تونل فناوری ایران برای عبور از تحریم‌های مالی آمریکا
با موج جدید تحریم‌ها، ایران به دنبال استفاده از فناوری‌های جدید از جمله بلاکچین برای عبور از تحریم‌های مالی از جمله مشکلات سوئیفت است
با موج جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران انتقال پول فیزیکی به داخل و خارج از کشور با دشواری‌هایی مواجه خواهد شد. این تحریم‌های یکجانبه که پیش‌تر هم اعمال شده بود، هدفش جلوگیری از انتقال پول حاصل از فروش نفت به کشور و ایجاد اختلال در معامله‌های مالی ایران با کشورهای دیگر است. روش قبلی آمریکا برای اجرای این پروژه، نظارت بر انتقال پول‌ها از طریق سوئیفت بود؛ یک سیستم استاندارد جهانی که آمار پول‌های منتقل شده در جهان را رصد می‌کند و چون تحت نظارت آمریکا کار می‌کند، می‌تواند پول‌ها را بلوکه کرده و طرفین معامله را با مشکلاتی روبه‌رو کند. در تحریم ترامپی اما مقصد پول مورد هدف قرار می‌گیرد. با وجود پیچیده‌شدن شیوه تحریم، فناوری راه‌های جدیدی پیش روی کشورهای تحریم شده قرار می‌دهد که نقل و انتقال پول را برایشان ممکن می‌کند. در سطح خرد، با استفاده از ارزهای دیجیتال یا رمزینه‌ارزها که معروف‌ترین‌شان بیت‌کوین بود و در سطح کلان، سامانه‌های فناورانه جدیدی که می‌توانند بانک‌های مرکزی کشورها را به هم مرتبط کنند، به‌عنوان راه‌های جدیدی برای دورزدن تحریم‌های اقتصادی شناخته می‌شوند.
نقل و انتقال مالی در بازارهای خرد
رمزینه‌ارزها یا ارزهای دیجیتال می‌توانند برای نقل و انتقال‌های خرد بازار به کمک کسب‌وکارها بیایند. شرکت‌های صادرات و واردات به جای دریافت اسکناس می‌توانند پول‌شان را از راه سامانه‌های مالی غیرمتمرکز جدید که یکی از معروف‌ترین‌هایشان در دنیا بیت‌کوین است، انجام بدهند. نیما امیرشکاری، مدیرگروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «زمانی که از ارزهای مجازی که به شیوه «توزیع شده»(غیرمتمرکز) منتقل می‌شوند، استفاده کنیم، چگونگی انتقال پول دیرتر از زمان‌های دیگر قابل شناسایی و بند آوردن است. در نتیجه، کسب و کارها می‌توانند صادرات و واردات‌شان را با خیال راحت‌تری در این فضا انجام بدهند.» بسیاری از ارزهای مجازی در کشورهای دیگر جهان نیز شناخته شده هستند و به همین دلیل، افراد می‌توانند پول‌شان را در هر نقطه‌ای از جهان به ارز فیزیکی دلخواهشان تبدیل کنند. البته این روش، بیشتر به‌کار کسب‌وکارهای خرد می‌آید و سامانه‌های دولتی که حجم پول تبادل‌شده‌شان بسیار بالاست، باید از روش‌های دیگری استفاده کنند.
تونل جدید ارتباط بین‌بانکی
ارتباط دادن بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف با استفاده از یک سامانه دیجیتال جدید، خارج از سیستم سوئیفت راهکاری است که ایران می‌تواند با استفاده از آن تحریم‌های مالی آمریکا را دور بزند. در این روش که گفته می‌شود بین ایران و روسیه در حال شکل‌گیری است، دو کشور پول را در یک تونل جدید، جدا از سوئیفت منتقل می‌کنند که در نتیجه امکان بند آوردن آن امکان‌پذیر نیست. نیما امیرشکاری در این‌باره به همشهری می‌گوید: «پیش‌تر چند بانک کوچک و متوسط در جهان که با هم تبادل تجاری داشتند، برای صرفه‌جویی کارمزد سوئیفت یک شبکه داخلی بین خودشان ایجاد کرده، پول را در این شبکه منتقل کردند. این سامانه به سوئیفت ارتباطی نداشت و از آن طریق کنترل نمی‌شد.» همین شیوه جدید را می‌توان در ارتباط سامانه‌های مالی بزرگ ایران با کشورهای دیگر استفاده کرد.
روشی مشابه بلاکچین
در تحریم‌هایی که پیش از برجام اعمال شده بود، راه انتقال پول به روی ایران بسته بود اما در تحریم ترامپ، کشور و شرکتی که مقصد دریافت پول باشد، رصد می‌شود. با این حساب، فارغ از اینکه پول از چه راهی به مقصد رسیده باشد، شرایط برای شرکت اقتصادی گیرنده دشوار می‌شود. کارشناسان کشور از روش جدیدی برای انتقال پول به این شرکت‌ها خبر می‌دهند که احتمالا مبتنی بر بلاکچین خواهد بود. نیما امیرشکاری در گفت‌وگو با همشهری اینکه چنین روشی وجود دارد را تأیید می‌کند اما در عین حال، جزئیات بیشتری درباره ویژگی‌های فنی آن ارائه نمی‌کند. او می‌گوید: «ترجیح می‌دهیم روش جدیدمان را رسانه‌ای نکنیم تا قابلیت عملیاتی‌شدنش را از دست ندهد اما روش‌های فناورانه‌‌ای وجود دارند.»
