نفس‌های تازه شهر زیر سایه درختان

مهدیه تقوی‌راد-روزنامه‌نگار

چند سالی است هر نوزادی که در پایتخت به دنیا می‌آید، مدیریت شهری به او هدیه سبز می‌دهد و قدم‌هایش را برای شهر جاودانه می‌کند. این هدیه که در قالب پویش «نفس‌های تازه شهر» با شعار «هر نوزاد یک درخت» و با محوریت خانواده‌های دارای نوزاد اعطا می‌شود، دوره چهارمش در همه ۳۵۳ محله پایتخت در حال برگزاری است و تا پایان اردیبهشت‌ماه ادامه دارد. هر روز در گوشه وکنار تهران خانواده‌هایی که فرزند خردسالی دارند، در بوستان‌های محله گردهم می‌آیند تا درختی را به نام فرزندشان بکارند. در یکی از روزهای اجرای این طرح به بوستان بانوان بهشتی در شهرری رفتیم تا از نزدیک در جریان طرح قرار بگیریم.

نهالی به نام آسمان
کاشت درختان ادامه دارد و در هر گوشه‌ای از بوستان 5هکتاری عده‌ای مشغول کاشتن نهال هستند. «آسمان» دی‌ماه به دنیا آمده و حالا در آغوش مادرش است. مادرش برایش نهال گردو می‌کارد و پیکسل را روی درخت نصب می‌کند و عکسی به یادگار همراه همسرش می‌گیرد. او نام نهال را آسمان می‌گذارد و می‌گوید: بعد از این اگر گذرمان به این بوستان افتاد، حتما به درخت آب می‌دهیم. در اصل این محل برای ما ماندگار خواهد بود.

کاشت درخت خانوادگی
با افزایش تعداد بانوان، مراسم کاشت نهال به نام نوزادان توسط پدر و مادرها شروع می‌شود. هر کدام از خانواده‌ها با مشورت گرفتن از کارگران اداره فضای سبز منطقه یک نهال را برای کاشت انتخاب می‌کنند. در گوشه‌ای از بوستان مادری به نیت دختر و پسر دوقلویش یک نهال سیب و یک نهال پرتقال انتخاب کرده و با کمک همسرش نهال‌ها را پس از کاشتن آب می‌دهد. می‌گوید: آرزو می‌کنم تا سالیان آینده فرزندانم زیر سایه همین درختان بازی کنند.»

کد اختصاصی به نام هر نوزاد
همزمان با کاشت هر درخت، کیوآرکدی توسط سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران برای ثبت نهال به نام کودک درنظر گرفته می‌شود تا خانواده‌ها پس از مراجعه مجددشان بتوانند درخت فرزند خود را پیدا کنند. مادربزرگ «علیرضا» همراه دخترش در برنامه شرکت کرده است. آنها با دقت نهال آلبالو را در زمین می‌کارند و آب می‌دهند. سپس از محل و موقعیت دقیق آن عکس می‌گیرند تا اگر گذرشان به این بوستان افتاد، رسیدگی به نهال را فراموش نکنند. مادربزرگ علیرضا می‌گوید: در گذشته چنین چیزهایی نبود و حالا این فرهنگسازی ارزش دارد. دعا می‌کنم همه‌شان عاقبت به خیر شوند.

آگاهی بخشی به مادران در کنار کارگاه‌های فرهنگی
مهری جدی، رئیس اداره امور اجتماعی و مشارکت‌های بانوان شهرداری تهران:در چهارمین پویش «نفس‌های تازه شهر» علاوه بر کاشت نهال در 22منطقه شهر توسط خانواده‌ها، برنامه‌های فرهنگی-هنری نیز اجرا می‌شود. این پویش با برگزاری چند مسابقه مانند عکاسی «خانواده من و درخت در یک قاب»، مسابقه فیلم کوتاه «من دیگر تنها نیستم» با محوریت احساس خواهر یا برادر نوزاد نسبت به تولد او، مسابقه خاطره‌نویسی «یک روز به‌ یادماندنی برای خانواده ما» درباره تجربه کاشت نهال، مسابقه فیلم کوتاه «من و درختم از گذشته تا حال» ویژه خانواده‌هایی که در دوره‌های قبلی پویش شرکت کرده  بودند و روایتگر رشد و نگهداری از درخت نوزاد خود هستند، همراه است.

بهره‌مندی از تجربه بزرگ‌ترها
دریکی از  این برنامه‌ها مادربزرگ قصه‌گو از تجربیات و خاطراتی که با فرزندان و نوه‌هایش دارد برای خانواده‌ها صحبت می‌کند و یک مادر شهید هم در هر محله به‌عنوان اسوه ایثار، صبر و استقامت مادران از خاطرات و تجربیات زندگی‌اش می‌گوید.

 ضرورت آموزش و آگاهی‌بخشی به مادران
یکی دیگر از رویکردهای مدنظر آموزش و آگاهی‌بخشی به مادران است و برنامه‌هایی نیز برای خانواده‌های چند فرزندی درنظر گرفته شده که کاشت نهال با کمک فرزندان بزرگ‌تر خانواده یکی از این برنامه‌هاست.در مناسبت‌های مختلف سال نیز برای مادران اردوهای فراغتی در بوستان‌های مادر و کودک برگزار می‌شود تا  این مادران نیز بتوانند در کنار دیگر مادران اوقات خوشی داشته باشند. همچنین برای نوزادانی  تا سال‌های گذشته در این پویش ثبت نام شده اند در همان محل کاشت نهال جشن تولد گرفته می‌شود تا خانواده‌ها شاهد روند رشد نهالشان در کنار نوزادشان باشند.

 زمان اجرای طرح: 15اسفند تا پایان اردیبهشت ماه
  نوزادان واجد شرایط:‌ متولدان دی 1403تا فروردین 1404
 محل ثبت‌نام: سراهای محله و خانه‌های فرهنگ
 شیوه اجرا: کاشت نهال به نام نوزاد در نزدیک‌ترین بوستان محله
 میزبان: ‌مرکز امور بانوان و خانواده شهرداری تهران