خاموشی صدای همیشه جوان
به یاد آرشاک قوکاسیان دوبلوری که یکشنبه در 80سالگی درگذشت
آرشاک قوکاسیان دوبلور ایرانی ارمنیتبار یکشنبه 6مهر در 80سالگی دار فانی را وداع گفت. قوکاسیان بهدلیل صدای جوان و خاصی که داشت، گوینده نقشهای جوان در سینما و تلویزیون بود. معروفترین نقشی که او در تلویزیون گفت در سریال «داییجان ناپلئون» (1355) ناصر تقوایی بود که به جای سعید کنگرانی در نقش سعید صحبت کرد. صدای قوکاسیان چنان بر شخصیت سعید در این سریال نشسته بود که تصور صدایی دیگر برای کنگرانی جز صدای آرشاک غیرممکن بود. کنگرانی در بیشتر نقشآفرینیهایش در فیلمهای سینمایی با صدای آرشاک قوکاسیان دوبله شد و شمایل نامیرای یک جوان از او در سینمای ایران به تثبیت رسید.
قوکاسیان سال 1342وارد حرفه دوبله شد و تقریبا تا
سال 1356در این کار فعالیت داشت. پس از انقلاب صدای او در فیلم «محمد رسولالله(ص)» به کارگردانی مصطفی عقاد به جای شخصیت عمار یاسر شنیده شد. خودش درباره دوبله این فیلم گفته بود: «در این فیلم من نقش «عمار یاسر» یکی از صحابه پیامبر اسلام(ص) را دوبله کردم و یکی از نقشهای زیبایی بود که من در عمر کاریام به جایش صحبت کردم. آن نقش بسیار مثبت بود و از این حیث دوبله آن برای من دوستداشتنی و خوشایند بود. مسئله این است که فیلم «الرساله» تنها یک فیلم نبود، بلکه یک واقعیت بود. شما هر کتابی را که میخوانید برای شما اثری دارد. مسلماً اثر حرفهای آسمانی خیلی بیشتر از هر کتابی است و این فیلم هم اینگونه بود.»
قوکاسیان درباره علاقهاش به دوبله و دوری از آن هم گفته بود: «من این حرفه را از ۱۴ یا ۱۵سالگی دوست داشتم و همان زمان انتخابش کردم. آن زمان به دستمزد و اینها فکر نمیکردم و عشقم بهکار بیشتر از این بود که فکر کنم چقدر میگیرم. البته عشق تا یک جایی ادامه دارد تا زمانی که سنی از فرد میگذرد و به این نتیجه میرسید که رفتوآمد شما پول میخواهد و حتی نشستن شما مقابل میکروفن و دوبله کردن کار هم پول میخواهد تا مثلاً لباس بخرید و بتوانید آنجا بنشینید. البته قطعاً اگر گویندگی برای من پول نداشت به سراغ کاری میرفتم که برایم پول داشته باشد. بالاخره اگر شما بیمار شوید داروخانه به صدای خوب شما داروی مجانی نمیدهد یا برای تامین معاش نمیتوانید بدون پول کار کنید.»
پدر قوکاسیان طلاساز بود و او که این حرفه را از پدرش آموخته بود، سال 1361از ایران رفت و تا سال 1388در کانادا به دور از حرفه موردعلاقهاش یعنی دوبله بهکار طلاسازی مشغول بود.
او سال 1388به ایران بازگشت و کارش را مجددا با دوبله شخصیتی مسنتر از شخصیتهایی که در جوانی میگفت در فیلم «هوش مصنوعی» استیون اسپیلبرگ به مدیریت دوبلاژ امیرهوشنگ زند آغاز کرد. مستند «قصه آرشاک» به کارگردانی و تهیهکنندگی ابوالفضل توکلی براساس زندگی وی ساخته شده و در وبسایت شبکه مستند در دسترس علاقهمندان است. او در سالهای پایانی عمرش به آلزایمر دچار شده بود. یادش گرامی.