گزارش
روی خونین ماه را ببین
ماه‌گرفتگی کامل، امشب فرصتی جذاب برای تماشای یکی از زیباترین پدیده‌های نجومی فراهم می‌آورد
گروه دانستنیها
ماه‌گرفتگی امشب بهانه‌ای شد برای اینکه برنامه جمعه هفته گذشته دانستنیها در همشهری تی‌وی را به آن اختصاص دهیم. مهمان ما در این برنامه، ندا جعفری، کیهان‌شناس و مدیر کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران بود که درباره این خسوف صحبت کرد و به پرسش‌های گوناگون در این خصوص پاسخ داد. اینجا چکیده‌ای از این گفت‌وگو را ملاحظه می‌کنید، اما برای تماشای برنامه می‌توانید کد کنار عکس را اسکن کنید.
خسوف چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
ماه‌گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که زمین بین ماه و خورشید قرار بگیرد. ماه‌گرفتگی فقط هنگام ماه کامل رخ می‌دهد نه زمانی که ماه به شکل هلال است و کامل نیست.
ماه فقط وقتی در گره‌های مداری قرار بگیرد، ماه‌گرفتگی رخ می‌دهد. ماه‌گرفتگی 3نوع دارد: کامل، جزئی و نیم‌سایه. در ماه‌گرفتگی نیم‌سایه فقط کمی نور ماه کم می‌شود. این نوع ماه‌گرفتگی با چشم غیرمسلح به سختی دیده می‌شود. در ماه‌گرفتگی جزئی، بخشی از‌ماه در سایه زمین فرو می‌رود و در خسوف کامل، کل‌ماه در سایه زمین قرار می‌گیرد.
اهمیت ماه‌گرفتگی
ماه‌گرفتگی کامل از سه جنبه اهمیت دارد: از نظر بصری، ماه قرمز می‌شود و منظره‌ای دیدنی پدید می‌آورد. از نظر عکاسی، سوژه‌ای محبوب برای عکاسان نجومی و غیرنجومی است و از نظر علمی، دستاوردهای بزرگی از ماه‌گرفتگی حاصل شده است. ارسطو با استفاده از ماه‌گرفتگی، کرویت زمین را ثابت کرد. بابلی‌ها با رصدهای مداوم، تقویم دقیق و چرخه ساروس را تدوین کردند. ابوریحان بیرونی با ثبت ماه‌گرفتگی طول جغرافیایی شهرها را اندازه گرفت. امروزه نیز پروژه‌های علمی با استفاده از ماه‌گرفتگی انجام می‌شود.
خرافات
در فرهنگ‌ها و اقوام قدیمی، ماه‌گرفتگی با خرافات همراه بوده است. در برخی فرهنگ‌ها ماه‌گرفتگی را نماد جنگ یا خونریزی می‌دانستند. بعضی باور داشتند که زنان باردار نباید به ماه‌گرفتگی نگاه کنند. واقعیت این است که این باورها همه خرافه هستند و پایه علمی ندارند. رصد ماه‌گرفتگی هیچ خطری ندارد و نیاز به ابزار خاصی نیست.
ماه خونین
ماه در زمان گرفت کامل به رنگ قرمز در می‌آید. علت قرمز شدن، شکست نور خورشید در جو زمین است. به‌همین دلیل ماه در سایه زمین کاملا سیاه دیده نمی‌شود. به این پدیده اصطلاحا «ماه خونین» هم گفته می‌شود.
زمان ماه‌گرفتگی
ماه‌گرفتگی کامل پیش رو یکشنبه از ساعت ۱۸:۵۶ آغاز می‌شود. ابتدا ماه وارد نیم‌سایه می‌شود که قابل مشاهده نیست.
۱۹:۵۷ ماه‌گرفتگی جزئی آغاز می‌شود.
۲۱:۰۱ ماه‌گرفتگی کامل شروع می‌شود.
۲۱:۴۲ ماه‌گرفتگی کامل به اوج می‌رسد.
۲۲:۲۳ ماه‌گرفتگی کامل پایان می‌یابد.
۰:۲۵ دوشنبه کل ماه‌گرفتگی
تمام می‌شود.
ماه‌گرفتگی کامل حدود ۸۲ دقیقه طول می‌کشد.
خسوف سال ۱۳۹۷ طولانی‌تر بود و ۱۰۲دقیقه به طول انجامید.
رصد
رصدگران می‌توانند علاوه بر ماه، اجرام دیگری مثل خوشه‌های ستاره‌ای و کهکشان‌ها را هم مشاهده کنند.
برای رصد بهتر توصیه می‌شود علاقمندان به مکان‌های امن با آلودگی نوری کمتر بروند.
همراه داشتن آب، وسایل ایمنی و بررسی وضعیت هوا ضروری است.
ماه‌گرفتگی با چشم غیرمسلح و حتی از پشت بام خانه‌ها هم قابل مشاهده است.
در همینه زمینه :
