شکوه باغ ایرانی در ده‌ونک
نام قبلی: باغ بالا یا باغ مستوفی
نام فعلی: باغ ایرانی یا باغ مختاری
موقعیت: ده‌ونک، ۲۰ متری پیروزان، کوچه شهید صابری
باغ بالا در ده‌ونک که میان گردشگران تهرانی به باغ ایرانی معروف است از باغ‌های زیبایی است که از روزگار گذشته به یادگارمانده. مستوفی‌الممالک این باغ را ساخت و کوشکی نیز در میانه آن بنا نهاد. ده‌ونک باغ‌های بی‌شماری داشت با درختان درهم‌تنیده که به طراوت و سرسبزی مشهور بودند؛ باغ چالریزان، باغ ضرابی، باغ شازده، باغ بهمن و باغ شاهرخ و بسیاری از باغ‌های دیگر... از میان این باغ‌ها تنها باغ ایرانی دوباره احیا شد و با تلاش مهندسان و طراحان ایرانی در اختیار عموم مردم قرار گرفت تا از قدم زدن در آن لذت ببرند.
مهرشاد کاظمی، تهران پژوه دراین‌باره می‌گوید: «اهالی قدیم ده‌ونک به این باغ، باغ بالا یا باغ مستوفی می‌گفتند. بعدها به باغ ایرانی و اخیراً به باغ مختاری نامگذاری شد. این باغ جزو اموال مستوفی‌الممالک بود و ۳۴ هزار‌مترمربع وسعت دارد. نهر آب قناتی که در باغ وجود دارد باعث طراوت و شادابی درختان و گیاهان شده است. در گذشته ساختمان یا همان کوشک بزرگی در میانه باغ وجود داشت که حدود ۲۰ سال پیش تخریب شد. البته عمارت جدیدی به‌جای آن ساخته شد. از جذابیت‌های باغ ایرانی ده ونک پوشش گیاهی و درختان آن است که اغلب مثمر هستند و در فصل تابستان و پاییز میوه می‌دهند. انارهای باغ از دیرباز معروف بودند و بخشی از آن به نام انارستان همچنان وجود دارد.»
باغ ایرانی که امروزه از آن لذت می‌بریم بخشی از اراضی مستوفی‌الممالک از سیاستمداران معروف عهد قاجارو دوره پهلوی بود؛ اما اینکه چطور این باغ به نمادی از باغ‌های ایرانی در تهران تبدیل شد به زمانی برمی‌گردد که مهندس علی‌محمد مختاری این باغ را براساس الگوی معماری ایرانی و اسلامی ساخت. باغ ایرانی که در تاریخ این سرزمین به باغ پردیس نیز مشهور است نمادها و ویژگی‌های خاصی دارد که مثال‌زدنی است. در ساخت این باغ به نمادهای باغ ایرانی توجه شده است. این باغ از معدود نمونه‌های امروزی شده الگوی باغ ایرانی است. منظره و الگو‌پردازی زیباشناسی ایرانی آن باعث شده تا مخاطب از آن لذت ببرد.
اغلب درختان باغ بیش از ۱۰۰ سال و بسیاری نیز بالای ۲۵۰ سال عمر دارند. درختان گردو، خرمالو، توت، چنارهای بلندبالا، نارون و سرو به‌وفور در باغ دیده می‌شود.
در همینه زمینه :
