مریم سرخوش- روزنامهنگار
در سالهای اخیر، ایران توانسته گامهای مؤثری در مسیر خودکفایی در تولید مواداولیه دارویی بردارد. براساس آمارها، بیش از ۷۱ درصد مواداولیه مورد نیاز این صنعت در داخل کشور تولید میشود؛ عددی که در منطقه آسیا برای ایران جایگاه ویژهای رقم زده است. اما با وجود این دستاورد ارزشمند، همچنان موانعی وجود دارد که دستیابی بهخودکفایی کامل در صنعت دارو را محقق نکرده است. یکی از این چالشهای اساسی، تأمین «مواد حدواسط» دارویی است؛ موادی که در فرآیند تولید مواداولیه کاربرد دارند، اما در داخل کشور و از سوی شرکتهای پتروشیمی تولید نمیشوند. زهرا آقامیری، داروساز و کارشناس مدیریت و واردات دارو هم در گفتوگو با همشهری بر این موضوع تأکید میکند و میگوید: از آنجا که تأمین این اقلام اغلب تحتتأثیر تحریمهای بینالمللی قرار دارد، برای دور زدن تحریمها، مسیرهای پیچیده و پرهزینهای را طی میکنیم. همزمان با این فشار خارجی، تأخیر در تخصیص ارز نیز صنعت دارو را با چالشهای جدی مواجه کرده است؛ تا جایی که گاهی چرخه تولید بهدلیل نبود مواداولیه کند یا متوقف میشود. اما خبر خوب اینکه ظرفیت فنی کشور برای ارتقای سطح تولید وجود دارد. آقامیری به این نکته هم اشاره میکند و میگوید: توان واردات دانش فنی آن ۲۹ درصد از مواداولیه که هنوز در کشور تولید نمیشود – بهویژه برای داروهای ضدسرطان و بیماریهای خاص – وجود دارد. این مسیر البته نیازمند سرمایهگذاری کلان و ورود جدی دولت و صنایع پتروشیمی است. در این باره، مذاکراتی هم با کشورهای اروپایی برای انتقال تکنولوژی آغاز کردهایم، اما بدون حمایت دولتی و تأمین منابع مالی، این پروژهها در حد طرح باقی میماند. درصورت تحقق این ظرفیت، نهتنها سطح تولید داخلی افزایش خواهد داشت، بلکه میتوان بهخودکفایی کامل در صنعت مواداولیه دارویی نیز امیدوار بود.
بهگفته این فعال حوزه دارو در بخش صادرات هم ظرفیتهای مناسبی از نظر کمی و کیفی فراهم شده که با تسهیل قوانین و حمایتهای هدفمند میتواند منجر به ارزآوری قابلتوجهی برای کشور شود. نمایشگاههای بینالمللی فارمکس هم نشان داد که با ایجاد بستر مناسب، شرکتهای دارویی ایرانی توانایی رقابت در بازارهای منطقهای را دارند.
او تأکید میکند: صنعت دارو در ایران اکنون در نقطهای ایستاده که توان جهش دارد و اگر موانع پیشروی تولید، واردات دانش فنی، تخصیص ارز و تأمین مواد حدواسط برطرف شود، این صنعت میتواند یکی از پیشرانهای اقتصاد غیرنفتی کشور باشد؛ صنعتی که نهتنها سلامت مردم که امنیت اقتصادی کشور را هم تضمین میکند.
دارو با حمایت ارزآور میشود نه ارزبر
در همینه زمینه :