نخلی که خونبهای یک نزاع شد
موضوع: تکیه درخونگاه
ویژگی: نخل تکیه و دستور ناصرالدینشاه برای خونبس
***
تکیه درخونگاه یکی از قدیمیترین تکیههای تهران است که بهواسطه اتفاقی که بین اهالی چالمیدان و درخونگاه رخ داده در تاریخ ماندگار شده است. نخل قدیمیای در این تکیه وجود دارد که بهعلت خاصی سالهاست از آن خارج نشده است. این نخل حسنختام دعوای خونبار 2محله درخونگاه و چالمیدان بوده است. ماجرای نخل ۳۰۰ساله تکیه و اینکه سالهاست از در آن بیرون نرفته است، خود حکایتها دارد. نصرالله حدادی، تهرانپژوه میگوید: «سالها پیش بین چالمیدانیها و اهالی درخونگاه در ماه محرم درگیری بزرگی شکل میگیرد. دعوا بر سر این بود که هیئت کدام محله باید زودتر به بازار برسد و آیین محرم را اجرا کند. این مجادلهها کمکم به دعوای بزرگی میانجامد و در این حین مردی از اهالی درخونگاه کشته میشود.»
حمیدرضا نارنجینژاد، عضو هیأتمدیره انجمن سنگلج درباره این روایت تاریخی میگوید: «این دعوا و اتفاق به گوش ناصرالدینشاه میرسد و او دستور میدهد نخل هیئت چالمیدانیها به نشانه خونبس به تکیه درخونگاه منتقل شود. گویا چند باری هم چالهمیدانیها نخل را دوباره پس میگیرند، ولی این بار شاه دستور میدهد در تکیه را کوتاه و کوچک کنند تا نخل از آن رد نشود که با این کار قصد خجالتزدهکردن چالمیدانیها را داشته است. بعد از آن پایههای نخل را در خاک فرومیبرند و الان هم اگر به تکیه بروید، متوجه این موضوع میشوید. در وسط تکیه هم گودالی است که با خاک پر شده است. گویا در دوره رضاشاه که مانع عزاداریهای محرم میشدند، وسایل قدیمی عزاداری هیئت را در زمین دفن میکردند تا دست آژانهای شاه نیفتند. تکیه درخونگاه در بازار این محله قرار دارد و از موقوفات رضا قلیخان است. او وصیت میکند که کسبه باید سالی ۲ماه کسبوکار را تعطیل کنند و این محل به تکیه تبدیل شود.» اکنون بعد از سالها ارادتمندان سالار شهیدان امامحسین(ع) هر سال محرم در این تکیه دور هم جمع میشوند و با آدابورسوم خاص عزاداری میکنند. نارنجینژاد درباره ارادت مردم به تکیه درخونگاه و نخل معروفش میگوید: «رسم پرچمگردانی بسیار مورد توجه جوانان محله است و هر سال با شور و هیجان خاصی در تکیه برگزار میشود. هر جوانی که حاجتی دارد نیت میکند و پرچم را دور تکیه میچرخاند و دیگران روضه میخوانند و اشک میریزند. زنان هم به رسم هرساله برای حاجتروایی در کنار نخل قدیمی تکیه حلوا میپزند.»