اتحاد سران قوا برای کنترل گرانی

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

روز گذشته در جریان نشست مشترک سران قوای سه‌گانه، روسای 3قوه بر ضرورت کنترل تورم و حل مشکل معیشتی مردم به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی کشور تأکید کردند.‌به‌گزارش همشهری، نشست مشترک سران قوای سه‌گانه روز گذشته با حضور وزرای دولت و معاونان رئیس‌جمهور، رؤسای کمیسیون‌های مجلس و معاونان دستگاه قضایی به‌مناسبت دهه فجر در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد. فصل مشترک سخنان روسای قوا در این نشست حل مشکل مردم و ضرورت توجه به مشکل تورم بود.‌تازه‌ترین گزارش‌های مرکز آمار از تورم خوراکی‌ها نیز نشان می‌دهد از 53قلم کالای خوراکی منتخب در مناطق شهری، میزان رشد قیمت 27قلم کالا بیشتر از نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در شهر‌ها بوده‌است. این یعنی تورم نیمی از کالاهای خوراکی بیشتر از 31.9درصد بوده ‌ که بالاتر از تورم عمومی در مناطق شهری است.‌این اطلاعات همچنین نشان می‌دهد که در طول یک‌سال گذشته قیمت دست‌کم 25درصد از کالاهای خوراکی بیش از 50درصد رشد کرده‌است. همچنین بخش عمده کالاهای خوراکی افزایش قیمتی معادل 30 تا 50درصد تجربه کرده‌اند و فقط تورم 10درصد از کالاهای خوراکی کمتر از 10درصد بوده‌است.

پزشکیان: قبل از عید باید کارهایی را برای بهبود سفره مردم انجام دهیم
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور دراین‌باره گفت: ما باید معیشت مردم را به هر شکل ممکن اصلاح کنیم، چون حقیقتا برای جامعه ایجاد مشکل کرده‌است و این وضعیت قابل‌قبول نیست. بخشی از مسئله در دست ماست و بخشی هم در توان‌مان نیست. باید سفره مردم را به هر شکل ممکن تأمین کنیم و پاسخگوی جامعه باشیم.‌پزشکیان افزود: قبل از عید باید یک‌سری کارهایی را در رابطه با سفره مردم انجام دهیم که اقدامات اولیه را خواهیم داشت و برای سال بعد روندی را طی خواهیم کرد که سفره مردم مشکل پیدا نکند. باید به هر نحو ممکن جوابگوی مردم باشیم.

اژه‌ای: امروز یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور، موضوع اقتصادی است
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه امروز یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور موضوع اقتصادی است، گفت: اگر نتوانیم بر مسائل اقتصادی فائق آییم، آنگاه در عرصه‌های فرهنگی و امنیتی نیز ممکن است با مشکلات و معضلاتی مواجه شویم. تجربه‌ای بیش از ۴۰سال‌ در نظام ما ثابت می‌کند که نمی‌توان مسائل اقتصادی را با تصدی‌گری دولت حل کرد و استفاده از ظرفیت‌های مردمی و بخش خصوصی برای پیشرفت اقتصاد کشور یک الزام است.‌غلامحسین محسنی‌اژه‌ای گفت: ما باید نگاه خود را به مقوله استفاده از ظرفیت‌های مردمی و جذب سرمایه‌گذاری در تولید و اقتصاد عوض کنیم. در مقاطعی و از نگاه برخی از ما مسئولان، حضور در جلسات فعالان، کارآفرینان و سرمایه‌گذاران اقتصادی و تولیدی و حتی عکس‌گرفتن با آنها یک ضد‌ارزش تلقی می‌شد. این در حالی است که کارآفرینی و تولید ثروت در جامعه از نگاه اسلامی یک ارزش تلقی می‌شود.‌رئیس عدلیه گفت: یک هنرمند در جامعه ما که فردی بسیار ارزشمند ‌ است، برجسته و پرارج‌وقرب می‌شود، اما چنین اتفاقی برای یک فعال اقتصادی و کارآفرین نمی‌افتد. گاهی خیلی از ما مسئولان از اینکه به محل تولید و فعالیت آن کارآفرین برویم و با او عکس بگیریم می‌هراسیم.‌‌

قالیباف: کاهش تورم احساس نمی‌شود
رئیس مجلس با بیان اینکه آمارها می‌گوید تورم و نقدینگی کاهش پیدا کرده اما مردم سر سفره چنین حسی ندارند، گفت: آمارها حتما می‌گوید تورم و نقدینگی کاهش پیدا کرده‌است؛ ولی اگر سر سفره مردم برویم و با آنها صحبت ‌ و از آنها سؤال کنیم، مردم چنین حسی ندارند.‌محمدباقر قالیباف ضمن تأکید بر هم‌افزایی و وفاق قوای سه‌گانه برای حل مشکلات معیشتی مردم گفت: بی‌شک مردم باید ذی‌نفع نهایی این هم‌افزایی باشند؛ به‌ویژه باید به محرومان و مستضعفان و آنهایی که تحت فشارهای اقتصادی هستند، توجه شود. ‌به‌گفته او، اقدامات قوا در حوزه معیشت باید به‌گونه‌ای باشد که مردم حس کنند مشکلات اقتصادی آنها حل شده‌است.

