رایزنیهای ایران برای حل بحران سوریه با مذاکره
باز کردن گره شام با دیپلماسی
عراقچی: بر آغاز گفتوگوهای دولت سوریه و گروههای معارض اتفاقنظر داریم
حسین ارجلو-روزنامهنگار
نشست سهجانبه وزرای امور خارجه کشورهای ضامن روند آستانه(ایران، روسیه و ترکیه) دیروز ۱۷آذرماه ۱۴۰۳ در حاشیه دوحه فروم برگزار شد. این نشست بر مسائل سوریه و راهحلهای سیاسی برای بحران این کشور متمرکز بود. این در حالی است ایران با تأکید بر گفتوگوهای سیاسی و راهحلهای منطقهای، نقش خود را در روند آستانه و کاهش بحران سوریه تثبیت کرد و نشان داد که کشورمان برای حل و فصل موضوعات منطقهای با توسل به دیپلماسی متعهد است. همین تلاشها بود که از وقوع یک جنگ منطقهای برخلاف خواست رژیم صهیونیستی جلوگیری کرد و شواهد و قرائن نشان میدهند که بحران سوریه با ابتکار و میدانداری ایران در ریل حل و فصل دیپلماتیک قرار گرفته است. در این گزارش، کارنامه ایران در نشست دوحه و بغداد مورد بررسی قرار گرفته است.
شرکتکنندگان اصلی در نشست دوحه
ایران: سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه
روسیه: سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه
ترکیه: هاکان فیدان، وزیر امور خارجه
نماینده ویژه سازمان ملل: گیر پدرسون (حضور در پایان نشست)
موضوعات اصلی مورد بحث
تمامیت ارضی سوریه: تأکید بر لزوم حفظ استقلال و یکپارچگی سرزمینی سوریه
آغاز گفتوگوهای سیاسی: توافق بر شروع مذاکرات میان دولت سوریه و گروههای معارض مشروع
پایان درگیریها: تأکید بر خاتمه فوری جنگ و درگیریهای داخلی
استناد به قطعنامه سازمان ملل: ضرورت پایبندی به قطعنامههای بینالمللی درباره سوریه
برنامههای آینده
مشورت با دولت سوریه: ایران و روسیه متعهد شدند با دولت سوریه درباره آغاز مذاکرات مشورت کنند.
رایزنی با سایر کشورها: وزرای امور خارجه کشورهای ضامن روند آستانه به دنبال تعامل با دولتهای دیگر برای پیشبرد راهحلهای دیپلماتیک هستند.
اهمیت نشست
تقویت روند آستانه: این نشست به عنوان یک گام مؤثر در چارچوب روند آستانه برای کاهش بحران و ایجاد ثبات در سوریه ارزیابی شد.
تعامل منطقهای و بینالمللی: حضور نماینده سازمان ملل نشاندهنده ارتباط مؤثر این روند با نهادهای بینالمللی است.
نشست سهجانبه بغداد
این در حالی است که نشست وزرای امور خارجه ایران، عراق و سوریه نیز روز جمعه در بغداد برگزار شد. هدف این نشست بررسی مسائل مرتبط با تروریسم، امنیت منطقه و تحولات جاری در سوریه بود. این نشست بهعنوان برداشتن گامی در جهت تقویت دیپلماسی منطقهای برای حفظ ثبات و امنیت ارزیابی شد.
محورهای اصلی نشست
مبارزه با تروریسم: تأکید بر لزوم مبارزه با تروریسم بهعنوان تهدیدی برای امنیت منطقهای و بینالمللی
ایران: خطر بازگشت داعش و گروههای مسلح به منطقه را جدی دانست.
سوریه: فعالیت گروههای تروریستی تلاشی برای تقسیم مجدد منطقه است.
