خورشید علیه آلودگی

پنل‌های خورشیدی مدت‌هاست به‌عنوان یکی از راهکارهای کاهش آلودگی هوا مطرح شده‌اند و درصورت ادغام در سیستم‌های انرژی می‌توانند در کاهش آلودگی‌ها مؤثر باشند. این پنل‌ها از نور خورشید، برق تولید می‌کنند و نیاز به سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال‌سنگ، نفت یا گاز طبیعی ندارند؛ سوخت‌های فسیلی که آلاینده‌هایی مانند ذرات معلق (PM2. 5)، اکسیدهای نیتروژن (NOx) و دی اکسید گوگرد (SO2) را آزاد می‌کنند و منجر به کاهش کیفیت شاخص هوا و همچنین تشکیل مه و دود می‌شوند. شاید بسیاری از مردم مطلع نباشند که این پنل‌های خورشیدی حتی در خانه‌ها هم قابل نصب هستند و حتی استفاده از آنها مزایای متعددی ازجمله درآمدزایی برای مالکان را رقم می‌زند؛ آگاهی‌ای که می‌تواند یک گام روبه‌جلو برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و کمک به کاهش آلودگی هوا از سوی مردم در کنار دولت‌ها باشد. مجلس هم امسال با اختصاص منابعی از بودجه۱۴۰۴ برای اجرای سامانه‌های تولید برق خورشیدی موافقت کرده و دولت هم یارانه‌هایی را برای نصب این پنل‌های خانگی درنظر می‌گیرد؛ به همین دلیل به‌نظر می‌رسد که اجرای سامانه‌های تولید برق خورشیدی از سال آینده جدی‌تر دنبال شود. اما برای اینکه بدانید این سامانه‌ چیست و چه مزایایی دارد، ادامه این مطلب را بخوانید، شاید شما مشتری بعدی خرید این پنل‌ها باشید که نه‌تنها آلودگی هوا را کاهش می‌دهند، بلکه منبع انرژی پایدار را برای آینده فراهم می‌کنند.

مزایای پنل خورشیدی برای خانه

کاهش هزینه‌های برق: با تولید برق خود، می‌توانید تا حد زیادی از وابستگی به شبکه برق سراسری بکاهید و در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید.
استقلال و امنیت انرژی: در زمان قطعی برق، پنل‌های خورشیدی می‌توانند برق موردنیاز شما را تامین کنند و به شما استقلال و امنیت خاطر بیشتری بدهند.
کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای: استفاده از انرژی خورشیدی، به جای سوخت‌های فسیلی به حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند.

البته نصب این پنل‌ها معایبی هم دارد که در مقایسه با مزایای آن شاید بتواند کمتر مورد توجه قرار بگیرد، اما بهتر است آنها را هم بدانید.

  هزینه اولیه بالا
  اشغال فضای سقف
  راندمان وابسته به نور خورشید
  نیاز به باتری برای ذخیره برق (اختیاری)
  تجهیزات کاملی که برای تولید برق نیاز است

هزینه راه‌اندازی
هزینه راه‌اندازی پنل‌های خورشیدی برای خانه به عوامل مختلفی ازجمله نوع و تعداد پنل‌ها، کیفیت تجهیزات، دستمزد نصاب و محل نصب بستگی دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت که هزینه راه‌اندازی یک سیستم پنل خورشیدی خانگی برای یک خانه متوسط بین ۵۰ تا ۱۰۰میلیون تومان است. طیف وسیعی از برندهای موجود خارجی و ایرانی هم در بازار ایران وجود دارند. اگر می‌خواهید محصول خارجی بخرید، تولید کشورهای چین، کانادا و کره‌جنوبی در اختیار شماست و در ایران هم چندین شرکت صنعتی وجود دارند که اقدام به تولید و عرضه طیف وسیعی از پنل‌های خورشیدی کرده‌اند.

موانع نصب پنل‌ها
تامین سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید و نصب پنل‌های خورشیدی با وجود یارانه‌های دولتی که درنظر گرفته شده، همچنان بالاست و این مسئله می‌تواند مانعی در توسعه این طرح باشد. از سوی دیگر تحریم‌های بین‌المللی هم دسترسی به فناوری‌های پیشرفته خورشیدی و تأمین مالی پروژه‌های تجدیدپذیر را تحت‌تأثیر قرار و رشد این بخش را کاهش داده است.

