دیدن با چشمان کاملا بسته

ساسان شادمان منفرد-روزنامه‌نگار

ممکن است شبیه صحنه‌ای از جدیدترین فیلم‌های علمی‌تخیلی به نظر برسد، اما دانشمندان لنزهایی تماسی ساخته‌اند که به انسان امکان دیدن در تاریکی مطلق را می‌دهد. برخلاف عینک‌های دید در شب، این لنزها به منبع تغذیه نیاز ندارند و به فرد امکان می‌دهند طیفی از طول موج‌های مادون قرمز را ببیند. همچنین در یک ویژگی کاملا آینده‌نگرانه، شاید حتی با چشم‌های بسته، عملکرد بهتری داشته باشند.

دید خارق‌العاده
پروفسور تیان شوئه از دانشگاه علم و فناوری چین، محقق ارشد این پژوهش، می‌گوید: «ما امکان ساخت دستگاه‌های پوشیدنی غیرتهاجمی را فراهم کردیم و به افراد توانایی دید خارق‌العاده می‌دهیم. کاربردهای بالقوه زیادی برای این فناوری وجود دارد؛ برای مثال، نور مادون قرمز چشمک‌زن می‌تواند برای انتقال اطلاعات در زمینه‌هایی مانند امنیت، نجات، رمزنگاری یا مقابله با جعل به‌کار برود.»

همچون کدهای مورس
انسان‌ها می‌توانند طیف خاصی از نور را ببینند که به آن طیف نور مرئی می‌گویند و طول موج‌هایی در حدود ۳۸۰ تا ۷۰۰ نانومتر را شامل می‌شود. فناوری لنزهای تماسی جدید از نانوذراتی بهره می‌برند که با جذب نورهای نامرئی، آنها را به طول موج‌هایی قابل دیدن تبدیل می‌کنند. این نانوذرات به‌طور خاص امکان شناسایی نور نزدیک به مادون قرمز را فراهم می‌کنند؛ نوری که در بازه ۸۰۰ تا ۱۶۰۰ نانومتر قرار دارد؛ درست ورای آنچه انسان می‌تواند ببیند. برای ساخت لنزها، آنها نانوذرات را با پلیمرهای انعطاف‌پذیر و غیرسمی ترکیب کردند که در لنزهای نرم معمول استفاده می‌شود. آزمایش‌ها نشان دادند که این لنزها به انسان امکان می‌دهند در تاریکی مطلق سیگنال‌های مادون قرمز شبیه کد مورس را با دقت شناسایی کنند. حتی وقتی چشم‌ها بسته بودند، عملکرد بهتری داشتند، چون نور طیف مرئی مزاحم نمی‌شد.

آینده
پژوهشگران می‌گویند این فناوری در آینده می‌تواند به افراد کوررنگ نیز کمک کند تا طول موج‌هایی را که به طور طبیعی قادر به تشخیص آنها نیستند، ببینند. پروفسور شوئه می‌گوید: «با تبدیل نور قرمز مرئی به چیزی مانند نور سبز مرئی، این فناوری می‌تواند برای افراد کوررنگ، نامرئی‌ها را قابل دیدن کند.»