نمای نزدیک
دود و خاک و عطش و گرد و غبار در کارند
هورالعظیم بیست و سومین روز آتش‌سوزی را پشت سر می‌گذارد
رسول عوده‌زاده | اهواز- خبرنگار :
باز صبح آمد و سر و کله دود پیدا شد. گویی دود همزاد صبح اهواز شده است. در روزهایی که هوای بعضی از نقاط کشور بارانی است اهواز و شهرهای هم‌جوار آن درگیر دود آتش هورالعظیم هستند، به‌خصوص صبح‌ها. اهواز در سال‌های نه چندان دور صبح را با مه شروع می‌کرد و حالا مه جای خود را به دودی غلیظ داده است که ریه‌های شهر را پر کرده و جنوبی‌ها را به سرفه و اشک می‌اندازد؛ دودی که نفس شهروندان را به شماره انداخته است و حیات جانداران تالاب را با خطر مواجه کرده است.
از بامداد روز یک‌شنبه شهرستان اهواز و برخی شهرهای هم‌جوار آن در هاله‌ای از دود غلیظ قرار گرفته است. شهروندانی که این روزها از منزل خارج می‌شوند با دود غلیظ و بوی تند آن در اهواز غافل‌گیر می‌شوند، به گونه‌ای که تنفس در برخی مناطق به علت تراکم شدید دود سخت شده است.
از 23 روز پیش، بخش عراقی تالاب هورالعظیم دچار آتش‌سوزی گسترده‌ای شده است و با تغییر جهت باد، دود آن به سمت شهرهای خوزستان به‌خصوص رفیّع، هویزه، بستان، سوسنگرد، اهواز و حمیدیه حرکت و فضا را پر می‌کند. دود به این شهرها بسنده نکرده و با طی مسیر تقریبا 115 کیلومتری، به خور موسی در ماهشهر نیز رسیده است.
پس از مذاکره مقامات ایران با عراق برای مهار آتش تالاب و بی‌توجهی این کشور به مسئله، عملیات مهار آتش‌سوزی از ۲۹ تیرماه با استفاده از 2 فروند بالگرد آب‌پاش از سوی کشور ایران آغاز شد. البته با گذشت 6 روز از حضور این بالگردها در منطقه و تلاش برای اطفای حریق، آتش همچنان زبانه می‌کشد و میل به خاموشی ندارد.
انواع دود در چشم مردم
شهروندان خوزستان کلافه‌تر از همیشه هستند. آنها گلایه دارند و می‌گویند که مشکلات خوزستان گویا تمام‌شدنی نیستند و هر روز یک مشکل به مشکلات قبلی افزوده می‌شود.
«حمید عچرش» یک شهروند، به همشهری می‌گوید: ما انواع و اقسام دود و خاک را در سال‌های اخیر دیده‌ایم و اذیت شده‌ایم؛ ریزگردها از نوع خاکی و نمکی، دود نیشکر، دود آتش زدن مزارع، دود کارخانه الکل‌سازی و جدیدا هم دود هور.
او می‌گوید: درست است که بعضی از مشکلات داخلی نیستند و حل آنها یا از عهده مسئولان خارج است یا زمان می‌برد، اما ما به مشکلاتی که به دست خودمان قابل‌حل هستند هم بی‌اعتناییم.
2 بالگرد جوابگو نیست
«لفته جرفی» هم می‌گوید: الان حدود 3 هفته است که دود آتش‌سوزی هور مدام منتشر می‌شود و ما را اذیت می‌کند. این دود غلیظ چشم‌ها را به‌شدت می‌سوزاند، به‌شدت سرفه‌آور است، ریه‌ها را تنگ می‌کند، حالت تهوع می‌آورد، باعث بروز بیماری‌های قلب و ریه می‌شود و هزار دردسر دیگر به دنبال دارد.
این شهروند ادامه می‌دهد: در شهر بیماران زیادی هستند که چنین وضعیتی اصلا به صلاح آنها نیست و قطعا باعث تشدید بیماری‌شان می‌شود.
