رکوردشکنی بورس

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

بورس تهران که از مرداد 1399 با یک رکود فراگیر و دنباله‌دار مواجه شده بود این روز‌ها با صعود‌های انفجاری و پی‌در‌پی مواجه شده است و روز گذشته شاخص کل بورس تهران توانست برای نخستین‌بار در تاریخ بازار سرمایه از مرز 3میلیون واحد عبور کند. به گزارش همشهری، شاخص کل بورس تهران از آن دست نماگر‌هایی است که به غیراز موضوعات اقتصادی به مسائل سیاسی هم حساس است. در چنین شرایطی ظرف دو هفته گذشته که مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا آغاز شده بار دیگر شاخص کل بورس تهران تحت‌تأثیر قرار گرفته و منجر به خلق رکورد‌های تازه در بورس تهران شده است. این روند صعودی دیروز نیز به موازات برگزاری دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در ایتالیا به میزبانی عمان ادامه یافت.


عبور از مرز 3میلیون واحد
در دادو ستد‌های روز گذشته شاخص کل بورس تهران توانست با 46هزار واحد افزایش برای نخستین‌بار در تاریخ بازار سرمایه از مرز 3میلیون واحد عبور کند و به 3میلیون و 12هزار واحد برسد. آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد از هفته گذشته که دور نخست مذاکرات ایران و آمریکا در عمان آغاز شده تا روز گذشته بیش از 5هزار میلیارد تومان نقدینگی تازه وارد بازار سهام شده است. این در حالی است که در همین مدت قیمت طلا و ارز روند نزولی داشته است.
با رشد روزهای گذشته، ارزش کل بازار سهام که اواخر سال قبل به زیر مرز 100میلیارد دلار نزول کرده بود اکنون به 129میلیارد دلار رسیده و انتظار می‌رود درصورت موفقیت‌آمیز‌بودن مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا روند صعودی بورس در بلندمدت ادامه یابد و شاخص بورس ارقام بسیار بالاتری را تجربه کند؛ به‌ویژه آنکه از سال 1399که بازار سهام وارد یک دوره رکود بلندمدت شده است میزان بازده بورس از همه بازار‌ها کمتر بوده و به زعم کارشناسان بازار سهام با یک عقب‌ماندگی تاریخی نسبت به سایر بازار‌ها مواجه است.

سوابق گذشته
مروری بر سوابق تاریخی بازار سهام در گذشته نشان می‌دهد که اثر رویداد‌های سیاسی بر بازار سهام بسیار محسوس‌ بوده است.
اگر بخواهیم وضعیت فعلی بورس را با گذشته مقایسه کنیم می‌توان سابقه امضای توافق جامع هسته‌ای یا برجام را در 23تیر 1394در شرایط فعلی الگو کرد.
در آن دوره طبق آمار‌های موجود شاخص کل بورس تهران با یک تأخیر کوتاه‌مدت به امضای این قرارداد واکنش نشان داد و از محدوده 75هزار واحد در یک دوره بلندمدت تا پایان سال 1396 به مرز 100هزار واحد رسید.پس از این دوره روند رو به رشد بورس همچنان ادامه یافت و با محرک‌هایی مانند رشد قیمت ارز و کاهش نرخ بهره شتاب رشد شاخص حتی بیشتر هم شد. این رویه تا مرداد‌ماه 1399 ادامه داشت و شاخص در این دوره به بالاترین محدوده تاریخی خود تا آن زمان رسید.
از مرداد 1399 اما به‌دلیل تغییرات اقتصادی ناشی از افزایش نرخ بهره شاخص کل بورس تهران وارد یک دوره رکود بلندمدت شد که این دوره رکود تا مدتی قبل ادامه داشت.
اطلاعات موجود همچنین نشان می‌دهد که سایر رویداد‌های سیاسی نیز در طول سال‌های گذشته بر بازار سهام اثر‌گذار بوده‌اند؛ به‌طور مثال در طول 2 سال گذشته موضوعاتی از قبیل عملیات طوفان‌الاقصی(15مهر 1402)، حمله هوایی اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق(13فروردین 1403)، وعده صادق یک(25فروردین 1403)، شهادت ابراهیم رئیسی(30اردیبهشت 1403)، شهادت اسماعیل هنیه(10مرداد 1403)، شهادت سیدحسن نصرالله(6مهر1403) و وعده صادق 2(10مهر1403) شاخص‌های بورس را با نوسان‌های مقطعی مواجه کرده‌اند.