لایحه حمایت از حقوق کودکان نیاز امروز جامعه را برطرف میکند
سیدحسن موسویچلک / رئیس انجمن مددکاران اجتماعی
تدوین لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان اقدام ارزشمندی است که حاصل سالها پژوهش و تحقیق تدوینکنندگان آن است. این لایحه بیش از 10سال مورد بازبینی و ارزیابی قرار گرفته و ارزشمندی آن به این خاطر است که به نوعی نیازهای اساسی جامعه امروزی را برطرف میکند. این روزها ما در حوزه حمایت از کودکان و نوجوانان با مصادیق متفاوتتری مواجه هستیم. مسائل تازهتری کودکان در معرض خطر و در معرض آزار را تهدید میکند. این تهدیدات تازه ضرورت تصویب لایحه حمایت از کودک و نوجوان را اجتنابناپذیر میکند. تدوینکنندگان، یک دهه پیش، با کارشناسی دقیق و مطالعات تطبیقی گسترده که شامل مطالعه و بررسی قوانین و عملکرد دهها کشور بود، این لایحه را گردآوری کردند. چند سال بعد از گردآوری آن در سال87 لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان توسط قوه قضاییه تصویب و به دولت وقت ارائه شد. دولت نیز بعدازمدتی این لایحه را به مجلس تقدیم کرد. الان 8سال است این لایحه در مجلس مسکوت مانده است.
درضرورت تصویب این لایحه هیچ شک و بحثی وجود ندارد. بهنظرم با وجود اینکه این لایحه نیاز به بررسی داشت اما برای تصویب، 8سال زمان بسیاری زیادی است. بنده چندوقت پیش در مصاحبه یکی از نمایندگان خواندم که ایشان در پاسخ به چرایی عدمتصویب این لایحه گفته بود: «در اولویت نبوده است!» اما الان در نهایت این لایحه نزدیک به صحن مجلس شده و هر چه سریعتر باید تصویب و بهصورت دائمی اجرا شود. اینکه برخی از نمایندگان معتقدند که این لایحه باید بهصورت آزمایشی مصوب و اجرا شود نتیجه، جز کاهش قوت این لایحه را در بر نخواهد داشت.
تجربه ثابت کرده که قوانینی که بهصورت آزمایشی مصوب شده، برای آنها سرمایهگذاری جدی نمیشود و متولیان آن حوزه کار را جدی نخواهند گرفت. از سوی دیگر مطمئنا درصورت تصویب آزمایشی، این لایحه سرنوشتی مشابه قانون آیین دادرسی کیفری جدید و قانون مجازات اسلامی پیدا میکند که آنها را مدام باید پذیرفت و تمدید کرد؛ پس بهتر است از همین ابتدا بهصورت دائم مصوب شود و با تمام قوا برای اجرایی شدن آن تلاش کرد. مجلس نباید نگرانیای در رابطه به دائمی بودن این لایحه داشته باشد چراکه اگر هر زمانی احساس شد که هر بندی از این لایحه دچار اشکال است میتوان آن را با ماده واحده یا تبصرهای اصلاح کرد. البته با توجه به محدودیت منابعی که وجود دارد لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان باید بهصورت دائمی تصویب شود. همچنین در مواردی قوانین باید بهصورت آزمایشی مصوب شود که تجربه ناکافی و ابهام در حوزه اجرای آن وجود داشته باشد. در رابطه با قانون حمایت از کودکان، ما به اندازه کافی تجربه داریم و ابهامی نیز در مورد آن مطرح نیست. بهنظر من تصویب آزمایشی این لایحه به تعویق انداختن یک کار اساسی است. انتظار ما از مجلس این است که بعد از این همه سال تأخیر این لایحه با ارزش بهصورت دائمی تصویب شود.