مدیرگروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی در گفت و گو با همشهری از جزئیات استفاده از رمزینه ارزها گفته است
ارز مجازی در چرخه کسبوکارهای خرد
هر چند این روزها صحبت از قانونی شدن ارزهای مجازی در کشور خیلی جدی شده، اما هنوز سازوکارهای قانونی آن در حال بررسی است. نیما امیرشکاری، مدیرگروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در گفتوگو با همشهری میگوید که مردم عادی و کسب و کارهای خرد در آینده نزدیک میتوانند از ارزهای مجازی یا پول دیجیتال برای کارهای خود استفاده کنند. به گفته او براساس سازوکار تعیین شده نقش دولت در این رابطه بیشتر درخصوص احراز هویت خریداران و فروشندگان خواهد بود و افراد میتوانند با استفاده از ماینینگ، ارز مجازی را بهدست آورند و از آن در داخل و خارج کشور استفاده کنند. امیرشکاری عقیده دارد کسب و کارها میتوانند صادرات و وارداتشان را با خیال راحتتری در این فضا انجام دهند.
اخیرا صحبتهایی درباره قانونی شدن بهکارگیری ارزهای مجازی در کشور گفته شده است. ارزهای خارجی مثل بیتکوین و اترنت که ارزهای شناختهشدهای در خارج از کشور هستند احتمال دارد در آینده بهعنوان یک ارز مجاز در داخل کشور مورد استفاده قرار بگیرد ؟ چه سازوکارهایی برای کنترل این بازار جدید خواهیم داشت؟
بله، ارزهای مجازی قرار است تبادلات ارزی را برای کسبوکارهای خرد و متوسط تأمین کند. پولی که در بخش دولتی جابهجا میشود اما بسیار بزرگ است و این روش انتقال وجه نیز جدید محسوب میشود؛ به همین دلیل، مردم عادی و کسبوکارهای خرد میتوانند از این شیوه استفاده کنند.
درباره جزئیات این طرح چه میدانیم؟ آیا قرار است بیتکوین وارد بازار شود یا ارز مجازی دیگری مورد توجه است؟ چطور و در چه جاهایی، با چه روشهایی توزیع خواهد شد؟
درباره جزئیات این موضوع، اینکه چه ارزهایی باید مورد استفاده قرار بگیرد، چه دستگاههایی متولی چه اموری باشند و چه مجوزهایی باید صادر شود، شورایعالی فضای مجازی باید تصمیم بگیرد و هنوز گفتوگوها در این رابطه ادامه دارد.
همچنین درباره اینکه چه ارزی به ایران بیاید و روش برخورد با آن باید مطالعه بیشتری صورت بگیرد چون هرکدام از این پولها از نظر ماهیتی و رفتاری متفاوت هستند.
نقش دولت در این رابطه چه خواهد بود؟ قرار است سیستم بانکی ما در دوران جدید برای ارزهای مجازی چه کار کند؟
بهتر است نقش دولتها بیشتر درخصوص احراز هویت خریداران و فروشندگان باشد؛ مثلا خریدار یورو و دلار باید کارت ملی به فروشنده ارائه کند، این سختگیریها در حوزه کنترل میزان تبادل ارز، مبادی ورودی و خروجی آن میتواند ارائه شود. تا با این روش صرافیها، بانکها یا صرافیهای آنلاین – اگر مجوز بگیرند- بتوانند ارزهای مجازی را به ریال کنند.
پژوهشکده پولی و بانکی برای مناسب کردن فضا در اینباره چه کاری قرار است انجام دهد؟
من درباره این موضوع با ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورایعالی فضای مجازی جلسه داشتهام. نتیجه مطالعهها و بررسیهایی را که توسط ما صورت گرفته به ایشان اطلاع دادهام اما در نهایت تصمیم با شورایعالی فضای مجازی است.
گفته میشود ارز مجازی به این دلیل اخیرا مورد توجه بیشتری قرار گرفته که میتواند تحریمها را دور بزند. بهنظرتان قانونی شدن ارزهای مجازی کمکی به این مسئله میکند؟
در معاملههای عادی که در بازار انجام میشود، مبادی عادی پولی مثل صرافیها و بانکها نقش انتقال پول را برعهده دارند که بهطور متمرکز کنترلشان در دست قدرتهای بزرگ دنیاست. اما زمانی که از ارزهای مجازی که به شیوه «توزیع شده»(غیرمتمرکز) منتقل میشوند، استفاده کنیم، چگونگی انتقال پول دیرتر از زمانهای دیگر قابل شناسایی و بند آوردن است. در نتیجه، کسب و کارها میتوانند صادرات و وارداتشان را با خیال راحتتری در این فضا انجام بدهند.
ارز مجازی در تمام دنیا کموبیش شناخته شده است اما در عین حال، پول کاغذی و سنتی سالهاست مورد مبادله قرار گرفته و خیلیها به آن خو کردهاند. به کارگیری این سیستم پولی جدید، هرچند تقریبا غیرقابل ردیابی است اما در عمل چقدر به نفع استفادهکننده است؟
یکی از راههای بهدست آوردن ارزهای مجازی، عمل ماینینگ (Mining) است که در آن، فرد با استفاده از پردازندههای قدرتمند کامپیوتری معادلاتی را حل کرده و ارز بهدست میآورد. چون هزینه انرژی در کشور ما پایین است، افراد میتوانند در داخل کشور ارز مجازی استخراج کرده و به واردکننده کالا به جای پول واقعی و ریال، برای مثال بیتکوین بدهند. راهاندازی چنین سیستمهایی با توجه به گران بودن پردازندههای کامپیوتری هزینهبر است اما در نهایت سودآوری خواهد داشت.
مردم عادی در کجای این معادله هستند؟ ارز مجازی چه بخشی از مشکلات آن را حل میکند؟
بهطور کلی ارز مجازی چون یک پدیده تازه است، در حجمهای کوچک و متوسط مورد استفاده خواهد بود. یکی از مشکلات مردم در زمانهایی مثل سفرهای خارجی، حمل پول زیاد در قالب اسکناس است. با این روش، آنها میتوانند در کشور پولشان را به ارز مجازی تبدیل کرده و آن را در کشور مبدأ به ارز کشور مقصد تبدیل کنند.
ارز مجازی ایرانی؛ در مرحله آزمایشگاهی
مدتی است زمزمههایی درباره عرضه ارز مجازی ایرانی که توسط بانک مرکزی تأیید شده باشد به گوش میرسد. نیما امیرشکاری، مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی دراینباره به همشهری میگوید: «3سازمان در این زمینه در حال کار هستند. در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، نسخه آزمایشگاهی و اقتصادی ارز مجازی ایرانی را ساختهایم و در حال آزمایش بیشتر برای تنظیم پارامترهای اقتصادی هستیم. شرکت خدمات انفورماتیک در حال کار روی طرحی برای ارائه ارز مجازی بر مبنای پول ملی ایران است. در عین حال، پستبانک و وزارت ارتباطات روی طرحی برای پیادهسازی یک ارز ملی مجازی در حال کار هستند. همه این طرحها اما در مرحله آزمایشی هستند.