درآمدزایی برای مالکان
مهدی گلشن‌آرا، کارشناس بهره‌برداری و مدیریت برق، نصب پنل‌های خورشیدی در منازل مسکونی را عامل درآمدزایی برای مالکان هم می‌داند و می‌گوید: «شرکت‌های توزیع برق علاقه‌مندند مصرف خانگی به سمت استفاده از پنل‌های خورشیدی برود. خانواده‌ها می‌توانند با استفاده از وام‌های ارائه شده توسط این شرکت‌ها، پنل‌های خورشیدی را خریداری کنند و با نصب این پنل‌ها، علاوه‌بر تأمین برق مصرفی خود، امکان فروش انرژی تولیدی اضافی به شبکه وجود دارد. این سیستم‌ها نیاز به تعمیر و نگهداری خاصی ندارند و می‌توانند هزینه‌های خود را پوشش دهند.»

ظرفیت خوب در ایران

ایران در کمربند خورشیدی قرار گرفته و با سطوح بالای تابش خورشیدی و میانگین 280روز آفتابی در سال، کشوری ایده‌آل برای پروژه‌های انرژی خورشیدی است. اجرای سامانه‌های تولید برق خورشیدی هم کاهش وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی را رقم می‌زند و هم باعث کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها می‌شود. همین حالا هم دولت ابتکاراتی را برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر درنظر گرفته و مالکان خصوصی هم می‌توانند پنل‌های خورشیدی نصب کنند. این مسئله به‌ویژه در مناطق شهری مانند تهران، اصفهان و شیراز که تقاضای انرژی و آلودگی بسیار بالاست، بیشتر دیده می‌شود.

نکته
روش‌های علمی برای کاهش آلودگی هوا
مقابله با آلودگی هوا همواره جزو وظایف مهم دولت‌ها بوده، اما مردم عادی هم می‌توانند به کاهش آلودگی هوا کمک کنند. در این‌باره راهکارهایی وجود دارد که برخی از آنها در ادامه آمده است:
حمل‌ونقل عمومی
استفاده از حمل‌ونقل عمومی باعث کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی شده و در نتیجه گاز و انرژی کمتری منتشر می‌شود.
روشن کردن چراغ‌ها تنها در زمان استفاده
مصرف کمتر برق می‌تواند در مصرف انرژی صرفه‌جویی کند. از چراغ‌های فلورسنت کم‌مصرف برای کمک به محیط‌زیست استفاده کنید.
کاهش آتش‌سوزی و استعمال دخانیات
جمع‌آوری زباله و آتش گرفتن آن در فصول خشک یا آتش گرفتن برگ‌های خشک عامل بزرگی برای ایجاد آلودگی هواست. علاوه بر آن سیگار هم باعث آلودگی هوا و بدتر شدن کیفیت هوا و آسیب آشکار به سلامتی فرد می‌شود.
استفاده از فن به جای کولر گازی
برای تولید برق متناوب یا همان AC، انرژی زیادی در نیروگاه‌ها مصرف می‌شود و گرمای زیادی نیز منتشر می‌کند که برای محیط‌زیست مضر است. فن‌ها با استفاده از برق مستقیم DC در مقایسه با کولرها، انرژی کمتری برای کار کردن مصرف می‌کنند.
استفاده از فیلتر
گاز‌های متصاعد شده از وسایل گرمایشی، مثل بخاری‌ها و شومینه در منازل و کارخانجات برای آلودگی هوا به‌شدت خطرناک هستند و به‌شدت به کیفیت هوا آسیب می‌زنند. استفاده از فیلتر‌ها همراه با کاهش مصرف به کاهش اثر گاز‌های مضر جذب شده در هوا کمک می‌کند.
غذا‌هایی با زمان پخت کمتر
برخی غذا‌ها باعث مصرف انرژی بسیاری می‌شود که یکی از عوامل تولید گاز‌های گلخانه‌ای و افزایش حرارت است. با استفاده از شیوه‌های جدید پخت، می‌توان به کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار آلاینده‌ها کمک کرد.
اجرای جنگل‌کاری
یکی از مهم‌ترین راه‌های کمک به بهبود کیفیت هوا، کاشت و رشد هرچه بیشتر درختان و گیاهان است. کاشت گیاهان فواید زیادی برای محیط‌زیست دارد و به آزادسازی اکسیژن،جذب دی‌اکسید کربن و حفظ محیط‌زیست کمک فراوانی می‌کند.