چالشهای پساانتخاباتی آمریکا
ثمانه اکوان؛ کارشناس مسائل آمریکا
با آغاز پروسه رأیگیری حضوری در ایالات متحده، گمانهزنیها درخصوص پیروزی یکی از 2نامزد انتخاباتی همچنان در سراسر جهان ادامه دارد. دونالد ترامپ و کامالا هریس در حالی وارد روز پنجم نوامبر، روز نهایی انتخابات ریاستجمهوری آمریکا شدند که نظرسنجیهای انتخاباتی همچنان حکایت از این داشت که 2رقیب شانهبهشانه یکدیگر در 7ایالت «زمین نبرد» در حال پیشروی هستند. با اینکه برخی از نظرسنجیها حکایت از پیروزی هریس داشت و برخی دیگر از پیروزی ترامپ خبر میداد، تا آخرین لحظات همچنان نمیشود بهصورت قطعی گمانهزنی کرد که چهکسی پیروز میدان میشود.
انتخابات سال2024 در این زمینه به یکی از تاریخیترین انتخاباتهای آمریکا تبدیل شدهاست و همانطور که نظرسنجیهای داخل آمریکا بیان میکنند، مردم نگران آینده این کشور در دوران پساانتخابات و احتمال شکلگیری شورشهای خیابانی مانند آنچه در سال 2020رخ داد، هستند. نظرسنجیها در این خصوص بیان میکنند که بیشتر از 70درصد از مردم آمریکا اعتقاد دارند که احتمالا بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری شاهد شکلگیری شورش و اعتراض در آمریکا خواهیم بود و این مسئله باعث نگرانی در مورد امنیت این کشور شدهاست. نگاهی به صحبتهای انتخاباتی 2نامزد رقیب از حزبهای دمکرات و جمهوریخواه نشان میدهد که اگر هریس پیروز میدان باشد، ترامپ همانند سال2020 به این آسانیها نتیجه انتخابات را نمیپذیرد. مشاوران و همراهان او نیز بهنظر میرسد بهراحتی شکست را نپذیرند. از همین روست که در روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی، ترامپ باز هم بیان میکرد که احتمال تقلب در انتخابات بالاست و به احتمال زیاد دمکراتها بهدنبال انجام تخلفات انتخاباتی گسترده هستند. بالارفتن میزان آرای پستی و گذرکردن آن از 70میلیون رأی نیز که نگرانی جدی کمپین ترامپ را با خود بههمراه داشت، نشانه دیگری از این مسئله است که احتمالا آمریکا در روزهای پس از انتخابات شاهد التهابات زیادی باشد. سیستم رأیگیری برای انتخابات ریاستجمهوری در ایالات متحده که با مسئله الکترالکالجها به سیستمی پیچیده و نخبگانی تبدیل شده و رأی مردم نمیتواند تأثیر نهایی در انتخاب رئیسجمهور داشته باشد، هماکنون نیز با اعتراضات و انتقادات زیادی روبهروست. اگر جمهوریخواهان بهدنبال ابطال آرای پستی هستند و معتقدند این نوع رأیگیری با تقلب و تخلف روبهروست، دمکراتها نیز انتخاب الکترالکالجها را دستکاری در دمکراسی میدانند و بعد از هر انتخابات زمزمههای ضرورت تغییر قانون اساسی برای انتخابشدن رئیسجمهور توسط مردم را مطرح میکنند.
این سیستم انتخاباتی منجر به این مسئله میشود که آمریکا یک «دمکراسی» نباشد و در نهایت امر، یک جمهوری نخبگانی باشد که رأی مردم نیز تا حدی در آن تأثیرگذار است. از همین روست که برگزاری انتخابات ریاستجمهوری از سال2016 به این سو، همواره به محلی برای نشانهگذاری روند افول آمریکا تبدیل شدهاست. زمانی که از مسئله افول ایالات متحده صحبت به میان میآید، بسیاری آن را بهمعنای اضمحلال یا فروپاشی این کشور یا اتحاد بین 50ایالت آن میدانند. این نگاه، نگاهی بسیار رادیکال و بهدور از واقعیت است. افول واقعی به این معناست که کشوری که خود را یکی از قدیمیترین دمکراسیهای دنیا و پیشرو در این زمینه میداند، حالا در 3دوره متوالی انتخابات ریاستجمهوریاش با مسئلهای به نام تقلب انتخاباتی روبهروست که درنهایت در سال2020 منجر به حمله حامیان یک نامزد به «نهاد دمکراسی» در این کشور یعنی ساختمان کنگره شده است.
اگر ایالات متحده در دهه90 میلادی و پس از حملات 11سپتامبر به بهانه تبدیلکردن سیستم سیاسی کشورها به دمکراسی به آنها حمله نظامی کرد و میلیونها نفر را به کشتن داد و درنهایت نیز مجبور شد بدون هیچ دستاوردی این کشورها را ترک کند، حالا خود به کشوری تبدیل شده که دمکراسی ادعایی در آن با اما و اگر و سؤالات و چالشهای زیادی روبهروست.
دمکراتها و دولت پنهان(عمیق) موجود در ایالات متحده بهخوبی به این مسئله و نقطهضعف آشکار واقفند و به همین دلیل با نگهداشتن شمشیر دموکلس دادگاههای مختلف بالای سر ترامپ، تلاش دارند از این اهرم در دوران پس از انتخابات استفاده و او را وادار به پذیرش نتایج کنند. او در هر صورت اگر نتواند پیروز میدان باشد، باید همچنان مانند چند سال گذشته، اوقات خود را در سالن دادگاههای مختلف بگذراند و درنهایت بهاحتمال زیاد سر از زندان درمیآورد؛ اما نگهداشتن 4دادگاه و عناوین اتهامی مختلف فدرال و محلی بالای سر او در طول چند ماه گذشته نشان میدهد که سیستم سیاسی آمریکا نیز خود را برای تمام احتمالات رفتاری ترامپ بعد از انتخابات ریاستجمهوری آماده کرده است. این روزها سرنوشت تلخ دمکراسی در ینگهدنیا دیدنی است و انتخابات سال 2024 این چشمانداز را تماشاییتر کرده است.