
سرگردانی زیر گنبد آهنین
درباره سردرگمی مردم اسرائیل که در جستوجوی راهی برای فرار هستند

رضا عمویی - روزنامهنگار
بنادر حیفا و اشکلون این روزها شاهد صحنههای عجیبی است. قایقهای تفریحی که روزی برای گردش در دریای مدیترانه استفاده میشدند، امروز به وسیلهای برای نجات تبدیل شدهاند. خانوادههای صهیونیست در وضعیتی در دست و چهرههای مضطرب، حاضرند هزاران دلار بپردازند تا هرچه سریعتر سوار بر این قایقها شوند و بهسوی قبرس بگریزند. تلویزیون قبرس گزارش میدهد که شمار فراریان به حدی افزایش یافته که مقامات محلی را متعجب کرده است. در سوی دیگر، دولت اسرائیل که از گسترش این موج فرار به هراس افتاده، دستور ممنوعیت خروج شهروندان را صادر کرده است. اما بهنظر میرسد ترس از حملات موشکی ایران، بیش از هر تهدید دیگری شهرکنشینان را به فرار واداشته است. این صحنهها بیشباهت به روزهای پایانی رژیمهای ورشکسته نیست؛ وقتی پایههای قدرت یک نظام، پیش از فروپاشی رسمی، در ذهن مردم میریزد.
موج فرار با قایقهای تفریحی
مقیاس فرار: شهرکنشینان صهیونیست با قایقهای تفریحی کوچک (ظرفیت حداکثر ۱۰نفر) از بنادر هرتزلیا، حیفا و اشکلون به سمت قبرس یونانینشین حرکت میکنند.
هزینه فرار: هر نفر بین هزاران یورو تا هزاران شِکل برای خروج پرداخت میکنند. قیمتها بهدلیل تقاضای بالا به شکل انفجاری افزایش یافتهاست.
اعلام رسمی تلویزیون قبرس: «تهدیدهای ایران موجب پناهآوری شهروندان اسرائیل به قبرس شده است.»
گزارش هاآرتص: صدها شهرکنشین حاضرند با پرداخت مبالغ کلان از طریق دریا فرار کنند.
واکنش دولت اسرائیل: ممنوعیت خروج
دستور وزیر حملونقل اسرائیل: بهدلیل بیم از «مهاجرت دستهجمعی»، خروج شهروندان از اسرائیل ممنوع اعلام شد.
سیاست خطوط هوایی: به شرکتهای هواپیمایی محلی دستور دادهشده از سوارکردن شهروندانی که قصد خروج دارند، خودداری کنند.
بحران گردشگران: حدود ۴۰هزار گردشگر خارجی بهدلیل بستهشدن حریم هوایی در اسرائیل محبوس شدهاند.
پیامدهای اقتصادی جنگ: هزینههای روزانه و فروپاشی مالی
هزینههای مستقیم نظامی
هزینه روزانه جنگ: ۲.۷۵ میلیارد شِکل (۷۳۳ میلیون دلار) براساس گزارش «یدیعوت آحرونوت».
تقسیم هزینهها:
عملیات تهاجمی (حمله به ایران): ۲.۲۵ میلیارد شِکل (۶۳۲ میلیون دلار) برای پرواز جنگندهها و مهمات.
دفاع (موشکهای رهگیر و بسیج نیروها): ۰.۵ میلیارد شِکل.
هزینه دو روز نخست: ۵.۵ میلیارد شِکل (۱.۵۴ میلیارد دلار).
بحران بودجه و کسری مالی
کسری بودجه رسمی: ۴.۹٪ تولید ناخالص داخلی (معادل ۱۰۵ میلیارد شِکل یا ۲۹.۵میلیارد دلار).
ذخایر اضطراری: بیشتر منابع در جنگ غزه مصرف شده و برای بحران ایران بودجهای اختصاص نیافتهاست.
سقوط بازارهای مالی
بورس تلآویو:
شاخص ۳۵شرکت بزرگ: ۱.۵٪ کاهش.
شاخص ۱۲۵شرکت: ۱.۴٪ کاهش.
سقوط هفته گذشته: ۳.۶۴٪.
ارزش شِکل:
کاهش ۱.۱٪ برابر دلار.
سقوط ۵٪ در روز جمعه (بزرگترین افت از آوریل ۲۰۲۳).
خسارات زیرساختی
حمله به پالایشگاه حیفا:
آسیب به خطوط لوله و شبکه انتقال سوخت.
اختلال در تأمین ۶۵٪ سوخت پالایششده اسرائیل.
فعالسازی ذخایر اضطراری سوخت توسط وزارت انرژی.
پیشبینی افزایش قیمت سوخت: درصورت تداوم اختلالات.
واکنش بینالمللی: تخلیه شهروندان از اسرائیل
کشورهای اروپایی
آلمان:
تخلیه از طریق اردن با پرواز چارتر.
ثبتنام ۴۰۰۰شهروند در سامانه ELEFAND.