حفظ امنیت منطقه
عراق: برگزاری نشستهای بینالمللی با هدف بررسی اوضاع سوریه و تأثیرات منطقهای آن/ تأکید بر عدم محدود شدن تهدیدها به سوریه و گسترش آن به کشورهای همجوار
حمایت از سوریه
ایران: اعلام حمایت کامل از دولت و ملت سوریه
بغداد: محکومیت گسترش تروریسم در سوریه و حمایت از تلاشهای دیپلماتیک
اظهارات کلیدی
فؤاد حسین(عراق): امنیت سوریه مستقیما بر امنیت منطقه اثرگذار است./ ضرورت گفتوگوهای بینالمللی برای حل بحران سوریه
بسام صباغ(سوریه): مقابله با طرحهای تقسیم منطقه از طریق مداخله خارجی/ تروریسم، تهدیدی برای امنیت تمام کشورهای منطقه
عباس عراقچی(ایران): مقابله با تروریسم مسئولیتی بینالمللی است./ تأکید بر پیام حمایت ایران از سوریه
پیامهای کلیدی نشست
همگرایی منطقهای: نشست بغداد نشاندهنده تلاش 3کشور برای همکاری در برابر چالشهای مشترک است.
مبارزه با طرحهای خارجی: تأکید بر لزوم مقابله با طرحهایی که به دنبال ایجاد بیثباتی در منطقه هستند.
نقش دیپلماسی: برنامهریزی جهت برگزاری نشستهای بینالمللی و تأکید بر راهحلهای سیاسی برای بحران سوریه
عراقچی درباره سوریه به رسانههای عراقی چه گفت؟
در جریان سفر سیدعباس عراقچی به بغداد، وزیر امور خارجه کشورمان در 2مصاحبه جداگانه با شبکههای عراقی «الاولی» و «الشرقیه» به بررسی وضعیت سوریه و تأثیر آن بر منطقه پرداخت. محور اصلی گفتوگوها مبارزه با تروریسم، حمایت از سوریه و نقش رژیم صهیونیستی در تحولات منطقه بود.
محورهای کلیدی مصاحبهها
بحران سوریه و خطر ناامنی در منطقه
تحولات پس از غزه و لبنان: حملات به حلب پس از آتشبس در لبنان نشانه انتفاع رژیم صهیونیستی از تحولات
تهدیدات منطقهای: ناامنی در سوریه و تأثیر آن بر کشورهای همسایه مانند عراق، اردن و ترکیه
امنیت مشترک منطقه: مقابله با گروههای افراطی سوریه بهعنوان اولویت
دیپلماسی منطقهای ایران
رایزنیهای منطقهای: سفر به دمشق، آنکارا و بغداد و برنامهریزی برای مذاکرات در قطر
تشکیل جبهه متحد: همکاری ایران، عراق و سوریه برای تقویت وحدت منطقهای
حمایت از سوریه
پشتیبانی از تمامیت ارضی و حاکمیت دولت سوریه
ارائه حمایتهای انسانی، پشتیبانی و نظامی بنا به درخواست دولت سوریه
رژیم صهیونیستی و بیثباتی منطقه
سناریوی منطقهای: اقدامات رژیم صهیونیستی برای تضعیف محور مقاومت
لبنان و مقابله با توطئهها: تلاش رژیم صهیونیستی برای ایجاد جنگ داخلی در لبنان که با وحدت جریانهای سیاسی خنثی شد.
هوشیاری منطقهای: تأکید بر آگاهی کشورهای همسایه از طرحهای بیثباتکننده
اهداف و پیامهای راهبردی عراقچی
تقویت محور مقاومت: تأکید بر اتحاد و همکاری میان کشورهای حامی مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی
تشکیل جبههای منطقهای برای مقابله با تهدیدات فرامرزی
ضرورت دیپلماسی و رایزنیهای منطقهای
همکاری کشورهای همسایه برای رسیدن به راهحلهای مشترک در مقابل تهدیدات
لزوم هماهنگی در مجامع بینالمللی برای حمایت از سوریه
امنیت مشترک منطقهای
تأثیر مستقیم تحولات سوریه بر امنیت عراق و دیگر کشورهای منطقه
خطرات ناشی از ناامنی در سوریه
مواضع کلیدی عراقچی
بحران سوریه: حمایت از تمامیت ارضی سوریه و لزوم مبارزه با تروریسم
نقش رژیم صهیونیستی: رژیم صهیونیستی عامل اصلی بیثباتی و تهدید منطقهای است.
دیپلماسی منطقهای: رایزنی با کشورهای منطقه برای ایجاد جبهه متحد و استفاده از ظرفیتهای بینالمللی برای حل بحران
حمایت از لبنان: جلوگیری از طرحهای جنگ داخلی با هوشیاری جریانهای سیاسی لبنان