بازار بزرگ؛ همچنان پرخطر و پرحادثه

   موضوع:یکی‌ازحادثه‌خیز‌ترین محله‌های‌ تهران
   موقعیت: بازار و بافت‌های فرسوده مرکزی شهر
***
بازار تهران یکی از حادثه‌خیز‌ترین بخش‌های تهران در سوانح غیر‌طبیعی مثل آتش‌سوزی و حواشی آن است. به‌گفته جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی تهران، حوادث تهران اطلس جغرافیایی مشخصی ندارد و تابع بعضی از شرایط زمانی است که در یک محدوده کم و زیاد می‌شود. اما در مجموع به‌دلیل وجود بافت فرسوده و رعایت نکردن نکات ایمنی، بازار تهران همیشه برای وقوع آتش‌سوزی مستعد است. او در ادامه توضیح می‌دهد: «بازار تهران تقریبا80سال قبل مسکونی بود و فقط بخش کوچکی از آن بازار بود. در واقع امروز تهران قدیم همان بازار تهران است؛ اما به مرور زمان بازار تهران بزرگ شد و انبار و کارگاه‌ها جای خانه‌های مسکونی را گرفتند. بسیاری از املاک، کار‌گاه‌ها و حجره‌ها مقاومت و ایمنی لازم را ندارند. هنوز هم در بازار تهران جاهایی داریم که بالکن چوبی و خشتی و گلی دارند که همه خشت و گلش ریخته، به چوب رسیده و هر لحظه امکان ریزش آن وجود دارد یا سیم‌کشی‌های رها شده‌ای که قدمت 80 و 90 ساله دارند و در اثر برودت هوا پوسیده‌اند و هر لحظه امکان ایجاد اتصالی و بروز آتش‌سوزی دارند. در مجموع، در مناطق مرکزی و محله‌های قدیمی تهران به‌دلیل فرسودگی بناها و ساختار شهری، امکان وقوع آتش‌سوزی بیشتر است. برای مثال، چون در این محدوده اغلب در فصل‌های سرد سال از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌شود حوادث بیشتری رخ می‌دهد.»
البته ناگفته نماند که نوع حادثه در مناطق و محله‌های جدید تهران کمی متفاوت‌تر از محدوده مرکز و قدیمی آن است. ملکی در این‌باره می‌گوید: « مناطق جدید تهران مانند 5 یا 22 که نوسازترند، اغلب در آنها بلندمرتبه‌سازی و برج‌سازی انجام شده و کمتر از سوخت فسیلی استفاده می‌کنند. اغلب آتش‌سوزی‌ها در این ساختمان‌ها در موتورخانه رخ می‌دهد و محبوس شدن در آسانسور و مواردی از این دست را داریم.»
ملکی همچنین به نوع حوادث آتش‌نشانی از زمان شکل‌گیری این سازمان تا امروز گریزی می‌زند و از تغییراتش در یک قرن گذشته می‌گوید: «چنان‌که از نامش پیداست، آتش‌نشانی ابتدا به‌عنوان اداره اطفائیه حریق بوده است. یعنی عمده فعالیتش به حوزه مهار آتش مربوط می‌شده است. اما به مرور زمان چون تهران چاه زیاد داشت تقریبا دومین و سومین حادثه سقوط در چاه بود که برای رفع این مشکل مقنی استخدام کردند. بعد‌ها که خودرو وارد تهران شد، به مرور دایره فعالیت‌های آتش‌نشانی گسترش پیدا کرد و فعالیت‌های این مجموعه هم گسترده‌تر شد. هرچه تجهیزات زندگی به‌روز‌تر شد و ابزار بیشتری مورد استفاده قرار گرفت، به‌ویژه در حوزه لوازم الکترونیکی بروز حوادث بیشتر شد؛ مانند چرخ گوشت، اتو، آسانسور،همچنین‌حوادثی  مانند افتادن در چاه، پشت در ماندن، نجات حیوانات و.... ازجمله حوادث آتش‌نشانی محسوب می‌شوند، اما در این حوزه، همچنان حریق حرف اول را در حوادث‌می‌زند.»