مخاطبکودک را نمیتوان گولزد
گفتوگو با هلیا امامی درباره سریال «لالایی»
«لالایی» یک سریال ایرانی خانوادگی است که توسط احمد درویشعلیپور برای نمایش خانگی ساخته شدهاست. در این سریال بازیگرانی چون داریوش فرضیایی، گوهر خیراندیش، نعیمه نظامدوست، کمند امیرسلیمانی، سپند امیرسلیمانی و هلیا امامی بازی میکنند. هلیا امامی، بازیگر نقش جوانه در این سریال، در گفتوگویی از اهمیت سریالهای کودک در شکلدهی شخصیت کودکان و چالشهای تولید چنین آثاری میگوید و دلایل علاقهاش بهکار کودک را تشریح میکند.
کدام ویژگی کار کودک شما را علاقهمند کرد که در این کار حضور داشته باشید؟
از سالها قبل در ذهنم بود که بیشتر با کار کودک خودم را به مخاطب بشناسانم؛ بهخاطر اینکه همیشه بازیگرهایی که از بچگی کارهایشان را دیده بودم و مخاطبشان بودم برایم عزیزتر از هنرمندانی بودند که در سنین بالاتر مخاطبشان شدم. انگار وقتی یک هنرمند در خاطرات کودکی ما نقش دارد، جور دیگری دوستش داریم. من از بچگی تا همین حالا طوری به کارهای کودک آن زمان علاقه داشتم که هنوز هم انگار خالهشادونه و خالهنرگس خالههای واقعی مناند، یا آزیتا حاجیان و اکبر عبدی را هنوز همانطور که در فیلم دزد عروسکها دیده بودم، به یاد میآورم و دوستشان دارم. به همین دلیل دوست داشتم که فرصتی برای تجربه کار کودک پیش بیاید و خدا کمک کند که بچهها دوستم داشته باشند. برایم لذتبخش است که با یک کار کودک دیده شوم تا مخاطبانش در دهههای بعدی که بزرگ و بزرگتر میشوند، باز هم من را با خاطرات کودکیشان بشناسند.
چطور در کار کودک تعادل بین سرگرمی و آموزش را برقرار میکنید؟
کار کودک مثل یک کلاس درس است که از همان بچگی، تربیت و فرهنگسازی در قشر کودک را شکل میدهد؛ یعنی گاهی حرفشنوی بچهها از شخصیت هنری مورد علاقهشان بیشتر از پدر و مادر و معلمشان است. من فکر میکنم بخش قابل توجهی از تعادل بین آموزش و تفریح در کار کودک، مربوط به فیلمنامه است. داستان سریال لالایی در عین جذابیت، آموزنده است و مفاهیم خوبی را به مخاطبش منتقل میکند. آقای درویشعلیپور سالهاست که کار کودک میکند و با شناختی که از این گروه سنی دارد، میداند که با چه زبان و لحنی باید محتواسازی کند که آموزشهای غیرمستقیم و مؤثری برای کودکان داشته باشد و خوشبختانه وقتی تجربیاتشان را مرور میکنیم، میبینیم که در تمام تجربیاتشان در این حوزه موفق به تولید برنامههایی شدهاند که هم آموزش را در بر داشتهاند و هم سرگرمکننده و جذاب بودهاند.
با توجه به اینکه لالایی جزو نخستین تولیدات کودک نمایش خانگی است، آیا میتواند انتظارات مخاطبان را برآورده کند؟
فکر میکنم که لالایی بهخاطر فیلمنامه قوی و کارگردانی و تیم تولید حرفهای در کنار بازیگرانی که برای همه اقشار جامعه خاطرهساز بودهاند، حتما مورد استقبال قرار میگیرد. حضور داریوش فرضیایی که از دهههای مختلف بیننده و طرفدار دارد نیز در این کار یک نقطه قوت است.
با توجه به علاقهتان به کار کودک، نگران این نیستید که با تمرکز بر نقشآفرینی در آثار کودک، فرصتهای بازیگری در نقشهای جدیتر برایتان محدود شود؟
خودم کار در حوزه کودک را دوست دارم و این نگرانی را ندارم؛ بهخاطر اینکه نقش من در این سریال، فانتزی نیست که بخواهم نقشی را بازی کنم که از خودم دور باشد و باعث شود در نقشهای دیگر من را نپذیرند. کاراکتر «جوانه» که من نقشش را در این سریال بازی میکنم، یک دختر عاقل و منطقی است که اشتباهات دیگران را اصلاح میکند و به بهبود اوضاع خانواده کمک میکند.
بازی در سریالهای کودک برایتان چالشبرانگیزتر است یا کارهای بزرگسال؟
کار کودک؛ چون بچهها را نمیتوانی گول بزنی؛ یعنی اگر برایشان دوستداشتنی نباشی، ارتباط خوبی برقرار نمیکنند و این موضوع برایم بسیار اهمیت دارد. من بهعنوان یک بازیگر وقتی یکسریال یا فیلم بزرگسال کار میکنم به این فکر میکنم که قرار است در معرض نقدهای متفاوت قرار بگیرم و نظرات مثبت و منفی بگیرم؛ اما به این فکر نمیکنم که دوستم داشته باشند. اما در کار کودک، این دغدغه را دارم که بچهها دوستم داشته باشند؛ چون در این نسل از مخاطب، محبوب بودن یا نبودن مهم است.
مخاطب کار کودک فقط بچهها نیستند
کار کودک یک سرمایهگذاری است برای آینده، برای فرهنگ و حتی برای مشاغل مختلفی که مورد نیاز جامعه است. در کار کودک میشود به آموزش مسائل مهمی پرداخت؛ احترام به افراد مختلف جامعه، احترام به بزرگتر، رعایت حقوق دیگران و... البته که مخاطب کار کودک فقط بچهها نیستند و محتوا به نوعی تولید میشود که به پدر و مادرها یادآوری شود که با فرزندشان چطور رفتار کنند یا چطور به او اعتماد کنند و مسئولیتهای مختلفی را به او واگذار کنند.
بنابراین با اینهمه تلاش برنامهسازان حوزه کودک، مسئولان فرهنگی هم باید با توجه به نقش بسیار مهمی که در شکلدهی افکار و باورهای نسل آینده دارند، شرایط مناسبی را برای تولیدات کودک فراهم کنند. فراهمکردن بستر مناسب برای نویسندگان و کارگردانان متخصص در حوزه کودک و نوجوان منجر به تولید آثار ارزشمند و ماندگاری میشود که در پرورش و رشد کودکانمان نقش مهمی دارد. از طرفی هم اختصاص بودجه کافی به تولیدات باکیفیت همراه با گرافیک جذاب و داستانهای قوی، این فرصت را در اختیار ما قرار میدهد که برنامههای خوب و استانداردی بسازیم که قابلیت عرضه به بازارهای جهانی را داشته باشند.