مالزی دیگر جای سعودی‌ها نیست

این روزها بازار اخبار مربوط به کشورهایی که با عربستان سعودی دچار مشکل شده‌اند داغ است. بعد از قطر، لبنان، کانادا و... حالا نوبت به مالزی رسیده که هر هفته پیام جدیدی از بحران در روابط خود با ریاض به جهان ارسال کند. آخرین پیام به تعطیلی مرکز صلح ملک‌سلمان در کوالالامپور بازمی‌گردد؛ دفتری که بیش از یک‌سال پیش در جریان سفر پادشاه عربستان به مالزی افتتاح شد و قرار بود نقشی مهم در تنظیم روابط میان 2کشور در ابعاد غیررسمی ایفا کند.

محمد سابو، وزیر دفاع دولت جدید مالزی روز گذشته با انتشار پاسخ مکتوب به پرسش‌های نمایندگان پارلمان این کشور، ضمن تأکید بر تعطیلی فوری این مرکز نوشت: وظایف تعریف‌شده برای مرکز صلح سلمان در آینده از سوی کانون دفاع و امنیت مالزی انجام خواهد شد.

اما مرکز صلح سلمان چه بود و با چه اهدافی در مالزی تاسیس شد؟ براساس آنچه در اساسنامه این مرکز آمده، مرکز بین‌المللی صلح سلمان در اواخر سال95 در جریان سفر ملک‌سلمان به مالزی (در دوران ریاست‌جمهوری نجیب رزاق) با هدف جذب علمای مسلمان به تفکرات مبتنی بر مبارزه با تروریسم و ترویج تساهل و تسامح دینی تاسیس شده بود. دفتر موقت این مرکز در کوالالامپور افتتاح شده و قرار بود دفتر اصلی آن در شهر پتراجایا، به‌عنوان پایتخت اداری مالزی برپا شود. به گفته شبکه العربیه، این مرکز قرار بود به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های مبارزه با تروریسم در آسیا و شمال آفریقا، در کنار سایر مراکزی همچون دانشگاه الازهر مصر به فعالیت بپردازد. این در حالی است که مالزی و سایر مناطق اسلامی شرق آسیا، به‌طور جدی با خطر تقویت جریانات دینی افراطی روبه‌رو هستند. عربستان سعودی طی سال‌های دولت نجیب رزاق علاوه بر تاسیس این مرکز، مدارس دینی و مساجد متعددی را در مالزی افتتاح کرده و از سوی دیگر در حوزه علوم دینی و الهیات دانشجویان متعددی را از مالزی برای تحصیل در دانشگاه‌های خود پذیرفته است.

اما این روایت، با توجه به اسنادی که بعد از پیروزی ائتلاف ماهاتیر محمد در انتخابات مالزی از شبکه گسترده فساد اقتصادی در این کشور منتشرشده تا حد زیادی متفاوت است. به گفته شبکه الجزیره، اسنادی که با تکیه به آنها، پرونده فساد اقتصادی دولت نجیب رزاق در جریان است نشان می‌دهد، عربستان سعودی و امارات با استفاده از سازمان‌های پوششی ازجمله مراکز دینی، اقدام به پولشویی و تأمین مالی شبکه‌های قاچاق می‌کرده‌اند. مداخله این 2کشور عربی خلیج‌فارس در فساد اقتصادی مالزی به حدی بود که واکنش مستقیم ماهاتیر محمد را در پی داشته است.

تمام اینها در حالی است که تعطیلی مرکز صلح سلمان، مخالفت جدی برخی نمایندگان پارلمان و رسانه‌های نزدیک به جریان رزاق را به‌دنبال داشته است؛ جریاناتی که گفته می‌شود از منابع مالی عربستان و امارات طی سال‌های گذشته بی‌بهره نبوده‌اند، با این حال، به‌نظر می‌رسد عزم دولت جدید مالزی برای مقابله با این شبکه فساد جدی است.  دولت جدید مالزی طی ماه‌های گذشته اقدامات متعددی علیه عربستان انجام داده است؛ اقداماتی ازجمله خروج فوری از ائتلاف عربی در جنگ یمن، مخالفت با ادامه تحریم‌ها علیه قطر، بازداشت تجار نزدیک به عربستان و امارات و در نهایت، تعطیلی مرکز صلح ملک سلمان.

مکث

جامعه جهانی کنارکانادا  علیه عربستان



بحران ناگهانی در روابط عربستان و کانادا با سرعت قابل توجهی تشدید می‌شود. طی یک روز گذشته و بعد از اخراج سفیر کانادا از ریاض،  دولت عربستان سعودی اعلام کرد: پروازهای خطوط هوایی این کشور به مبدأ و مقصد تورنتو به حالت تعلیق درمی‌آید. در همین حال،  شبکه خبری العربیه گزارش داد که عربستان برنامه‌های تبادل دانشجویی با کانادا را نیز متوقف کرده است. براساس این گزارش،  دانشجویان سعودی دارای بورسیه مشغول به تحصیل در کانادا قرار است به‌زودی به کشورهای دیگری منتقل شوند. این اقدامات سعودی‌ها پس از آن صورت گرفت که کانادا خواهان آزادی فوری فعالان مدنی بازداشت‌شده در عربستان شد. اگرچه ریاض این درخواست را مداخله در امور داخلی خود به‌شمار آورده،  اما وزیر خارجه کانادا باز هم تأکید کرد از پیگیری حقوق فعالان اجتماعی بازداشتی سعودی دست نمی‌کشد. پس از این تحولات،  وزارت خارجه آمریکا هم با صدور بیانیه‌ای از مسئولان سعودی درخواست کرد جزئیات بازداشت‌های اخیر فعالان اجتماعی را منتشر کند. از سوی دیگر،  سازمان عفو بین‌الملل خواهان تداوم فشارها بر عربستان برای آزادی این افراد شده است. عربستان سعودی از ابتدای سال‌جاری،  موج جدیدی از بازداشت فعالان حقوق زنان را آغاز کرده است.