زشت پرفروش

رابعه تیموری-روزنامه‌نگار

از اواسط دهه80 شمسی که کانون پرورش فکری تصمیم گرفت دارا‌و سارای دوقلو را به‌عنوان عروسک‌های ملی، تولید و به بازار عرضه کند تا امروز صدها عروسک خارجی وارد بازار ایران شده‌اند و خوب فروخته‌اند و جای خود را به عروسک بعدی که از دنیای والت دیزنی و...آمده، داده‌اند، اما هنوز خبری از عروسک‌های وطنی نیست. نمونه‌ها زیاد است، از باربی که معروف‌ترین آنهاست و هنوز روی بورس است تا تدی و السا و پوکمون گرفته تا عروسک مومو و پیکاچو و باب‌اسفنجی که همگی در بازار اسباب‌بازی ایران معرفی شده‌اند و خوب فروخته‌اند و جای خود را به بعدی داده‌اند. حالا اما نوبت «لبوبو» است که با آن چهره زشت و دندان‌های تیزش بازار اسباب‌بازی را تسخیر کرده است. ارزان‌ترین آن، 850هزارتومان  قیمت دارد و تا 10میلیون هم بالا می‌رود اما بازارش خوب گرفته و می‌فروشد.

نوبت لبوبو رسید
لبوبو با 9دندان تیز روی لب‌های کوتاه و لبخند ترسناک و وهم‌آلودش توانسته روی دست باربی‌های همه‌فن حریف بلند شود و در سبد اسباب‌بازی‌های کودکان ایرانی جایی قرص و محکم پیدا کند. این محبوبیت لبوبوی موذی محدود به دنیای کودکان نیست و بسیاری از بزرگسالان هم درگیر آن شده‌اند، اما نکته ظریف ماجرا اینجاست که از سال 2016که کاسینگ لانگ، هنرمند هنگ‌کنگی- بلژیکی لبوبو را در مجموعه داستانی The Monsters خلق کرد، تا چند‌ماه پیش این عروسک بازیگوش در کنار دیگر شخصیت‌های این مجموعه خاموش و گمنام روزگار سر می‌کرد و از سال گذشته یکباره و پرسروصدا برای پایان‌دادن به دوران محبوبیت باربی‌ها به میدان آمد.

لیسالبوبو ترند شد
 لبوبو همانطور که حالا با تعریف و تمجیدها و ابراز احساسات طرفدارانش در فضای مجازی هر روز محبوب‌تر می‌شود، شهرت اولیه خود را هم از همین فضا وام گرفته و اواسط سال گذشته و بعد از هفته مد کپنهاگ دانمارک که «لیسا» یکی از خوانندگان گروه کره‌ای «بلک پینک»، عشق و علاقه خود به این عروسک را در پخش زنده اینستاگرام و تیک تاک نشان داد، نخستین قدم برای ترندشدن این عروسک در فضای مجازی برداشته شد. لیسا برای محکم کوبیده‌شدن این میخ چند لحظه بعد یک عکس دیگر از هم‌گروهی‌اش «رزی» و لبوبو در اینستاگرام منتشر کرد تا در مدت کوتاهی «لیسا لبوبو» به یک ترند در فضای مجازی و یک کالای نایاب در فروشگاه‌ها و سایت‌های فروش اسباب‌بازی تبدیل شود.

لبوبوی ایرانی نداریم
تبلیغات درباره لبوبو و سایر عروسک‌ها نشان می‌دهد که  با کمپین‌های تبلیغاتی می‌شود ببعی قهرمان، بچه زرنگ، پسر دلفینی یا فیلشاه دست‌و‌پا‌چلفتی   را هم با این روش‌ها معرفی کرد که با هنرمندی انیمیشن‌سازان ایرانی خلق شده‌اند و می‌توانند در سبد اسباب‌بازی‌های کودکان ایرانی، جایگزین گربه‌های گارفیلد چشم درشت و سالیوان‌های خوش‌خنده و لبوبوی موذی شوند. نمونه شاسخین عروسک محبوب پرستو در سریال تلویزیونی چارخونه هم نقطه تأیید این نگاه می‌تواند باشد.

خلأهایی که پای غریبه‌ها را باز کرد
علیرضا لولاگر، دبیر سابق انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی ایران عقب‌ماندن تولیدات ایرانی از محصولات خارجی را از اثرات نبودن یک نگاه کلان و جامع به صنعت تولید اسباب‌بازی می‌داند. لولاگر می‌گوید: «برای اینکه صنعت اسباب‌بازی وطنی بتواند با تولیدکنندگان برندهای جهانی رقابت کند، باید سیاستگذاران اهمیت و جایگاه این صنعت را در میان محصولات فرهنگی درک کنند تا تغییر نگاه کلان به این مقوله، برنامه‌ریزی صحیح و برندینگ علمی را به‌دنبال داشته باشد و در رقابت با صنعت تولید اسباب‌بازی‌های خارجی مسیری رو‌به‌جلو را طی کنیم.»