3 شرط غیرقابل خدشه ایران برای آمریکا در مذاکرات

سیده‌زهرا عبداللهی؛ روزنامه‌نگار

در میانه زمزمه‌ها و گمانه ها درباره نتیجه مذاکرات میان تهران و واشنگتن، یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تأکید بر اصول غیرقابل تغییر ایران، از 3شرط کلیدی جمهوری اسلامی برای پیشبرد هرگونه گفت‌وگو خبر داد؛ شروطی که به‌گفته او، طرف آمریکایی ناگزیر از پذیرش آنهاست اگر به‌دنبال نتیجه‌ای واقعی است.

بهنام سعیدی، نماینده جیرفت و عنبرآباد و عضو کمیسیون امنیت ملی، در گفت‌وگویی اعلام کرد: «امروز طرف آمریکایی به‌خوبی دریافته که جمهوری اسلامی ایران از مواضع اصولی، خطوط قرمز و منافع ملی خود عقب‌نشینی نخواهد کرد. تجربه‌ مذاکرات پیشین نیز این موضوع را ثابت کرده است.»

وی با اشاره به اصول راهبردی جمهوری اسلامی در هرگونه تعامل دیپلماتیک با غرب به‌ویژه آمریکا، افزود: «3 اصل غیرقابل خدشه وجود دارد که پایه هر مذاکره‌ای است؛ نخست، حق غنی‌سازی به‌عنوان یک حق مسلم و شناخته‌شده برای ایران؛ دوم، حفظ کامل و بی‌کم‌وکاست دستاوردهای فنی و علمی برنامه هسته‌ای؛ و سوم، رفع کامل، مؤثر و قابل راستی‌آزمایی تمامی تحریم‌های ظالمانه.»

این نماینده مجلس تصریح کرد که ایران با تجربه‌ای که از سال‌های پر فراز و نشیب گفت‌وگوها دارد، حاضر نیست وارد مذاکراتی شود که سرانجام آن «تعلیق یک‌طرفه» یا «بازگشت‌پذیر بودن تعهدات غربی» باشد. به‌گفته او، اعتماد در فضای دیپلماسی تنها زمانی معنا دارد که هر دو طرف پایبند به نتایج باشند.

همزمان با اظهارات سعیدی، تحلیل‌گران معتقدند که این 3اصل به‌نوعی بازتاب رویکردی واقع‌گرایانه و در عین حال مقتدرانه از سوی ایران است؛ رویکردی که مذاکره را نه نفی می‌کند و نه به هر قیمتی آن را می‌پذیرد. در واقع تهران بار دیگر توپ را در زمین واشنگتن انداخته است.

با توجه به تحرکات دیپلماتیک اخیر و نقش کشورهای واسط، به‌نظر می‌رسد چشم‌انداز گفت‌وگوها وابسته به این است که آیا دولت آمریکا حاضر است «سیاست فشار حداکثری» را کنار بگذارد و وارد مرحله‌ای تازه بر مبنای احترام متقابل و منافع مشروع 2 ملت شود یا خیر.