لهستان: انتقال ۲۰۰شهروند با اتوبوس به اردن و سپس پرواز به ورشو.
جمهوری چک: ۷۰شهروند از طریق کشورهای همسایه تخلیه شدند.
لیتوانی: هشدار به شهروندان: «این ممکن است آخرین فرصت شما باشد».
بریتانیا:
تخلیه خانوادههای کارکنان سفارت.
ایجاد پورتال ثبتنام شهروندان.
سایر کشورها
ایالات متحده:
هشدار سفر به اسرائیل بهدلیل «درگیری مسلحانه و تروریسم».
توصیه به اجتناب از مرزهای لبنان و سوریه.
روسیه:
توصیه به خروج فوری از طریق مصر.
بلغارستان: اولویتدهی به تخلیه امن از مناطق کمخطر.
اسلواکی و پرتغال: درخواست کمک از قبرس برای تخلیه شهروندان.
چشمانداز اقتصادی: رکود قریبالوقوع
پیشبینی رشد اقتصادی:
کاهش از ۴.۳٪ به ۳.۶٪ در ۲۰۲۵ (وزارت دارایی).
پیشبینی بانک مرکزی: ۲.۳٪ (در معرض کاهش بیشتر).
پیامدهای تداوم جنگ:
انقباض ۱.۱٪ تولید ناخالص داخلی درصورت ادامه تنشها.
کاهش سرمایهگذاری خارجی و تضعیف محیط کسبوکار.
بحران بازار داخلی:
افزایش ۳۰۰٪ تقاضا برای کالاهای اساسی.
کمبود مواد غذایی، آب و تجهیزات پزشکی.
خطر تورم شدید و اختلال در زنجیره تأمین.
وضعیت رژیم صهیونیستی پس از ۵ روز حملات موشکی ایران
اهداف استراتژیک تخریبشده
مراکز اقتصادی:
مرکز مالی تلآویو (قلب بازار سرمایه)
پالایشگاه حیفا (تأمینکننده ۶۵٪ سوخت اسرائیل)
شهرک صنعتی کریاتگت (قطب تراشههای نیمهرسانا)
پایگاههای نظامی:
ساختمان کریا (ستاد فرماندهی ارتش)
پایگاه هوایی نِوَتیم (حفاظت از تأسیسات هستهای دیمونا)
شرکت رافائل (مرکز تولید تسلیحات پیشرفته)
تأسیسات امنیتی:
مؤسسه وایزمن (تحقیقات هستهای)
مقر موساد و واحد ۸۲۰۰ (جاسوسی سایبری)
اقامتگاه شخصی نتانیاهو در قیصریه
تلفات انسانی و خسارات
آمار رسمی:
۲۴ کشته
۶۴۷ زخمی (۳۷ نفر وضعیت وخیم)
خسارات کلیدی:
نابودی ۸۰ ساختمان در شهرک «بِت یام» (۲۲ مورد در آستانه فروپاشی)
تعطیلی کامل پالایشگاه حیفا و آسیب به نیروگاههای برق
هک شبکه ۱۴ تلویزیون عبری و اختلال در سامانههای پدافندی
آوارگی 16000 شهروند (انتقال به هتلها)
واکنشهای داخلی و بینالمللی
اعترافات مقامات صهیونیست:
پروفسور الداد تساحور (مؤسسه وایزمن):
۲۲ سال تحقیقات علمی در ۱۵ دقیقه نابود شد.
ژنرال اسحاق بریک (بازنشسته ارتش):
«هزینه رهگیری هر موشک ایرانی ۷ میلیون دلار است؛ ذخایر دفاعی ما پاسخگو نیست.»
مواضع بینالمللی:
برنی سندرز (سناتور آمریکا):
«نتانیاهو جنایتکار جنگی است و حمله به ایران برای خرابکاری در دیپلماسی طراحی شد.»
دانی یاتوم (رئیس سابق موساد):
«نه ایران و نه حماس پرچم سفید نشان نمیدهند.»
پیامدهای بحران
فروپاشی امنیتی: انتقال جلسات کنست به پناهگاههای زیرزمینی
حملات سایبری گسترده و انتشار پیامهای جعلی به شهروندان
تخریب زیرساختها:
آسیب به خطوط انتقال سوخت حیفا (احتمال کمبود سوخت در سراسر کشور)
اختلال در شبکههای ارتباطی و انرژی
جمعبندی: یک بحران پنجبعدی
روز حملات موشکی ایران، رژیم صهیونیستی را با ۵ بحران همزمان روبهرو کرده است:
فروپاشی امنیتی (اختلال در مراکز فرماندهی و پدافند)
فاجعه اقتصادی (تعطیلی مراکز حیاتی صنعت و انرژی)
شکاف اجتماعی (فرار شهروندان و آوارگی داخلی)
فقدان مشروعیت (انتقادات شدید داخلی و بینالمللی)
تزلزل وجودی (تخریب نمادهای قدرت نظامی-امنیتی).