رؤیای معافیت مالیاتی استارتاپ‌ها
طرح نوآفرین که قرار است بار مالیات و بیمه را از دوش استارتاپ‌های کوچک بردارد قدمی تازه برای حل مشکلات کسب و کارهای نوپاست اما هنوز به اندازه کافی شفاف نیست
اشکان خسروپور/ خبرنگار
طرح نوآفرین که دیروز توسط محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات معرفی شد قرار است هوای زیرساخت‌های حقوقی استارتاپ‌ها را داشته باشد، وضع مالیات و بیمه‌شان را سروسامان بدهد و برای 3 تا 5سال از استارتاپ‌های دوره نونهالی (بذری و پیش‌بذری)، حمایت کند. او ابراز امیدواری کرده، این طرح که اکنون در هیأت‌دولت مطرح شده، بعد از بازنگری در برخی پارامترها به‌زودی در هیأت‌دولت تصویب شود. او ضمنا تأکید کرده، این طرح برای کسب‌وکارهایی است که دوره اولیه فعالیتشان را می‌گذرانند و شامل شرکت‌های بزرگ نمی‌شود. جزئیات چندانی درباره این طرح ارائه نشده اما گفت‌وگوی همشهری با استارتاپ‌ها نشان می‌دهد هنوز نکات گنگ زیادی برای آنها وجود دارد که احتمالا طرح جدید هم نتواند آنها را پوشش بدهد.
باید استارتاپ‌ها را موردی بررسی کرد
درباره مدت زمان حمایت از استارتاپ‌ها یا شناسایی اینکه هرکدام در چه مرحله‌ای از کسب و کارشان هستند، هنوز اطلاعات چندانی در دست نیست، اما گفته می‌شود استارتاپ‌ها را بنا به میزان گردش مالی‌شان در سال طبقه‌بندی می‌کنند. با این حساب، اگر یک استارتاپ کمتر از حجم مشخصی (مثلا 500میلیون تومان) گردش مالی در سال داشته باشد، در دسته بذری طبقه‌بندی می‌شود و در غیراین‌صورت متعلق به مرحله بالاتری است. این روش اما چندان کارآمد به‌نظر نمی‌رسد. حورا وکیلی، مدیر ارتباطات بازاریابی یکی از استارتاپ‌ها در این‌باره به همشهری می‌گوید: «برای سنجش میزان پیشرفت یک مغازه در راسته کاشی‌فروش‌ها می‌توان آنجا را با فروشگاه‌های مشابه بازار مقایسه کرد و فهمید در چه وضعیتی است، آیا دچار رکود شده یا در حال پیشرفت است. در فضای استارتاپی اما شرایط طور دیگری است. شرایط هر استارتاپ و نوع خدماتی که ارائه می‌کند، مدت زمانی که برای پیشرفت نیاز دارد و حجم سرمایه‌گذاری‌اش با دیگری متفاوت است. در نتیجه، برای اینکه بفهمیم چه شرکتی به چه میزان حمایت نیاز دارد، باید هر مورد را به‌صورت جداگانه بررسی کرد.» او می‌گوید، بعضی شرکت‌های بزرگ ممکن است 500میلیون تومان گردش مالی داشته باشند اما سود و درآمدشان مقدار کمتری است. برای سنجیدن اطلاعات استارتاپ‌ها روش‌های سنتی کارآمد نیست و باید شیوه‌های جدیدی به‌کار گرفته شود.
دولتی‌ها ما را نمی‌شناسند
استارتاپ‌ها ساختار خاص خودشان را دارند؛ ارزش دارایی‌شان به ایده‌ای است که ارائه می‌کنند، مدام ضرر می‌دهند و افراد را طبق روال دیگری به استخدام در می‌آورند که با روال عادی وزارت کار متفاوت است. اینها بخش‌هایی از چالش‌هایی بوده که استارتاپ‌ها را همیشه در مقابل سازمان‌های دولتی قرار داده است. حالا اما گفته می‌شود این چالش‌ها قرار است برطرف شوند. سوگل ثابت‌فر، بنیانگذار یکی از استارتاپ‌های حوزه سلامت به همشهری می‌گوید: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان بدهد استارتاپ‌ها در چه مرحله‌ای هستند. از نظر سازمان مالیاتی یک شرکت یا ضرر می‌دهد یا سود. حد وسطی وجود ندارد. به همین دلیل به‌نظر می‌رسد باید یک الگوی مناسب در این‌باره وجود داشته باشد.»
وام بانکی، مشوق نیست
استارتاپ‌ها در آغاز کار نیاز مالی شدیدی دارند و حمایت‌های اقتصادی می‌تواند به پیشرفت‌شان کمک کند اما در عین حال، 80 درصد استارتاپ‌ها در همان چند ماه بعد از آغاز فعالیتشان از بیــــن می‌روند. به همین دلیل، وام بانکی که در سیستم سنتی به کسب‌وکارها رونق می‌داد، عملا به درد آنها نمی‌خورد. حورا وکیلی دراین‌باره می‌گوید: «استارتاپ‌ها به سیستم سرمایه‌گذاری خاصی نیاز دارند که در سود و زیان با آنها شریک شده و در صورت شکست ایده، از کسی سود مطالبه نکند. سامانه بانکی در هر صورت سودش را می‌خواهد و به درد استارتاپ‌ها نمی‌خورد.»
مکث
ناهماهنگی سازمان‌های سنتی؛ بلای جان استارتاپ‌ها
ناهماهنگی بین اداره‌های دولتی مشکلی است که رضا الفت‌نسب، سخنگوی انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی به آن اشاره می‌کند: «اخیرا در نمایشگاه الکامپ همزمان گروهی برای پلمب کردن یک استارتاپ پزشکی و بخشی دیگر برای تجلیل از آنها به غرفه آمده بودند. یعنی هیچ‌کدام از طرفین با اینکه در یک زمینه فعالیت می‌کردند، در مورد یک غرفه مشخص رویکرد یکسانی نداشتند. این ناهماهنگی‌ها مایه عذاب استارتاپ‌هاست.» به‌گفته الفت‌نسب، استارتاپ‌ها بیشترین ضربه را از ناهماهنگی دولت و قوه قضائیه می‌خورند: «درباره فیلترینگ اخیر که برای چند استارتاپ حوزه تبلیغات پیش آمد این ناهماهنگی را به وضوع شاهد بودیم. هرکس توپ را به زمین دیگری می‌انداخت و کسی دستور فیلترینگ را به گردن نمی‌گرفت. دود چنین اتفاقاتی به چشم کسب‌وکارهای نوپا می‌رود.» او همچنین گفت اتحادیه حاضر است کلاس‌هایی برای ممیزهای سازمان مالیاتی برگزار کند تا آنها درباره مدل کار استارتاپی اطلاعات لازم را به‌دست بیاورند.
در همینه زمینه :
جهان استارتاپی
جهان استارتاپ
جهان استارتاپی
جهان استارتاپی