زندان قدیمی پایتخت

روستای کوچکی در دامنه‌ کوه‌های مسگرآباد قرار دارد که خالی از سکنه و تنها نشانه این آبادی چنارهای کهنسالی است که کمی آن سوتر از بنایی آجری با در چوبی قدیمی دیده می‌شود. این بنا که یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های شهر ری محسوب می‌شود، به زندان هارون‌الرشید معروف است، اما ۳دیدگاه درباره این بنا وجود دارد.
برخی پژوهشگران معتقدند زندان هارون‌الرشید در دوران آل‌بویه ساخته شده و به‌عنوان سلول‌ انفرادی برای حبس زندانیان کاربرد داشته است. گروهی دیگر اعتقاد دارند این بنا آتشکده‌ای باستانی بوده و به همین دلیل آن را متعلق به دوران ساسانی می‌دانند. عقیده سوم هم مربوط به «آندره گدار» معمار و باستان‌شناس فرانسوی است که زندان هارون را متعلق به دوران سلجوقیان و یکی از استحکامات نظامی آن عصر می‌دانست.
یکی از جذابیت‌های زندان هارون‌الرشید، همرنگی این سازه با محیط اطرافش است که به همین‌خاطر تا مدت‌ها ناشناخته ماند. این بنای قدیمی متفاوت که در ساخت آن ظرافت خاصی وجود دارد در بلندی دامنه کوه‌ ساخته شده است. بنا به‌شکل مکعب مستطیل و ساختاری از لاشه سنگ و گچ دارد و سنگ‌های آتشفشانی هم در بنا به کار برده شده است. گذشت زمان و حوادث گوناگون باعث شد این بنا فرسوده شود و آسیب ببیند، اما اکنون بخشی از این خرابی‌ها مرمت شده است. در نهایت این بنای تاریخی، ۱۱بهمن۱۳۳۴ با شماره۴۰۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. اکنون زندان هارون‌الرشید تحت نظر اداره اوقاف است و امکان ورود عموم به بنا وجود ندارد. همچنین تنها با اخذ مجوز از اداره میراث فرهنگی شهرری می‌توان به محوطه اطراف این زندان وارد شد.