دیدگاه
رابطه کاهش‌آلودگی هوا با قطع برق
محمد عنایتی؛ کارشناس مسائل انرژی
دولت در اواسط آبان‌ماه موضوعی را مطرح کرد که اساسا تصویر پیش‌روی ما یک دوگانه است؛ دوگانه‌ای که یک‌سوی آن تنفس در سم و سوی دیگر آن قرار‌گرفتن در خاموشی منظم است. بر فرض صحت این دوگانه، یک زمان تقریبا 80روزه را دولت طی کرده است. در این ایام اتفاقی برای ما رخ داده که اگر بخواهیم به شکل ریشه‌ای به آن بپردازیم باید گفت نیروگاه‌ها عمدتا حرارتی هستند و سوخت این مدل نیروگاه‌ها از گاز طبیعی تأمین می‌شود. در زمستان مشکلی که پیش‌روی ماست عدم‌امکان تأمین گاز است که برای جایگزینی این معضل از سوخت مایع استفاده می‌کنیم که عبارتند از مازوت یا گازوئیل.
در این بین همواره رویه بر این منوال بوده که از اوایل سال تا فصل سرما ذخایر سوخت مایع پر می‌شدند تا درصورت نیاز در فصل سرما با کمبود گاز از آن استفاده و برق مردم تأمین شود. موضوعی که رخ داده این است که از اول شهریور تا الآن نه‌تنها این ذخایر سوخت مایع پر نشده، بلکه تخلیه نیز شده‌است. طبق آمار شرکت برق حرارتی در شهریور سال1400 ذخایر سوخت نیروگاه‌ها به 1680میلیون لیتر رسیده بود. این عدد در آبان رسیده بود به 2میلیاردو800میلیون لیتر گازوئیل؛ یعنی تقریبا 1.1میلیارد لیتر افزایش ذخایر داشتیم. در سال1401 نیروگاه‌ها مجموعا 1.7میلیارد لیتر ذخیره داشتند که در نیمه آبان به 2.8میلیارد لیتر رسیده بود. در شهریور1402 نیز 2800میلیون لیتر ذخیره سوخت مایع داشتیم که بعدا به 1.3میلیارد لیتر رسید.
توقع می‌رفت امسال هم همین مسیر ادامه پیدا کند. در شهریور‌ماه که دولت سرکار آمد، ذخیره سوخت مایع 1800میلیون لیتر بود که در حال حاضر به 1200میلیون لیتر رسیده است؛ یعنی کاهش 33درصدی. در آن ایام از کمیسیون اصل90 تا رسانه‌ها و کارشناسان همگی هشدار قطعی برق در زمستان را می‌دادند، اما حالا این کاهش ذخیره و قطعی برق را به مازوت ربط می‌دهند. دولت برای مازوتی که کلا 3درصد برق کشور را تأمین می‌کند و در پیک مصرف هم تنها سهمی 5درصدی دارد، یک خاموشی گسترده دوساعته را در دستور کار قرار داده است.
موضوع مهم این است که در شرایط کنونی قطعی برق به شکل گسترده در زمستان، نارضایتی عمومی مردم جامعه را به همراه خواهد داشت. دولت در محاسبات خود باید این نارضایتی را مدنظر قرار دهد و جهت کنترل و مهار آن برنامه داشته باشد. اما اگر در این امر ناکام بماند راه اصلاح اقتصادی با موانع و چالش‌های قابل‌توجهی همراه خواهد بود.