نیمه شب طوفانی دریای سرخ

سیاوش فلاح‌پور/ خبرنگار
عربستان سعودی باز هم در نیمه‌شب خبرساز شد؛ این بار برای نفت. خالد الفالح،  وزیر انرژی سعودی در ساعات بامدادی روز پنجشنبه با برگزاری نشست خبری فوری اعلام کرد که 2نفتکش این کشور در ابتدای دریای سرخ و دقایقی بعد از عبور از تنگه باب‌المندب توسط نظامیان جنبش انصارالله یمن مورد حمله موشکی قرار گرفته‌اند. او با اعلام این خبر تأکید کرد که حرکت کشتی‌های نفتکش عربستانی از تنگه باب‌المندب تا زمان تأمین امنیت این آبراه متوقف خواهد شد. پوشش خبری گسترده این سخنان از سوی برخی رسانه‌های عربی و آمریکایی ازجمله العربیه و رویترز،  نوید جمعه‌ای طوفانی برای ساکنان خلیج‌فارس می‌داد. بسیاری از تحلیلگران در این شبکه‌ها از افزایش چشمگیر قیمت نفت،  برگزاری نشست فوری در شورای امنیت و حتی ورود مستقیم آمریکا به جنگ یمن خبر می‌دادند. اما از همان ساعات اولیه روز جمعه مشخص شد ماجرا آنطور که سعودی‌ها تمایل دارند، پیش نمی‌رود.

درحالی‌که انتظار می‌رفت کشورهای عربی (دست‌کم صادرکنندگان نفت) به‌طور جدی با مواضع عربستان همراهی کنند،  این تنها وزیر انرژی کویت بود که در پاسخ به سؤالات خبرنگاران گفت: توقف نفتکش‌های کویتی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.  آن هم درحالی‌که ساعاتی بعد،  وزارت انرژی کویت با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که فعلا تصمیمی برای توقف صادرات نفت از تنگه باب‌المندب ندارد. از سوی دیگر،  موضع آمریکا هم آنطور که انتظار می‌رفت نبود،  به‌طوری‌که تنها سخنگوی وزارت خارجه این کشور در سخنان خود به محکومیت اقدامات انصارالله بسنده کرد.

در بخش دیگر نیز این قیمت نفت بود که همراهی چندانی با موج رسانه‌ای سعودی‌ها نداشت؛  به‌گونه‌ای که قیمت نفت برنت در روز جمعه با 42سنت معادل 0.6درصد افزایش به 74.35دلار در هر بشکه معامله شد. این در حالی است نفت برنت روز پنجشنبه هم افزایش 0.7درصدی را تجربه کرده بود. مسئله زمانی پیچیده‌تر شد که در ساعات پایانی روز جمعه،  برخی منابع غیررسمی از داخل عربستان،  ازجمله حساب توییتری مجتهد مدعی شدند: اصولا نفتکشی در تنگه باب‌المندب مورد هدف قرار نگرفته و انصارالله به یک کشتی جنگی در این منطقه حمله کرده است.

شبکه الجزیره در گزارش خود با بیان ارتباط زمانی این حوادث با تهدیدهای ایران نسبت به ممنوعیت فروش نفت این کشور نوشت: به‌نظر می‌رسد عربستان سعودی تمایل دارد برای وقوع درگیری نظامی میان ایران و آمریکا در خلیج‌فارس پیشقدم شود. از سوی دیگر،  شبکه المیادین با اشاره به ناکامی ائتلاف عربی در ورود به شهر حدیده نوشت: عربستان و امارات برای سیطره بر ساحل غربی یمن و ادامه موفقیت‌آمیز نبردها چاره‌ای جز تحریک آمریکا برای ورود به جنگ یمن ندارند،  اگرچه مقامات آمریکا،  ازجمله مایک پمپئو همچنان با این سیاست مخالف هستند.


 پهپاد یمنی بر فراز فرودگاه ابوظبی
اما انتشار این گزارش‌ها همزمان بود با خبر حمله ناگهانی پهپاد یمنی به فرودگاه ابوظبی؛ تحولی بی‌سابقه در جنگ یمن که نشان از وخیم‌ترشدن این بحران سه‌ساله دارد. سخنگوی نیروی هوایی جنبش انصارالله در مصاحبه با شبکه المسیره اعلام کرد: یک پهپاد جدید یمنی (صماد3) موفق به پرواز بر فراز فرودگاه ابوظبی شده و چندین نقطه از این فرودگاه را مورد حمله قرار داده است. به فاصله 10دقیقه از انتشار این خبر،  فرودگاه بین‌المللی ابوظبی اعلام کرد: «حادثه‌ای» در اثر چپ‌کردن خودروی باربری در سالن مسافران این فرودگاه رخ داده که بر اثر آن،  اختلالی موقت در برنامه پروازها به‌وجود آمده است.

در واکنش به این اقدام،  سخنگوی نیروهای هوایی جنبش انصارالله این بار در مصاحبه با الجزیره،  ضمن تأیید خبر حمله پهپادی به فرودگاه بین‌المللی ابوظبی گفت: مرحله آینده جنگ یمن،  شامل حمله مستقیم به تأسیسات زیرساختی کشورهای متجاوز خواهد شد. او تأکید کرد: تمامی بنادر عربستان و امارات در تیررس ما قرار دارند. با نگاهی به تحولات پرسرعت 2روز گذشته،  به‌نظر می‌رسد اگرچه سناریوی نفتکش‌ها آنطور که مطابق میل سعودی‌ها بود مورد توجه قرار نگرفته،  اما با این حال بحران نظامی خلیج‌فارس و دریای سرخ وارد مراحل پیچیده‌تری نسبت به گذشته شده است؛ آن هم درحالی‌که نگرانی‌ها از واکنش ایران نسبت به تحریم صادرات نفت این کشور رو به افزایش است.