سینما نیاگارا، 67سال پیش

سال‌ها در قلب تهران پرهیاهو و در میانه‌ خیابان جمهوری امروزی، بنایی قد برافراشت که سرنوشتش با تاریخ سینمای ایران گره خورد. سینما «نیاگارا» در سال ۱۳۳۷، حوالی تقاطع خیابان ابوریحان، با ۹۶۰ صندلی، درهای خود را به روی عاشقان پرده نقره‌ای گشود. ساختمان این سینما که در ابتدا توسط یک مهندس هندی بنا شده بود، با هنر و طراحی معمار ایرانی، پل آبکار، کاربری سینما پیدا کرد و به فضایی فرهنگی و هنری تبدیل شد؛ مکانی که قرار بود میزبان خاطرات چندین نسل از تهرانی‌ها باشد.
در سال ۱۳۳۸، پوستر فیلم «هودینی» با نقش‌آفرینی تونی کرتیس و جنت لی بر سردر آن می‌درخشید و مردم را به تماشای جادو بر پرده سینما دعوت می‌کرد. چندی بعد، شب‌های تابستان تهران نیز با راه‌اندازی تراس تابستانی بر بام نیاگارا، میزبان خاطرات سینمایی شد.
این سینما که روزگاری محمدعلی فردین و رحمان گلزار مالکیت آن را بر عهده داشتند، پس از انقلاب دستخوش تغییرات بسیاری شد؛ نامش به «جمهوری» تغییر یافت و نیمی از مالکیت آن که متعلق به فردین بود و نیم دیگر به رحمان گلزارکه به علی حاتمی رسید. تا پس از شادروان علی حاتمی، همسرش زری خوشکام و سپس دخترش لیلا حاتمی، میراث‌دار این کانون فرهنگی باشند. با همت لیلا حاتمی «کافه آنتراکت» در طبقه دوم جان گرفت؛ فضایی برای فیلم‌های کوتاه، مستند و موسیقی که نبض هنر مستقل را در قلب سینمای قدیمی زنده نگه می‌داشت.
اما این قصه پرافتخار، پایانی تلخ داشت. در ۲۵ آبان 1387 شعله‌های آتش کالبد این سینما را در کام خود فرو برد و این خاطره‌ساز بزرگ را برای همیشه به سکوت و خاموشی کشاند. امروز از آن بنای باشکوه تنها خاطره‌ای مانده است؛ روایتی از یک دوران طلایی که در میان دود و خاکستر به پایان رسید.