رسانه بستر مقابله با عملیات روانی

حسن بهشتی پور | کارشناس روابط بین الملل

آقای ظریف در بخشی از اظهارات خود به مناسبت روز خبرنگار، نکاتی را درباره اهمیت و نقش رسانه در شکل‌دهی افکار عمومی مورد تأکید قرار داده و با اشاره به فضای روانی که توسط آمریکا، عربستان سعودی و رژیم اسرائیل علیه ایران ایجاد شده است، به درستی گفته که برخی از رسانه‌های داخلی از طریق دامن زدن به این فضای روانی، به پیشبرد اهداف آنها کمک کرده‌اند. این نکته بسیار مهم است که رسانه‌ها می‌توانند در خنثی‌سازی‌ عملیات روانی نقش بی‌بدیلی ایفا کنند، اما باید توجه داشت رسانه‌هایی که علیه ایران فعالیت می‌کنند از بسترهای موجود در داخل کشور برای انجام عملیات‌های خود استفاده می‌کنند.

پیش‌نیاز هرگونه اقدام برای مقابله با جنگ روانی، از بین بردن بسترهای داخلی است که می‌تواند مورد استفاده دشمن قرار بگیرد. در این راستا، اینکه رسانه‌های ما بتوانند به‌صورت تخصصی و حرفه‌ای فعالیت کنند بسیار مهم است؛ رسانه حرفه‌ای به اهمیت منافع و امنیت ملی آگاهی و شناخت کافی دارد و منافع ملی برای آنها حکم خطوط قرمز را دارد. متأسفانه اغلب رسانه‌های کشور تحت‌تأثیر گرایش‌های سیاسی و جناحی قرار دارند و عملکرد آنها نیز تابع همین گرایش‌های سیاسی است. غلبه نگرش‌های سیاسی بر عملکرد رسانه، موجب به حاشیه رفتن منافع و امنیت ملی شده و فضا و بسترهای لازم برای عرض اندام رسانه‌های دشمن فراهم خواهد شد. رسانه حرفه‌ای همگام با وظیفه اطلاع‌رسانی باید احاطه کافی نسبت به موضوعات مختلف داشته باشد و آنها را از زوایا و ابعاد مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. هرگونه ضعف در اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف و سانسور موجب بی‌اعتمادی مردم نسبت به رسانه‌ها شده و فضا برای رسانه‌های بیگانه برای سیاه‌نمایی و آلوده کردن ذهن مردم فراهم می‌شود. رسانه حرفه‌ای باید ضعف‌ها و قوت‌ها را با هم ببیند و تلاش یکسویه برای پرداختن به اخبار و تحلیل‌های منفی برای بیشتر دیده شدن از اعتبار آن رسانه خواهد کاست.

یکی دیگر از ضعف‌های ما در مقابله با عملیات روانی دشمن، مسئولیت‌ناپذیری مسئولان است؛ عدم‌همکاری مسئولان در پاسخ‌دهی به رسانه‌ها مانع از آن می‌شود که رسانه‌ها رسالت و تکلیف حرفه‌ای خود را به درستی انجام دهند. انتقادناپذیری مسئولان و نیز انتظاری که آنها از رسانه‌ها برای تعریف و تمجید از خود دارند، مانع از اطلاع‌رسانی شفاف شده و بی‌اعتمادی افکار عمومی را در پی خواهد داشت. بازسازی اعتماد و اعتبار رسانه‌ها در گروِ پاسخگویی مسئولان است؛ اینکه مردم برخلاف درخواست مسئولان برای خرید ارز و طلا هجوم می‌برند نشانه بی‌اعتمادی مردم به مسئولان و نیز رسانه‌هاست. بنابراین شرط لازم برای خنثی‌سازی‌ و مقابله با عملیات روانی دشمن، اعتمادسازی و بازیابی اعتماد از دست رفته رسانه‌هاست.