آزمون اتحاد ملی در برابر تهدید خارجی

امان‌الله قرایی‌مقدم؛  جامعه‌شناس

خوشبختانه حمله رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان، هیچ هراس اجتماعی در جامعه ایجاد نکرد. مردم از این مسئله بی‌تفاوت عبور کردند و به زندگی عادی خود در فردای حمله پرداختند. این موضوع یک امتیاز برای کشورمان است؛ چراکه مردم ما مردمی نیستند که با وقوع چنین اتفاقاتی لرزشی در آنان ایجاد شود.
این مسئله نشان داد که جامعه ایران از یک همبستگی ارگانیک‌ یا انسجام ارگانیک‌ برخوردار است. به این معنا که همه افراد در جامعه خودشان را اعضای یک پیکر واحد به‌حساب آوردند. بعد از بروز حمله دشمن، فضای جامعه ملتهب نشد و مردم طوری وانمود نکردند که رژیم غاصب تصور کند به اهداف خودش‌ رسیده‌ ‌یا اقدام مؤثری انجام داده‌ است.
اینکه جامعه ایران بعد از تجاوز رژیم صهیونیستی به هیچ‌وجه دچار هراس اجتماعی نشده، دارای اهمیت زیادی است؛ چراکه رژیم صهیونیستی قصد داشت علاوه بر اینکه جامعه ایران را دچار دلهره کند، به‌دنبال یک دوقطبی‌سازی هم برود تا یک قطب در موافقت و همراه با آنان و قطب دیگر در مخالفت آنان رفتار کنند و این دو قطب را در نهایت مقابل یکدیگر قرار دهد؛ درحالی‌که این اتفاق نیفتاد و دشمن به هدف خود نرسید. بعد از حمله رژیم صهیونیستی، مردم به فعالیت‌های روزمره خود پرداختند و چنین شرایطی در کمتر جامعه‌ای دیده‌ می‌شود که مردم نسبت به چنین موضوعاتی واکنش هیجانی نداشته باشند و دچار اضطراب هم نشوند.
 اما متأسفانه شهادت نیروهای مسلح، مردم را ناراحت کرد و اگر چنین حادثه‌ای برای این جوانان رخ نمی‌داد، مردم همین احساس ناراحتی را هم تجربه نمی‌کردند. واکنش جامعه ایران به این حادثه عاری از اضطراب و دلهره بود. درحالی‌که رژیم کودک‌کش قصد داشت‌ روح و روان مردم ما را نیز برهم بزند و با ایجاد‌کردن یک فضای دوقطبی، مخالفان با حاکمیت را در راستای حمایت از مردم غزه و لبنان افزایش دهد، اما این اتفاق نیفتاد.
ما دو نوع تضاد در جامعه داریم؛ ‌درون‌گروهی و ‌برون‌گروهی. جامعه ما درباره کسانی که به کشور حمله می‌کنند و درواقع برون‌گروه محسوب می‌شوند، واکنش‌های یکدست و منسجم دارد. درواقع هم در جنگ 8ساله ایران و رژیم بعثی شاهد این انسجام بودیم و هم در حمله اخیر رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان. حتی وقتی حرف و حدیث درباره جزایر سه‌گانه ایران شد ما همان انسجام اجتماعی را شاهد بودیم. این جامعه در طول این سال‌ها نشان داده در مقابل اجانب، بیگانگان و کسانی که به انسجام ملی، هویت ملی و... حمله کنند، روی خوش نشان نمی‌دهد و در مقابل آنها می‌ایستد.
اینکه امروز جامعه ایران در مقابل تجاوزات دشمن با یک انسجام واحد برخورد می‌کند، ریشه فرهنگی دارد. فرهنگ ایران یک فرهنگ گروهی و رسوب‌شده است. رسوبات فرهنگی ما درمورد هویت ملی، ارزش‌ها و پایبندی به ملیت‌مان آنقدر قوی و مستحکم است که با این قطرات کوچک تکان نمی‌خورد. این مسئله هم ناشی از تجربه تاریخی و همچنین آشنایی جامعه با فضای مجازی است؛ درواقع جامعه ما آگاه به این است که چه‌کسی دوست و چه‌کسی دشمن است.
جامعه ما مستحکم و پایدار است و با حملات و فشارهای بیرون از جای خود تکان نمی‌خورد؛ البته درمورد مسائل درون‌گروهی واکنش‌ها اینطور نیست. پیرامون موضوعات داخلی نظرات و دیدگاه‌های مختلفی را شاهد هستیم اما وقتی پای خارجی‌ها وسط بیاید، اوضاع فرق می‌کند. هرچند که خودشان هم می‌دانند ملت ایران دارای یکپارچگی و انسجام گروهی است و امیدواریم از چنین اتفاقاتی عبرت بگیرند. این انسجام اجتماعی یک مزیت است، اما همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند درباره این موضوع نه باید بزرگ‌نمایی کنیم و نه کوچک‌انگاری کنیم.