ستاد تنظیم بازار‌ از خواب بیدار شد
به موازات برگزاری نشست مشترک سران قوای سه‌گانه، وزیر کشاورزی از اعطای اختیاراتی از سوی سران 3قوه به ستاد تنظیم بازار خبر داد و گفت: این اختیارات برای این است که ستاد تنظیم بازار برخی مواد غذایی و محصولات کشاورزی را قیمت‌گذاری کند و خارج از آنها مشمول تعزیرات شود تا دیگر بهانه‌ای برای عدم‌تنظیم بازار وجود نداشته نباشد.‌غلامرضا نوری‌قزلجه گفت: با اختیاراتی که شورای هماهنگی سران قوا به ستاد تنظیم بازار داده‌است، قرار شد برای برخی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی قیمت‌های مشخصی اعلام‌  و خارج از آنها مشمول تعزیرات شود. ‌او اضافه کرد: یک عده به هر دلیلی مدام به‌دنبال افزایش قیمت‌ها هستند. هر جایی که افزایش قیمت غیرمنطقی است، حتما مقابل آن خواهیم ایستاد.‌او افزود: در روزهای اخیر اتفاقاتی در بازار پیرامون سیب‌زمینی رخ داده که بخشی از آن جبران شده و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند و قیمت سیب‌زمینی به یک محدوده منطقی برسد تا مردم هزینه اضافی پرداخت نکنند و عده خاصی سودهای سوداگرانه به‌دست نیاورند.‌نوری‌قزلجه تأکید کرد: وقتی پیرامون یک محصول در بازار التهاب ایجاد و قیمت آن دچار نوسان می‌شود، ما نگران ضرر تولیدکننده و کشاورز می‌شویم و در این میان تشکل‌ها و اصناف نباید اجازه دهند بازار ملتهب شود.

دلایل گرانی مواد غذایی‌
بازار مواد غذایی بار دیگر دستخوش گرانی‌ها شده است؛ گرانی محصولاتی که جایگاه ویژه‌ای در سبد خانوارهای ایرانی دارند.‌براساس گزارش مرکز آمار، ‌ تورم مواد غذایی در ماه‌های اخیر بیشتر از سایر کالاها بوده است. درباره علل گرانی مواد‌غذایی چند مورد مهم را می‌توان ذکر کرد:

افزایش قیمت ارز
گران شدن ارز در ماه‌های اخیر اثرات مستقیم و غیرمستقیم (روانی) بر سایر بازارها گذاشته است. از لحاظ روانی، گران‌شدن ارز موجب تحریک تورم انتظاری شده است. از سوی دیگر، بالا رفتن قیمت ارز انگیزه صادرات را افزایش داده؛ به‌طوری که با صادرات بیش از حد برخی محصولات، در داخل کمبود پیش می‌آید.

 افزایش قیمت‌های جهانی
برخی مواد غذایی ایران وارداتی هستند. گران‌شدن قیمت جهانی این کالاها در بازار داخلی هم اثر گذاشته است.

 سیاست افراطی حمایت از تولیدکنندگان
مجوزهایی که دولت چهاردهم در ماه‌های اخیر به تولیدکنندگان مثل کارخانجات لبنی برای گران‌کردن محصولاتشان داده موجب افزایش قیمت این محصولات شده است‌.

 قدرتمندی دلالان
دلالان همواره نقش بارزی در کنترل بازار مواد غذایی ایران داشته‌اند. در موارد اخیر هم در کالاهایی مثل برنج و سیب‌زمینی، دلالان با مدیریت بازار، نقش مؤثری در گران‌شدن این کالاها داشته‌اند.

  اختلال‌های مقطعی و فصلی
در مورد برخی محصولات کشاورزی این اتفاق خصوصا در فصل سرما می‌افتد که با اختلال در تولید یا توزیع برخی کالاها، کمبودهای مقطعی رخ می‌دهد و موجب گران‌شدن کالاها می‌شود. همچنین نبود برنامه و الگوی کشت موجب می‌شود در برخی سال‌ها‌ بعضی از محصولات با کمبود تولید و عرضه مواجه شوند. ریشه این مشکل هم نبود آمار جامع درباره تولیدات کشاورزی است.

ضعف تنظیم بازار
احساس رهاشدن بازارها در ماه‌های اخیر و بی‌توجهی جدی دولت برای کنترل قیمت‌ها، فرصت مناسبی برای گرانفروشی ایجاد کرده است. این ضعف هم ساختاری است و دولت چهاردهم گویا قصد دارد با ایجاد سازمان بازرگانی در نهاد ریاست‌جمهوری، خلأ نظارت بر بازارها را پر کند.

کاهش واردات ضروری
‌ قیمت تولید داخل برخی کالاهای اساسی مثل برنج و گوشت بسیار بیشتر از اقلام وارداتی است. هرگاه میزان واردات این محصولات کم شود، طبیعی است که قیمت‌ها در بازار بالاتر می‌رود. امسال این اتفاق در محصولات برنج و گوشت قرمز رخ داده است.