کمیسیون‌های متعدد دستگاه اجرایی برای هم‌افزایی و یافتن راه‌حل است، در تریبون رسانه فریاد شود. آیا قرار است رسانه‌ها مشکلات پیش‌روی دولت را حل کنند یا جامعه مخاطب که خود چشم‌انتظار اقدام راهگشای مسئولان منتخب هستند؟ در همین چند ماه گذشته برخی مواضع ترامپ و نتانیاهو علیه ایران عینا برگرفته از ضعیف‌نمایی و ابراز استیصال مسئولان ایرانی در موقعیت‌های مختلف بوده است. یعنی با ضعیف‌نمایی از کشور نه‌تنها مشکل را حل نکردیم بلکه فرصت لازم را هم به دشمن برای تصویرسازی علیه ایران دادیم.
چهارم؛ آیا توصیه به پرهیز از روایت ضعف به‌معنای نادیده‌گرفتن نارسایی‌هاست؟ یقینا پاسخ منفی است. هم می‌توان از فرصت‌های کشور روایت قدرت داشت و از آینده امیدبخش تصویرسازی کرد و هم با اولویت‌بخشی به حل نارسایی‌ها در جهت تحقق چشم‌انداز برنامه‌ریزی کرد. بدیهی است که پذیرفتنی نیست نارسایی‌های کشور را با خاک‌انداز زیر فرش پنهان کنیم اما فریاد زدن مشکلاتی که مخاطب اقدام در مورد آن خودمان هستیم چه مشکلی از جامعه را حل می‌کند؟
