قصری که زندان شد

باغ‌موزه قصر تاریخچه‌ای پرفراز و نشیب دارد؛ از روزگاری که در این محدوده قصری به نام قصر قاجار وجود داشت تا ساخت زندان قصر در ضلع جنوبی اراضی قصر قاجار در دوران پهلوی. قصر قاجار سال۱۱۷۶ شمسی در دومین سال سلطنت فتحعلی‌شاه قاجار بنا شد، اما در دوره پهلوی اول در محدوده جنوبی قصر که در این دوران دیگر به بنایی متروکه تبدیل شده بود، زندانی برای دربند کشیدن زندانیان سیاسی ساختند.
سازنده زندان قصر، نیکولای مارکوف، معمار برجسته روس‌تبار بود. در این زندان مبارزان سیاسی معروفی در بند بودند، اما طولی نکشید که به‌دلیل شرایط سیاسی ایران در آن دوره و افزایش شمار زندانیان سیاسی در دهه13۳۰ ساختمان زندان دیگر کفاف شمار زندانیان را نداد و در نتیجه ساختمان‌های جدید دیگری به زندان اضافه شد. با پیروزی انقلاب اسلامی ساختمان زندان به محل حبس زندانیان غیرسیاسی تبدیل شد، اما در سال۱۳۸۲ زندان برای همیشه تعطیل شد و در سال۱۳۸۶ پس از تجهیز آن به امکانات فرهنگی و تفریحی مانند سالن آمفی‌تئاتر، زورخانه و موزه‌ای که روایتگر تاریخ انقلاب اسلامی و مبارزان انقلابی است به باغ‌موزه‌ قصر تغییر کاربری داد. اکنون بنای قدیمی زندان کاربری موزه پیدا کرده و فضای سرسبز باغ‌موزه نیز به محلی برای دورهمی اهالی محله‌های اطراف تبدیل شده و در اختیار شهروندان قرار گرفته است.