گزارش
بازگشت به زندگی در خانه امید
امکان اشتغال و سکونت افراد در مرکز جامعه‌پذیری و صیانت از بهبودیافتگان از اعتیاد فراهم است
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
مدتی است که از دست بلای خانمان‌سوز رها شده و به قول خودشان به پاکی رسیده‌اند. اکثر آنها در طرح ساماندهی به مراکز یاورشهر منتقل شده و اکنون تولد دوباره‌ای را تجربه می‌کنند. هنوز به کانون خانواده برنگشته‌اند و هر کدام دلایلی دارند. در مرکز جامعه‌پذیری که به همت سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران راه‌اندازی شده از یک‌سو برای پاک ماندنشان تلاش می‌کنند و از سوی دیگر مشغول کار هستند و منبع درآمد دارند و از طرف دیگر زندگی هم می‌کنند. بهبودیافتگان، این مرکز را خانه امیدی می‌دانند که قرار است آینده‌شان را از درون آن بسازند.
تولید به‌دست بهبودیافتگان
مرکز جامعه‌پذیری و صیانت از بهبودیافتگان، پشت دروازه هرندی قرار دارد؛ مرکزی که محصولات آن اعم از لباس‌های اسپرت مانند هودی و لباس‌های ورزشی به‌دست بهبودیافتگان تولید می‌شود؛ ساختمانی ۴ طبقه که طبقات همکف و اول به تولیدی تبدیل شده و طبقه دوم خوابگاه بهبودیافتگان است. در طبقه سوم هم اتاق‌های مشاوره و... قرار دارد. بیش از ۵۰نوع چرخ خیاطی و انواع پارچه‌ها در بخش تولیدی هست که تعدادی از چرخ‌ها به‌دلیل کسادی بازار خاموش شده‌اند. در کارگاه شماره یک دوخت انجام می‌شود و در کارگاه شماره2 برش‌کاران مشغول کار هستند و در کارگاه شماره۳ هم تولیدات بسته‌بندی می‌شود.
محتاج دیگران نیستم
در کارگاه شماره ۳ روی میز بزرگ سفیدرنگ مشغول بسته‌بندی لباس‌های ورزشی است. احمد با صبر و حوصله لباس‌ها را یکی‌یکی برمی‌دارد و داخل پلاستیک می‌گذارد. او می‌گوید: «اینجا حس خوبی دارم. از اینکه کار دارم، حقوق می‌گیرم و محتاج دیگران نیستم، حالم خوب است. حرفه اصلی‌ام آرایشگری است، اما به‌دلیل شرایط جسمی‌ای که دارم، نمی‌توانم مدت‌زمان طولانی بایستم و به همین دلیل در یاورشهر خیاطی یاد گرفتم و در این مرکز مشغول به‌کار شده‌ام.»
موتورسیکلت خریدم
نامش امیر است و در خردسالی پدر و مادرش را از دست داده و راهی بهزیستی شده است. ۱۲سالگی از بهزیستی فرار می‌کند و گرفتار افراد ناباب می‌شود و پای بساط مواد می‌نشیند. ۱۸سال گرفتار اعتیاد بوده و اکنون یک سال است که به پاکی رسیده و در مرکز جامعه‌پذیری مشغول به کار است. امیر می‌گوید: «کار کردن حس مفید بودن می‌دهد و با پس‌اندازهایم توانستم موتورسیکلت بخرم. اینجا همه‌‌چیز خوب است و مشغول برنامه‌ریزی برای آینده‌ام هستم.»
از مواد خسته شدم
داخل محوطه روی نیمکت فلزی و زیر سایه درخت نشسته است. خودش را رضا معرفی می‌کند و می‌گوید: «بیش از ۲۰ سال درگیر اعتیاد بودم و بهترین سال‌های عمرم را همراه با مواد دود کردم. از مواد خسته شده بودم و در طرح ساماندهی به یاورشهر منتقل شدم و تصمیم گرفتم ترک کنم. 2سال در یاورشهر ماندم و با معرفی مددکاران به این مرکز آمدم. از اینکه شغلی دارم خوشحال هستم و هر روز صبح با امید به فردا بیدار می‌شوم و روزم را شروع می‌کنم.»
