جهش ایران با دولت الکترونیک

رتبه‌مان می‌توانست بهتر باشد

آخرین گزارش دپارتمان امور اقتصادی سازمان ملل متحد نشان می‌دهد ایران از نظر شاخص‌های دولت الکترونیک (EGDI)‌ نسبت به گزارش 2سال قبل جهش 20پله‌ای داشته است. نخستین بار این خبر را محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات که دولت الکترونیک را مهم‌ترین راهکار مبارزه با فساد می‌داند اعلام کرد و یک روز بعد، سایت وزارتخانه متبوعش جزئیات بیشتری از شاخص‌های این رتبه‌بندی و متن گزارش دپارتمان اقتصادی UN را ارائه داد. بنا به این گزارش که 193کشور را از نظر ارتقای خدمات الکترونیکی دولتی بررسی کرده، ‌دانمارک برترین کشور جهان و ایران به جایگاه 86رسیده است. در گزارش 2سال پیش ‌رتبه ایران 106بود.
در این شاخص ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین ارتقا را در سطح جهانی به‌خود اختصاص داده است. همچنین در ارزیابی سازمان ملل درخصوص شاخص مشارکت الکترونیکی نیز ایران از رتبه ۱۴۹ با ۳۸ پله رشد، به جایگاه ۱۱۱ صعود کرده است. در این شاخص که به ارزیابی ظرفیت استفاده یک دولت از ابزارهای ارتباطات و فناوری اطلاعات برای ارائه خدمات عمومی مربوط می‌شود، ویژگی‌های فنی وبسایت‌های ملی شامل پورتال‌های مرکزی ملی، خدمات الکترونیک، مشارکت الکترونیک و وبسایت‌های مربوط به آموزش، نیروی کار، خدمات اجتماعی، بهداشت و درمان، امور مالی و محیط‌زیست، سیاست‌ها و استراتژی‌های دولت الکترونیک و خدمات آنلاین دولت‌ها از مواردی است که مورد بررسی قرار می‌گیرند.
شاخص جهانی توسعه دولت الکترونیک (EGDI) از ترکــــیب 3زیرشاخص «خدمات برخط(آنلاین)»، «زیرساخت‌های فناوری اطلاعات» و «منابع انسانی» تشکیل شده و آنطور که گزارش نشان می‌دهد ایران با توسعه زیرشاخص خدمات آنلاین توانسته رتبه‌ خود را بهبود دهد و خود را بالا بکشد.

به گزارش همشهری،‌گزارش دپارتمان اقتصادی سازمان ملل درباره فعالیت کشورها در حوزه دولت الکترونیک و رتبه‌بندی که با نام شاخص EGDI شناخته می‌شود، هر 2سال یک‌بار ارائه می‌شود. برای رتبه‌بندی کشورها به گستردگی و حجم خدمات آنلاین، ‌زیرساخت‌های IT در یک کشور و منابع انسانی درگیر در این حوزه توجه می‌شود. به جز این‌ها، تأثیراتی که دولت الکترونیک می‌تواند روی زمینه‌هایی مثل خدمات اجتماعی، محیط‌زیست، بهداشت و درمان و... داشته باشد، در این رتبه‌بندی مؤثر است. عطا خلیقی، مشاور سازمان فناوری اطلاعات ایران که پیش‌تر گزارش را بررسی کرده، به همشهری می‌گوید: «ما رتبه خوبی داریم اما همه‌چیز می‌توانست بهتر هم باشد. همکاری نکردن بعضی سازمان‌ها و ارگان‌ها با دولت باعث می‌شود دولت الکترونیک در کشور خیلی کند توسعه پیدا کند. از نظر فنی و در حوزه IT به‌مراتب چالش‌های خیلی کمتری داریم. بعضی ارگان‌ها اطلاعاتی دارند که مهم است و این اطلاعات را به دولت نمی‌دهند. برای حل این مشکل سران قوا باید با هم تعامل کنند.» 
او مشکلات فنی را خیلی کمتر از ناهماهنگی‌ها در بخش سنتی می‌داند: «مراحل اداری در سازمان‌های مختلف پیچیده است. بنابراین در مرحله اول باید روال اداری ساده‌سازی و مشخص شود. بعد همین روال به‌صورت الکترونیکی و در قالب یک پلتفرم الکترونیکی به مردم ارائه شود. از نظر فنی خیلی از زیرساخت‌ها آماده هستند اما ناهماهنگی آسیب زننده است.»

رتبه در منطقه 
ایران هرچند نسبت به 2سال پیش، پیشرفت خوبی داشته اما در بین کشورهای منطقه رتبه‌های بالاتر از او کم نیستند. امارات و بحرین نسبت به کل کشورهای منطقه خاورمیانه وضع بهتری دارند و جزو 30کشور اول جهان هستند. بعد از آنها نیز کویت، قطر، عربستان، ترکیه و عمان قرار گرفته‌اند که رتبه‌شان از ایران بالاتر است. اردن، لبنان، مصر، سوریه، عراق و یمن از رتبه 98تا 186این جدول را به‌دست آورده‌اند و در منطقه، وضع‌شان از ایران بدتر است.
 
رتبه در جهان 
دپارتمان اقتصادی سازمان ملل کشورها را از نظر رتبه دولت الکترونیک در 4گروه ضعیف، متوسط، سطح بالا و بسیار سطح بالا طبقه بندی کرده است. ایران در بین کشورهای جهان، از نظر سطح‌بندی این شاخص رتبه «سطح بالا» را کسب کرده است. دانمارک، استرالیا و کره‌جنوبی 3کشور نخست این جدول هستند. برهمین اساس، کشورهای سومالی، سودان، چاد، آفریقای مرکزی، یمن و کره‌شمالی جزو کشورهایی هستند که دولت الکترونیک در آنها کمترین توسعه‌یافتگی را داشته است.