شهر از سینمای ما حذف شد‌ه است

مسعود میر/ خبرنگار:

قصه بولوار در همان یکی، دو سئانس نمایشش در جشنواره سینماحقیقت خیلی‌ها را به صف کرد و راضی از سالن بیرون فرستاد. جشنواره که تمام شد با جایزه بهترین پژوهش هنر و تجربه مزد راضی نگه داشتن تماشاگران را گرفت و نشان داد که مردم برای دیدن زوایای پنهان شهری که در آن زندگی می‌کنند همیشه ولع دارند. داوود اشرفی در گفت‌وگویی کوتاه با همشهری از قصه بولوار و تصویر تهران در سینما گفته است.  

شما با دغدغه شهر به قصه بولوار رسیدید یا صرفا قصد کنکاش در یک پازل به‌یادماندنی در تهران را داشتید؟

باید اعتراف کنم که من هم مانند خیلی از شهروندان این شهر، یکی از دغدغه‌های ذهنی‌ام را بی‌تردید به تهران اختصاص داده‌ام.هر روز در این شهر صدها اتفاق می‌افتد و از سویی تهران با عقبه پایتختی‌اش در 200سال گذشته قصه‌های خواندنی بسیاری دارد.

این روزها خیلی رایج شده که فیلم‌ها را در دسته‌بندی‌هایی مانند شهری یا آپارتمانی و تهرانی تعریف می‌کنند. تصویر تهران در سینمای ایران چه جایگاهی دارد؟

سینمای شهری یا آپارتمانی اصطلاح متداولیست که عموما در تقسیم‌بندی سینمای داستانی اتفاق می‌افتد. در تقسیم‌بندی عینی به فیلمی شهری گفته می‌شود که شهر در آن زیاد دیده شود و این تعدد تصاویر شهر دلایل سرراستی دارد ازجمله راحتی فیلمبرداری در سطح شهر در گذشته. کاملا مشخص است که هرچه به دهه‌های 70و80 نزدیک‌تر می‌شویم به لحاظ سخت افزاری کار در شهر سخت‌تر می‌شود؛ مثلا یکی از دلایلی که فیلم‌های زیادی در بلوار دهه40و50 فیلمبرداری می‌شده خلوتی بلوار و راحتی کار در آن بوده است درحالی‌که در سال‌های اخیر فیلمبرداری در سطح شهر، قسمت پر هزینه و زمانبر هر فیلم را تشکیل می‌دهد به‌نحوی که خیلی از فیلم‌ها از پس آن بر نمی‌آیند.

دومین نکته‌ای که می‌توان به آن توجه کرد این است که در زمان‌هایی، اتفاقات جذابی که می‌توانست مردم را به سینما بکشاند در خیابان‌ها روی می‌داد اما سال‌هاست بنا بر دلایل اجتماعی و سیاسی، اتفاقاتی که در خانه‌ها روی می‌دهد برای تماشاگر دیدنی‌تر است و این دلیل خیابان‌های شهرمان را از سینما دور کرده است.

اما فارغ از این نگاه عینی به نقش شهر در سینما، نگاه دیگری سعی در بررسی مفهومی اصطلاح سینمای شهری داشته و تأثیرات فضاهای شهری بر داستان‌ها را معیار قرارداده است که چگونه حال وهوا و خصوصیات شهر، می‌تواند در فیلم دیده شود.

البته تمام این نکات در مورد سینمای داستانی است و مستند  قصه بولوار در آن دسته بندی جایی ندارد، اما نکته‌ای درباره سینمای شهری در آن وجود دارد؛ نگاه این مستند به تاریخ سینمای داستانی ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین منبع تصویری نیم قرن اخیر، با درنظر داشتن هر دو معیار عینی و مفهومی بوده است.

قصه‌بولوار  روی پرده هنر و تجربه اکران می‌شود؟

پخش مستند قصه بولوار درگروه سینمای «هنر و تجربه» بهترین امکان برای رسیدن فیلم به مخاطبی است که در این چند ساله نشان داده به موضوعات شهری علاقه‌مند است؛ از این روی با توجه به‌نظر مثبت شورای سیاستگذاری هنروتجربه به این فیلم در جشنواره یازدهم سینما حقیقت، برای مهیا شدن این امکان تمام تلاشم را می‌کنم.