پیش‌بینی امکانات رفاهی
علاوه بر کار و محل استقرار، در مرکز جامعه‌پذیری به امکانات رفاهی دیگری هم توجه شده است. داخل حیاط مرکز ۲ دروازه بزرگ فوتبال و یک تور والیبال نصب شده است و روزهای جمعه بهبودیافتگان 2گروه می‌شوند و مسابقه برگزار می‌کنند. در بخش دیگری هم دستگاه‌های ورزشی قرار گرفته که صبح‌ها قبل از کار مددجویان با آنها ورزش می‌کنند. در این مرکز یک کترینگ راه‌اندازی شده که علاوه بر تأمین وعده‌های غذایی مددجویان، توزیع بیرونی هم دارد. همچنین مرکز، نانوایی‌ای دارد که در آن پخت روزانه و به‌اندازه نیاز مددجویان و نیروهای مرکز جامعه‌پذیری انجام می‌شود.
بهره‌برداری از 5مرکز جامعه‌پذیری
سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران: موضوع کارآفرینی مددجویان برای ما اولویت دارد؛ از این‌رو با برخی از مجموعه‌ها برای کارآفرینی مددجویان هماهنگ کردیم تا افراد پس از خروج از یاورشهرها به بازار کار متصل شوند. علاوه بر این 5مرکز جامعه‌پذیری در مناطق 5، 9، 14، 16و 21با هدف اشتغال و استقرار بهره‌برداری می‌شوند که هریک از این مراکز ظرفیت پذیرش 30تا 50مددجو را دارند.
اهداف مرکز جامعه‌پذیری
ایجاد محیطی امن، حمایتگر و عاری از مواد برای بهبودیافتگان
بازگشت به جامعه از طریق توانمندسازی فرد برای یافتن فرصت‌های شغلی یا تهیه سرپناه
افزایش دسترسی به خدمات حمایتی پس از درمان
ارتقای سلامت روانی اجتماعی افراد بهبودیافته
ایجاد یا تقویت شبکه اجتماعی افراد بهبودیافته
آماده کردن خانواده برای پذیرش فرد بهبودیافته
تردد در مرکز آزاد است
در حال حاضر حدود ۷۰مددجو در مرکز جامعه‌پذیری پذیرش شده‌اند. علاوه بر کسانی که داخل مرکز مشغول به کار هستند، تعدادی از بهبودیافتگان هم حرفه‌هایی مثل تراشکاری، نقاشی و... دارند و بیرون از مرکز فعالیت می‌کنند؛ بنابراین محدودیتی برای تردد مددجویان وجود ندارد، اما رأس ساعت ۲۱:۳۰ تا ۲۲ همه مددجویان باید به مرکز مراجعه کنند. در روز هم مددجویان برای انجام کارهای شخصی مانند موارد درمانی، خریدکردن و قدم‌زدن در بوستان و... می‌توانند پس از اعلام به سرپرست مجموعه، از مرکز خارج شوند.
بازگشت ۸ مددجو به خانواده
جدایی مددجو از خانواده یک آسیب جدی است. ایجاد مرکز جامعه‌پذیری به معنای دوری مطلق بهبودیافتگان از خانواده نیست؛ چراکه مددکاران و مشاوران در این مرکز پیگیر بازگشت مددجویان به خانواده‌شان هستند. برای تحقق این موضوع نیاز به پذیرش دوطرف (خانواده و مددجو) است؛ ازاین‌رو باید در گذر زمان صورت گیرد. از سال ۱۴۰۲ تا مهر ۱۴۰۳ با اقدامات انجام شده از سوی مددکاران، ۸مددجوی پذیرش شده در مرکز جامعه‌پذیری به خانواده بازگشتند.
در همینه زمینه :
