آداب مترو سواری

عیسی محمدی 

من از مشتریان همیشگی مترو و بی‌آرتی هستم، یعنی حتی گاهی مسیری را که برایم راحت‌تر است با تاکسی بروم ترجیح می‌دهم از مترو و بی‌آرتی استفاده کنم. چرایش را نمی‌دانم اما یکی از دلایلش این است که غالبا مترو و بی‌آرتی خنک‌ترند، البته به استثنای مسیرهای سربالایی بی‌آرتی که به روایت راننده‌ها اگر کولر بگیرند ماشین دچار زحمت اضافه می‌شود تا به مقصد برسد. درحالی‌که تاکسی‌ها غالبا به‌شدت از کولر ماشین‌شان مراقبت می‌کنند. بگذریم.
از رفتارهای عجیبی که در مترو غالبا مشاهده می‌کنم، این است که برخی از شهروندان به‌خودشان این اجازه را می‌دهند که مانع بسته شدن در مترو شوند. اما چرا؟ طبیعتا چون خودشان دارند سوار می‌شوند. بعضی‌ها هم که دسته‌جمعی تردد می‌کنند، یک نفرشان از پله‌ها سریع پایین می‌دود و در مترو را نگه می‌دارد تا نفرات بعدی با افتخار تمام از راه برسند و فاتحانه وارد واگن‌ها شوند. اما از نکته‌های خیلی عجیب‌ترش این که، مثلا یک نفر در واگن و نزدیک در می‌ایستد و وقتی می‌بیند عده‌ای از پله‌ها پایین می‌آیند که سوار مترو شوند، در را برای‌شان نگه می‌دارد تا داخل شوند. آنها هم که از این فردین‌بازی به وجد آمده‌اند تشکراتی نثار طرف مقابل می‌کنند و سوار می‌شوند. لابد این شهروند محترم هم فکر می‌کند که کار خوبی کرده‌ و امروزم بدون کار خوب طی نشده است.
اما نکته مقابل این رفتار چیست؟ گاهی در مترو هستیم و راهبر اعلام می‌کند که بله! چه نشسته‌اید که در فلان و بهمان ایستگاه توقف نخواهیم داشت و بی‌زحمت در ایستگاه قبل‌تر یا بعدتر پیاده شوید. اما چرا باید مترو در یک ایستگاه توقف نداشته باشد؟ مگر ایستگاه به این منظور ساخته نشده؟ یکی از نکته‌هایش همین نگهداشتن در‌هاست. شما تصور کن که در طول روز چند نفر در یک خط، چندبار درها را نگه می‌دارند و هر کدام چند ده ثانیه و گاهی یکی دو دقیقه حرکت قطار را با وقفه روبه‌رو می‌کند. اینها را که جمع کنید، می‌بینید چاره‌ای نمی‌ماند تا بعضی از ایستگاه‌های خلوت‌تر، قربانی این نیت خیر آن دسته از شهروندان بشوند. واقعا اسم این رفتار را می‌شود کار خیر گذاشت؟ و چرا آنهایی که این کارها را می‌کنند، توجه ندارند که ممکن است رفتارشان چه تبعاتی داشته باشد؟ و چرا بخشی از ما، دست از این کارهایمان بر نمی‌داریم؟ کاری که نفعی کوتاه‌مدت برای یک یا چند نفر و زیانی بلندمدت‌تر برای همه مسافران آن خط می‌تواند داشته باشد. بیچاره آن ایستگاه‌هایی که باید تاوان این کار بعضی از شهروندان را پس بدهند و طبیعتا کارمای مترویی یقه این افراد را خواهد گرفت و روزگاری در همان ایستگاه، قربانی همین کارمای شهری خواهند شد...