گزارش
از مزرعه تا مد پاریس
درباره بازار داغ پر و شاه‌پرهای خام و رنگی شترمرغ که به پوشاک مجلسی و برندهای جهانی رسیده است
سحر جعفریان‌عصر- روزنامه‌نگار
پیش‌تر نهایت خوش‌شانسی شترمرغ‌ها، بازی در فیلم گینس بود که البته آن نیز قصه‌ای با پایان بد داشت چون در نهایت رکورد جهانی شترمرغ‌سواری ثبت نشد. حالا اما تاس این بزرگ‌ترین پرنده، 6 آورده که بازار خرید و فروش پرهایشان حسابی سکه شده‌است؛ همان پرهای شلاقی کوتاه و بلند و پرپشتی که آخر، یک روز شترمرغ‌ها نتوانستند با آن پرواز کنند تا از سایه سنگین ضرب‌المثل «به شترمرغ گفتند بار ببر، گفت مرغم؛ گفتند بپر، گفت شترم» به در شوند. این روزها از خام تا رنگی و از معمولی تا اعلایشان گران هستند که بعد از پَرکنی با توجه به ویژگی الکترواستاتیکی‌شان، بیشتر گردگیر می‌شوند تا گردوغبارها را بگیرند و پُرشمار‌هایشان نیز عَلَم هیئت‌ها و سرپوش تعزیه‌خوانان را می‌آرایند و به تازگی نیز برای تزئین لباس، کلاه، کیف، زیورآلات، صنایع‌دستی و دکوراسیون ترند شده‌اند.
هر پر 100هزار تومان
همه‌جا پای کیفیت و پشت‌بندش هم قیمت درمیان است؛ حتی وسط بازار پَرهای شترمرغی (از خرازی‌های محلی تا بورس صالح‌آباد و فروشگاه‌های آنلاین) که در آن با وسواس و دست‌چینی، معمولی‌های ارزان از اعلاهای گران، جدا و سوا شده‌اند. شکل و شمایل پرهای معمولی چنین است؛ 20تا30سانتی‌متر که اغلب از نژاد چینی و ایرانی پرکنی می‌شوند. شاید چون بعضی ارزانی‌ها بی‌حکمت نیست بید به پرهای معمولی می‌زند. پرهای اعلا اما ناگفته پیداست خوش‌نمایند؛ پهن با بیش از 100سانتی‌متر کشیدگی که از نژادهای گردن‌آبی، سیاه، قرمز آفریقایی یا رنگین آمریکایی به عمل می‌آیند. با توجه به این تفکیک کیفی، تکلیف کاربرد و قیمت پرها، روشن است؛ اینگونه که پرهای معمولی، بیشتر به‌کار تزئینات می‌آیند و برچسب نرخ‌شان اعدادی بین 20تا 30هزارتومان را نشان می‌دهد. پرهای اعلا نیز بعد از کلی پرداخت و فرآوری‌های لوکس با بهایی صعودی هر عدد بالای 100هزارتومان، خرج آراستگی عَلم و پارچه‌های خاص می‌شوند.
پر شترمرغ به هفته مُد هم رسید
کمتر کسی، این روزهای خوش را که پرهای شترمرغ دارند، تخیل می‌کرد؛ همان پرهایی که در قدر و قیمت‌شان، مثل معروف «به پَری می‌ارزد» را می‌گفتند و همیشه از بی‌مصرفی‌شان گوشه مزارع پرورش شترمرغ سوزانده می‌شدند. آن روزها را باید پسِ این روزها که پر شترمرغ به کالکشن‌های پرفروش برندهای جهانی پوشاک، ایونت‌های گوناگون اوت‌کوتور (پوشاک خاص و سفارشی) و یا حتی دنباله لباس عروس فلان خواننده مشهور و آخرین بخش تولید خودرو در بَهمان شرکت خودروسازی راه یافته، تصور کرد! پرهای شترمرغ را بعد از شست‌وشو، آب‌کشی، خشک‌کنی و رنگ‌آمیزی یا به تار و پود پارچه‌های ابریشمی و پنبه‌ای می‌تنند یا حاشیه‌شان نواری باریک از ساتن دوخته می‌شود تا به وقتش خرج‌کار پوشاک مجلسی (لباس شب، رسمی، کلاه) شوند؛ از پارچه‌ها و نوارهای متری چند صد هزار تومانی تا چند‌ده‌میلیون تومانی که طاقه‌ها و رول‌هایشان در بازاز بزازان و مزون‌های سفارشی‌دوز تلنبار است.
هر که پر شترمرغ خواهد جور پرکنی کشد
فایده پرهای شل و نرم برای شترمرغ حفظ تعادل هنگام دویدن و تغییر ناگهانی مسیر و البته نمایش قدرت و گاهی هم تسلیم است. درحالی‌که سود همان پرها برای پرورش‌دهندگان شترمرغ و بقیه مشاغل مرتبط مانند پرکن‌ها، رنگ‌کن‌ها و کارشناس آموزش فرآوری پر، بیشتر از اینهاست. هوشنگ. م، پرکن است و در یکی از مزارع پرورش شترمرغ، حاشیه جنوبی پایتخت کار می‌کند. پرها را دستی (پلاکینگ) یا با قیچی مخصوص(کلیپینگ) می‌کند:«پرکنی قلق دارد، الکی که نیست. عمر هر شترمرغ 40تا 50سال است که پرهایشان فقط تا 15سالگی کیفیت و ارزش تجاری دارند.» چشم بسته، پرهای جوجه‌ای را از شاه‌پر یا پرهای ژولیده تشخیص می‌دهد:«از 6ماهگی شترمرغ‌ها پرکنی را شروع می‌کنیم. 8ماه بعد، پرها به بلوغ می‌رسند که با توجه به نژاد و کیفیت قیمت می‌خورند؛ هر عدد 30تا 100هزارتومان.» در جعبه ویژه پرکنی را باز می‌کند تا شترمرغ پرکنده، خارج شود.
همه مشاغل شترمرغی
«شاه‌پرهای کثیف و آب‌خورده را با کمترین هزینه نونوار می‌کنیم»، «پرهای خام را به هر رنگ حتی رنگ سال، رنگ‌آمیزی می‌کنیم»، «سفید کردن شاه‌پرهای شترمرغ‌های ابلق در کوتاه‌ترین زمان» و بسیاری آگهی‌های دیگر که لابه‌لای هزاران تبلیغات اینترنتی جا باز کرده‌اند. حمید. ح، از قدیمی‌ترین واردکنندگان و فروشندگان انواع پر شترمرغ است:«پر شترمرغ آفریقایی، بهترین کیفیت را دارد که خیلی بیشتر از 5سال دوام دارد. از هر شترمرغ هم طی عمرش حدود 24شاه‌پر کنده می‌شود که مشتری‌های بیشتری نسبت به بقیه پرهایش دارد. عمده مشتری‌هایشان تولیدکنندگان گردگیرهای خانگی و صنعتی‌اند.» کارگران کارگاه حمید با دقت پرهای دست‌چین‌شده را در کیسه‌ها و گونی‌های برچسب زده، قرار می‌دهند و برای متقاضیان ارسال می‌شود.
در همینه زمینه :
