گزارش
19استان ایران؛درگیر تنش آبی
هنگام خانه‌تکانی مصرف آب را 20درصد کم کنید
رضا کربلایی- روزنامه‌نگار
سال سخت آبی در راه است و دست‌کم 19استان ایران درگیر بحران خشکسالی و کاهش محسوس بارندگی شده‌اند و خبر بد برای پایتخت‌نشین‌ها اینکه سدهای تامین‌کننده آب تهران هم با کمترین میزان پرشدگی مواجه شده‌اند و به گل نشسته‌اند. تنها راه عبور از بحران سخت آبی، 20درصد کمتر مصرف کردن آب است. به گزارش همشهری، محمد جوان‌بخت، معاون آب و آبفای ایران با اشاره به کاهش 45درصدی بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت از شدیدترین دوره‌های خشکسالی خبر و هشدار داد‌عبور از این شرایط دشوار نیازمند تدابیر فوری، همراهی مردم و هماهنگی مستمر بین استان‌هاست. او با بیان اینکه مسئله تامین آب با «حساسیت بالا» در وزارت نیرو پیگیری می‌شود اعلام کرد: میانگین بارندگی در کل کشور تاکنون 82.9میلی‌متر بوده که ۴۵ درصد کاهش نسبت به میانگین بلندمدت نشان می‌دهد و در برخی استان‌ها افت بارش‌ها به ۷۶ درصد رسیده است. به‌گفته جوان‌بخت، تنها استان گیلان در شرایط نرمال آبی قرار دارد و ۱۹ استان با کاهش بارندگی بیش از ۵۰ درصد مواجه شده‌اند که این اعداد بسیار نگران‌کننده و نشان‌دهنده خشکسالی شدید در کشور است. جوان‌بخت وضعیت سال آبی امسال را یکی از «سخت‌ترین سال‌ها» می‌داند و می‌گوید: میزان بارش‌ها برای جبران عقب‌ماندگی‌ها کافی نیست و با یک سال آبی سخت مواجه هستیم. معاون وزیر نیرو احتمال اعمال محدودیت تامین آب در کشور را رد نمی‌کند و می‌گوید: محدودیت‌های آبی در کشور به هیچ وجه انتخاب وزارت نیرو نیست، بلکه واقعیتی است که باید با آن روبه‌رو شویم و هرچند وزارت نیرو، کشت‌های پاییزه و کشاورزی در فصل اول را تامین می‌کند اما کشت دوم در شرایط موجود امکان‌پذیر نخواهد بود. رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور هم فاش کرد به جز استان‌های مازندران و گیلان که بارندگی نرمال و بالاتر دارند سایر استان‌های کشور در شرایط خشکسالی متوسط و شدید قرار گرفته‌اند. محمدرضا کاویان‌پور، اظهار کرد: بارندگی در استان‌های هرمزگان 77درصد، سیستان و بلوچستان 72درصد، کهگیلویه و بویراحمد 65درصد و خوزستان 62درصد رشد منفی داشته و کرمانشاه، بوشهر و چهارمحال و بختیاری نیز در فهرست استان‌های با شیب منفی بارشی قرار دارند.
اتاق بحران در وزارت کشور
همزمان با بلندشدن صدای آژیر خطر آبی، نشست مشترک کارگروه ملی و ستادهای استانی سازگاری با کم‌آبی در وزارت کشور برگزار شد و مسعود نصرتی، معاون وزیر کشور تصریح کرد: نباید در خردادماه با بحران ناگهانی کمبود آب مواجه شویم و لازم است از هم‌اکنون استان‌هایی که با مشکلات جدی‌تری روبه‌رو هستند، شناسایی و اقدامات لازم برای مدیریت منابع آب در آنها انجام شود. او از مقامات استانی خواسته تا یک برنامه 3ماهه برای مدیریت منابع و مصارف آب داشته باشند تا بتوان از وقوع بحران آب در تابستان پیش‌رو جلوگیری کرد.
سدهای خالی و تشنه
عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب با اشاره به شرایط بحرانی برخی مناطق، اظهار داشت: استان‌هایی مانند هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمانشاه و اصفهان ازجمله استان‌هایی هستند که بیشترین کاهش بارندگی را داشته‌اند. او افزود: برخی سدها مانند شمیل و نیان، امیرکبیر، زاینده‌رود و استقلال میناب، کاهش شدید ذخایر آبی داشته‌اند و ظرفیت پرشدگی سد امیرکبیر اکنون تنها ۶ درصد است که اختلاف ۶۰درصدی نسبت به سال گذشته‌نشان می‌دهد.این مقام مسئول با هشدار نسبت به پیامدهای ادامه این روند افزود: اگر وضعیت بارندگی در ماه‌های آینده بهبود نیابد، احتمال بروز تنش آبی در تابستان سال آینده افزایش خواهد یافت.
همه کمک کنند
با نزدیک‌تر شدن به روزهای پایان سال و خانه‌تکانی به مناسبت فرارسیدن نوروز، انتظار می‌رود که مردم خانه‌تکانی را با کمترین میزان مصرف آب انجام دهند تا روزهای تعطیل سال نو را بدون آب نمانند. برای اینکه آب قطع نشود یا فشار آن نیفتد دست‌کم باید مصرف آب 20درصد کم شود. شرکت آب و فاضلاب اعلام کرد استفاده از آب شرب در ساخت و سازها باید به حداقل برسد. محسن اردکانی،مدیرعامل آبفای استان تهران میزان آب موجود در سدهای امیرکبیر، لتیان، لار و ماملو را به‌عنوان 4 سد عمده تامین‌کننده آب استان تهران 6درصد مجموع گنجایش مخازن این سدها عنوان و تصریح کرد: شهروندان استان تهران یک‌چهارم آب شرب کشور را مصرف می‌کنند و با توجه به شرایط بارش‌ها و پایین آمدن ذخایر سدها، از شهروندان درخواست داریم برای گذر از این شرایط، همچون گذشته همکاری کنند.
تهرانی‌ها مراقب باشند
وضعیت تامین آب تهران اصلا خوب نیست و پرشدگی سدهای تامین‌کننده آب پایتخت به کمترین میزان ممکن رسیده است. بهزاد پارسا، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران می‌گوید: حجم آب سدهای پنجگانه تهران به ۲۷۲ میلیون مترمکعب رسیده که این میزان تنها ۱۳ درصد حجم نرمال این سدها است. او هشدار می‌دهد: ذخیره آبی سد کرج و لتیان در شرق تهران به پایین‌ترین حجم خود رسیده که از زمان بهره‌برداری این سدها تاکنون سابقه نداشته و ذخیره برفی هم به‌شدت کم‌شده و نباید منتظر رو‌اناب ناشی از ذوب شدن برف ماند. خبر بدتر اینکه تنها 35درصد از مشترکان آب در استان تهران، مصرف استاندارد دارند. محسن اردکانی، مدیرعامل آبفای استان تهران می‌گوید: سرانه مصرف هر شهروند تهرانی ۲۵۰ لیتر در شبانه‌روز است، این میزان بسیار بالاتر از الگوی استاندارد یعنی ۱۳۰ لیتر است و ۶۰ درصد مشترکان تا 2برابر الگوی تعیین‌شده و ۵ درصد بیش از 2برابر آن مصرف دارند.
