دوربین ترافیکی، چشم بینای شهر

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

دوربین‌های ترافیکی در نوع قدیمی خود برای دیدن گره‌های ترافیکی در خیابان‌های اصلی کاربرد داشتند، اما تعداد بیشتر دوربین‌ها و فناوری‌های فیلمبرداری و عکس‌برداری قدرتمند باعث شد که کاربرد این دوربین‌ها هم افزایش پیدا کند. شهرداری‌های کلانشهر‌های جهان در یکی دو دهه گذشته دائما به‌دنبال افزایش تعداد این دوربین‌ها و بهبود کارایی آنها بودند تا نظارت بر ترافیک شهری را افزایش دهند و در این راه از همکاری دیگر ارگان‌ها مانند پلیس استفاده می‌کنند.
  آفریقا -  نایروبی
سامانه نظارتی دیجیتال

پایتخت کشور کنیا از سال 2013کار نصب دوربین‌های ترافیکی و پلیسی را شروع کرد. سامانه نظارت دیجیتال ایجاد و دستگاه‌های مورد نیاز از چین خریداری شدند. در سال 2014نصب دوربین‌ها در بزرگراه‌های اصلی و منطقه تجاری مرکز شهر شروع شد. در این سیستم همه تصاویر از شبکه جمع‌آوری و به ستاد پلیس منتقل می‌شود. اکنون نایروبی 2هزار دوربین در سطح شهر دارد. بعد از اینکه نایروبی سامانه دوربین‌های خود را راه‌اندازی کرد، شهرهایی در مصر، نیجریه، آفریقای جنوبی و ده‌ها کشور دیگر در سراسر این قاره از این روند پیروی کردند. یکی از مشکلات استفاده از دوربین‌های ترافیکی در نایروبی این بود که کشور کنیا قانونی درباره حفاظت از داده‌های شخصی نداشت، اما پس از شروع تصویربرداری از خودرو‌های شهروندان نیاز به چنین قانونی هم احساس شد و در سال 2019 قانون موردنظر در کنیا به تصویب رسید. کمتر از یک سال قبل پروژه دیگری برای نصب دوربین‌های بیشتر با تمرکز بر 125تقاطع اصلی شهر آغاز شد که پیمانکار آن هم شرکت‌های چینی بودند. در این نوع اطلاعات به‌دست‌آمده برای برنامه‌ریزی ترافیک شهری ‌ مثل زمان روشن‌ماندن چراغ‌های راهنمایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از جرایم رانندگی هم به‌وسیله این دوربین‌ها ثبت می‌شود و شهرداری نایروبی در پی افزایش تعداد و محدوده زیر پوشش آنهاست.

 اروپا - مسکو

مدیریت حمل‌ونقل
شهر قدیمی روسیه از فناوری‌های اطلاعاتی برای مدیریت ترافیک استفاده می‌کند. شهرداری مسکو از سال 2011شروع به استفاده از سامانه‌های یکپارچه برای کنترل حمل‌ونقل کرد و پس از یک‌دهه بانک، اطلاعاتی بزرگی در اختیار داشت که امکان پیش‌بینی وضعیت ترافیک را به آن می‌داد. اکنون 3هزار دوربین ترافیکی که عکس و فیلم از خیابان‌ها و جاده‌های حاشیه شهر گرفته به همراه 390حسگر ترافیکی حرکت خودرو‌ها را ثبت می‌کنند. همچنین اطلاعات موردنیاز مرکز ترافیک شهرداری به 185صفحه نمایشگر ارسال می‌شود. این اطلاعات برای تنظیم زمان کار بیش از 40هزار چراغ راهنمایی است. شهرداری مسکو در سال‌های اخیر به فناوری اینترنت اشیا و مدل‌سازی رایانه‌ای توجه نشان داده و از این راه یک ماکت دیجیتال از شهر تهیه کرده است که شبانه‌روز و در تمام روز‌های هفته فعال است. بخشی از این اطلاعات به اپلیکیشن‌های تلفن همراه و سایت‌های اینترنتی داده می‌شود که خدمات مرتبط با ترافیک را عرضه می‌کنند. مجموع کاربران این سامانه‌ها به بیش از 4میلیون نفر می‌رسد. پروژه بلندپروازانه دیگر شهرداری مسکو اتصال بی‌سیم بین خودرو‌ها با چراغ‌های راهنمایی و رانندگی است. طرح اولیه برای استفاده در خودرو‌های خود‌ران و بدون راننده بود، اما شهرداری برای کاهش میزان تصادف در جاده‌ها نمونه آزمایشی این فناوری را برای خودرو‌های عادی اجرا خواهد کرد.

  آمریکای شمالی-مکزیکو سیتی

کنترل ترافیک  
هنگامی که درباره مشکلات ترافیکی کلانشهر‌ها صحبت می‌شود، مقصود شهرهایی است که 10میلیون نفر جمعیت داشته باشند. بخش اصلی شهر مکزیکوسیتی تقریبا همین تعداد ساکن ‌دارد، اما جمعیت کلی محدوده شهر با حومه و حاشیه آن به دوبرابر این تعداد می‌رسد که روزها جریان ترافیکی شدیدی را ایجاد می‌کند. گفته می‌شود که روزانه 25میلیون سفر در مکزیکوسیتی اتفاق می‌افتد. کنترل ترافیک با 15هزار دوربین انجام می‌شود که به 138مرکز کنترل سرعت و همینطور چراغ‌های راهنمایی متصل هستند. نصب این سامانه به شکل دایره‌های متحدالمرکز انجام شده که باعث می‌شود هجوم خودروها به سمت مرکز شهر ارزیابی شود.
پلیس به این سامانه متصل است و فیلم و عکس‌های به‌دست آمده برای جریمه خودرو‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سال 2015 شهرداری مکزیکوسیتی محدودیت‌هایی را برای رانندگی در روز‌های اوج آلودگی هوا تعیین کرد که با استفاده از دوربین‌های ترافیکی اعمال می‌شود. شهروندان هم با استفاده از اپلیکیشن‌های تلفن همراه می‌توانند از برخی اطلاعات درباره ترافیک روزانه بهره‌ ببرند. شهرداری مکزیکوسیتی در همکاری با پلیس این شهر، به‌دنبال نصب دوربین‌های جدید است که روی دکل‌های مخصوص قرار گیرند و به جای حرکت محدود بتوانند کاملا به دور خود بچرخند و قادر به فیلمبرداری مفید تا فاصله 500متری باشند.