جای خالی فناوری در اداره منابع آب استان

شهره امیری| کرمانشاه-روزنامه نگار:


برداشت بی رویه از منابع طبیعی، به دلیل افزایش تقاضا از این منابع محدود، کشور و کرمانشاه را دچار بحران کرده است. این مشکل علاوه بر این‌که محیط زیست را به خطر می اندازد، خلاف جهت اهداف رسیدن به توسعه پایدار است که باید به بهره وری از منابع طبیعی مفید به حال و آینده منابع صدمه نزند. آب از منابع استراتژیک هر کشور است. به دلیل این‌که آب در ادامه زندگی مردم نقش حیاتی دارد و رشد و پیشرفت صنایع و به تبع آن رونق و توسعه اقتصادی به آب وابسته است، از این رو منابع آبی مهم‌ترین شریان حیاتی در اقتصاد کشورهاست. 
منابع آبی استان کرمانشاه در خطری پنهان قرار گرفته است که از دیرباز به سرزمین «سنگ و آب» مشهور بوده است و در دامنه و بلندای کوهایش رودها، سراب‌ها و آبشارهای بسیاری دارد. بهره‌کشی از تمام این ظرفیت‌ها و منابع کم‌نظیر طبیعت اما، مرزی به نام محدودیت دارد و تدبیری مدبرانه برای حفظ منابع لازم است. 

کرمانشاه فقط چند صنعت وابسته به آب دارد و این تعداد اندک هم، آب مصرفی بالایی دارند و نظارت چندانی بر مدیریت منابع آب صنایع و نحوه استفاده بهینه با کمک تکنولوژی چرخش و استفاده مجدد از آب در صنایع وجود ندارد. صنایع پتروشیمی و نیروگاه های برق، جزو صنایع آبی پرمصرف هستند. اگر بر مصرف زیاد آب این صنایع به زودی نظارت نشود و از انرژی های تجدیدپذیر و تکنولوژی تصفیه و چرخش آب در صنایع همچنان بی بهره بمانیم، به زودی نه فقط آب شیرین استان در دشت‌هایی که این صنایع در آن‌جا قرار دارند، به اتمام خواهد رسید، بلکه آب‌های فسیلی نیز نابود خواهند شد. بحران بعدی در خطر افتادن مزارع کشاورزی منطقه، بیکاری کشاورزان، مهاجرت اجباری، پدید آمدن فروچاله ها و
نشست زمین و در نهایت پدید آمدن کانون های ریزگرد داخلی ادامه این ماجرا خواهد بود.

نیروگاه حرارتی بیستون و قرار داشتن پتروشیمی کرمانشاه به فاصله کمتر از 10 کیلومتر با این نیروگاه حرارتی در آینده‌ای نه چندان دور دشت‌های هرسین، بیستون، دینور و چمچمال را به دشت‌هایی لم‌یزرع تبدیل خواهد کرد. این دشت‌ها از حاصل‌خیزترین دشت‌های کشاورزی استان هستند که سالانه محصولات متعدد باغی و زراعی را نه فقط برای مصرف استان بلکه برای مصرف کشور تامین می کنند. بی تدبیری برخی مدیران پیشین، ناآگاهی جامعه از بحران آب و بی تعهدی صاحبان این صنایع در قبال مردم استان دست به دست هم داده است تا شاهد بدترین رویداد برای آینده استان کرمانشاه باشیم و آن نابودی منابع غنی آبی، انقراض گونه‌های آبزی بومی و حیوانات بومی منطقه، لم‌یزرع شدن زمین‌های کشاورزی و غیر قابل سکونت شدن دشت های استان است.

 لذا ضرورت دارد هر چه سریع‌تر عواقب این امر مد نظر مسئولان قرار بگیرد و تدابیر لازم و فوری اندیشیده شود. از آن‌جا که بی‌تدبیری در احداث صنایع پرمصرف آب، نشان از نبود مراکز آینده‌پژوهی است هر صنعت برای ادامه فعالیت یا احداث حتما باید مورد ارزیابی های زیست محیطی و آینده پژوهی قرار گیرد. گرچه تا کنون به ظاهر این کارها صورت گرفته است، اما مشکل این است که نظارتی بر حفظ منابع نکرده‌ایم‌. بر این اساس
 امروز شاهد خشکی سراب‌ها، افزایش فروچاله ها و نشست نقاط مختلف زمین هستیم. 
می‌توان با استفاده از تکنولوژی و نانوتکنولوژی منابع محدود طبیعت را مدیریت کرد و از منابع تجدیدپذیر و انرژی های پاک بهره جست و از طرفی با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته تصفیه و چرخش آب، منابع آبی را بیشتر و بهتر اداره کرد.