هتلهای چندستاره 500سال قبل
کاروانسراها در تهران قدیم برای مسافران حکم هتل چند ستاره را داشتند. در تهران قدیم معمولاً کاروانسراها رابهدلیل موقعیت تجاری بازار و همچنین بهدلیل اینکه محل تخلیه بار بودند، بیشتر در حوالی بازار و محدوده ورودی شهر میساختند. البته این به آن معنا نیست که سایر محلهها از داشتن کاروانسرا بینصیب میماندند. در نقشههای قدیمی، آثار حدود ۱۶ کاروانسرا در قلب تهران و حوالی محله اودلاجان وجود داشته است. برای مثال در همین محله اودلاجان که زمانی جزو محلههای اعیاننشین تهران محسوب میشد چندین کاروانسرا ساخته شده بود؛ کاروانسراهایی که خدمات فراوانی برای مسافران در راه مانده و تجار داشتند. مثلاً همین کاروانسراهای محله اودلاجان علاوه بر خدماتی که به مسافران میدادند یکی از مکانهای ذخیره، ورود اقلام و کالای تجاری به تهران ازجمله برنج از شمال کشور به تهران بود، چراکه بیشتر این محصولات به تهران از طریق دروازههای شمیران وارد میشد و محله اعیاننشین اودلاجان هم در همسایگی همین دروازه بود و بالطبع احتیاج به کاروانسرا داشت. این را هم بشنوید که یکی از قدیمیترین کاروانسرادارها آقایی نابینا بود. علیرضازمانی، تهرانپژوه در اینباره میگوید: «آقای احمدپور از نعمت بینایی محروم بود. اما از چهرههای سرشناس تهران در دوران صفویان بود و حسابی مورد توجه شاه طهماسب نیز بود و حتی این پادشاه صفویه در وصفش شعری هم سروده است. این آقای احمدپور پدر سیدامین احمد رازی، نویسنده کتاب تذکره هفت اقلیم بود و در بازار تهران و محله اودلاجان کاروانسرا داشت. هرچند که امروز از این کاروانسراها اثری باقی نمانده است اما زمانی مأمن مسافران خسته بود.» البته ناگفته نماند که در گذشته کاروانسراها از سوی پادشاهان یا نیکوکاران ساخته میشدند و تعداد زیادی از این افراد در کنار کاروانسراها بناهایی مانند مسجد، مدرسه و ساختمانهای خیریه میساختند و هزینه آنها را فرزندان یا اشخاص مورد اعتمادشان پرداخت میکردند. زمانی در بخش دیگر صحبتهایش از دیگر کاروانسراهای معروف محله اودلاجان یاد میکند: «کاروانسرای اودلاجان درغرب محله سادات، کاروانسرای حاج عبدالکریم در محدوده سرچشمه و حصار پایین، کاروانسرای حاجعبدالکریم در محدوده سرچشمه پایین، نزدیک حصار، کاروانسرای حاجیمحسن در جنوب محله و شرق گذر مسجد حوض، کاروانسرای حاجی سیدابراهیم در حوالی دروازه شمیران و جنوب باغ وزیر مختار روس، کاروانسرای حاجعباس در محدوده سرچشمه و نبش کوچه عینالملک، کاروانسرای حاجیمهدی در کوچه نقارهچیها و کاروانسرای سرچشمه در محدوده سرچشمه پایین از داشتههای اودلاجان بودند.»