او می‌گوید: ما می‌بینیم که مسئولان کشوری لطف کرده‌اند و چند بالگرد برای خاموش کردن آتش به منطقه فرستاده‌اند، اما این بالگردها در دمای بالای 50 درجه جواب نمی‌دهند. یا باید تعداد بالگردها را زیاد کنند یا به فکر راه‌حل دیگری باشند.
دیده نمی‌شویم
شهروند دیگری می‌گوید: بوی سوختن هور نفس مردم را در چند شهر خوزستان گرفته، 2 میلیون نخل در آبادان، خرمشهر و شادگان تشنه‌ا‌ند، بی‌آبی در روستاهای جنوب استان جان مردم را به لب رسانده، بیماری اسهال خونی چند روزی است که بلای جان مردم رُفیع شده و هزار مشکل دیگر.
«حسین انواری» می‌گوید: سوال من از مدیریت استان این است: آیا این وضع شایسته مردم خوزستان است؟ مردم به اندازه کافی مشکلات دارند. دمای بالای 50 درجه، شرجی، گرد و خاک، قطع گاه و بیگاه آب و برق به اندازه کافی مردم را در رنج و سختی انداخته است و مسئولان باید تلاش کنند تا وضعیت ساماندهی شود.
انتقاد از پوشش نیافتن خبر آتش‌سوزی
«ناصر اشگرپور» یک شهروند دیگر از پوشش نیافتن خبر آتش‌سوزی هورالعظیم در صدا و سیما انتقاد می‌کند و می‌گوید: حقش بود که خبر به این مهمی هر روز از تلویزیون به مردم اطلاع‌رسانی شود تا در جریان اوضاع خوزستانی‌ها قرار بگیرند.
علت آتش‌سوزی اطلاع داده شود
در این میان «جواد کاظم‌نسب الباجی» نماینده اهواز به همشهری می‌گوید: در آتش‌سوزی و تخریب هورالعظیم پای نفت هم در میان است. استخراج سنتی نفت از طریق خشک کردن تالاب موجب آلودگی منطقه و از بین رفتن اکوسیستم این تالاب بزرگ شده است. علت اصلی آتش‌سوزی در هور باید واکاوی و به مردم اطلاع
داده شود.
وی همچنین تاکید می‌کند: در شرایط کنونی تامین حقابه هور از کرخه الزامی است و دولت باید هرچه سریع‌تر برای ساماندهی هور اقدام کند.
لزوم تامین حقابه هورالعظیم
برخی از کارشناسان معتقدند به علت کاهش شدید آب در تالاب هورالعظیم و خشک شدن بخش اعظم آن، علاوه بر این‌که این تالاب به منشأ گرد و غبار در استان خوزستان تبدیل شده است، سوختن نیزارهای خشک آن نیز باعث دودگرفتگی شهرهای استان خوزستان شده است.
یک فعال محیط زیست اما می‌گوید: با کم شدن آب رودخانه کرخه، حقابه تالاب رعایت نمی‌شود و طبیعت این گونه قهر خود را نشان می‌دهد. راهکار هم واضح و مشخص است: رعایت حقابه هور از طریق رهاسازی آب از سد کرخه.
«ناصر عبیات» می‌گوید: هرچند قسمت اعظم تالاب (دوسوم) در حوزه عراق قرار دارد و بخش بسیاری از آن در این کشور خشک شده است، ولی وضعیت بخش ایرانی تالاب هم بهتر از عراق نیست.
وی اظهار می‌کند: هورالعظیم طی سال‌های اخیر با مشکل عدم تأمین حقابه مواجه بوده و بخش اعظم آن خشک شده است. در این بین، فعالیت‌های شرکت نفت در تالاب هم زیست‌بوم هور را تا حد زیادی تخریب کرده و به مشکلات افزوده است.
در همینه زمینه :