بهترین غذاها برای تقویت ایمنی دانش‌آموزان
دانش‌آموزان به‌ویژه در زمان صبحانه عمدتا دچار بی‌اشتهایی هستند، اما با چند راهکار می‌توان این‌مشکل‌را حل کرد
نقش تغذیه در ارتقای سیستم ایمنی دانش‌آموزان برای مقابله با بیماری‌ها در فصل‌های پاییز و زمستان انکارناپذیر است. غذاهای حاوی پروتئین اعم از گیاهی یا حیوانی سیستم ایمنی بچه‌ها را ارتقا می‌دهند و مملو از مواد مغذی خوراکی برای تقویت ایمنی بدن دانش‌آموزان هستند. این نکات را دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه به آن اشاره می‌کند و در ادامه می‌گوید: «پیش از پرداختن به نقش تغذیه، والدین باید آگاه باشند که خواب اولویت و اهمیت بسیار بیشتری برای ارتقای سیستم ایمنی بدن دارد، اما به طور کلی چندین مسئله در کنار هم باید محقق و انجام شوند تا کودکان اشتهای مناسب برای خوردن غذای خوب را داشته باشند.» صحبت‌های او را در ادامه بخوانید.
یک شرط مهم برای اشتهای صبحگاهی
دکتر منصور رضایی درباره نقش خواب کافی در سلامت کودکان و نوجوانان می‌گوید: «اگر افراد تا ساعت 2شب پای موبایل بیدار و خواب درستی نداشته باشند با عوارض متعددی مواجه می‌شوند. ازجمله اینکه روده‌هایشان خوب کار نمی‌کند، گردش خون در بدن‌شان نیز به درستی انجام نمی‌گیرد و...» او تأکید می‌کند: «اولین اقدام مهم برای دانش‌آموزان، بیرون آمدن از وضعیت دیرخوابی است که در فصل تابستان به آن عادت کرد‌ه‌اند. آنها باید زودتر بخوابند و طبیعت هم توسط خداوند به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که در فصل پاییز و زمستان با زودتر تاریک شدن هوا همراه می‌شود و این روند می‌تواند به خواب رفتن بهنگام کمک کند. به همین دلیل بچه‌ها باید زودتر شام بخورند، زودتر بخوابند و صبح‌ها زودتر بیدار شوند. تنها در این صورت است که برای صرف صبحانه اشتها خواهند داشت و برای رفتن به مدرسه نیز سرزنده و هوشیار خواهند بود.»
تحرک را افزایش دهید
رضایی تحرک را بیش از تغذیه برای ارتقای ایمنی بدن دانش‌آموزان مهم می‌داند و می‌گوید: «تحرک برای هضم غذا عامل کلیدی است. دانش‌آموزانی که با سرویس به مدرسه می‌روند و به خانه برمی‌گردند، عمدتا اشتهای کمتری دارند چون فرایند هضم غذایی که می‌خورند به‌دلیل نبود پیاده‌روی و تحرک در آنها انجام نمی‌شود و دچار یبوست می‌شوند. به‌همین دلیل ضرورت دارد که به هر بهانه‌ای تحرک بچه‌ها بیشتر شود.»
پروتئین‌های مقوی
«غذاهای پروتئینی چه گیاهی چه حیوانی سیستم ایمنی بچه‌ها را ارتقا می‌دهند، چرا که مملو از ایمونونوتریشن هستند؛ ازجمله مانند ویتامین A، E، روی و سلنیوم.» رضایی با بیان این مطلب عنوان می‌کند: «پروتئین می‌تواند در ماست یا به‌عبارتی بهتر ماست چکیده باشد، پنیر کم‌نمک و کم‌چرب، تخم مرغ، انواع حبوبات مانند عدسی، خوراک لوبیا چیتی، انواع آجیل‌ها مانند گردو، پسته و فندق هم ازجمله مهم‌ترین منابع خوراکی حاوی پروتئین‌های سالم هستند که بسیار می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک کند.»
6یا7 وعده نه 3 وعده!
این متخصص تغذیه به اهمیت تعدد وعده غذایی دانش‌آموزان اشاره می‌کند و می‌گوید: «وعده غذایی بچه‌ها نباید سه وعده باشد و به جای آن باید 6 یا 7 وعده غذایی برای بچه‌ها درنظر گرفت. معده سنگین نه می‌تواند کودک را به فکر و نه به ورزش وادار کند. پس باید وعده‌های غذایی کودکان سبک یا به‌صورت میان‌وعده باشد. در قدیم نخودچی کشمش به‌عنوان میان‌وعده به دانش‌آموزان می‌دادند اما امروز میان‌وعده مدرسه می‌تواند به شکل میوه، آجیل، میوه‌های خشک، کتلت، کوکو، عدسی، حبوبات پخته و هر ماده غذایی مفید و مختصر دیگری هم باشد.»
پرهیز از غذای تکراری
رضایی درباره تنوع غذایی هم بیان می‌کند: «حتی درباره نان هم توصیه می‌شود که هر روز مدل آن فرق کند، لواش، بربری، تافتون و سنگك می‌تواند این تنوع را رقم بزند. البته مصرف زیاد نان هم توصیه نمی‌شود و به جای آن از آجیل‌ها، گردو و فندق یا میوه‌های خشک استفاده کنید. این مسئله درباره وعده‌های غذایی اصلی هم باید درنظر گرفته شود.» این متخصص تغذیه به اهمیت خوردن آب هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «دانش‌آموزان در مدارس به‌دلیل حضور در کنار همکلاسی‌ها و همسالان‌شان و توجه به بازی و تحصیل، عمدتا درباره خوردن آب دچار فراموشی می‌شوند. کم‌آبی در بدن این افراد هم آسیب‌زاست و ضرورت دارد که در کوله آنها حتما آب گذاشته شود. آموزگاران و مربیان پرورشی مدارس هم می‌توانند نظم در خوردن آب و هیدراته ماندن بدن را به دانش‌آموزان تأکید کنند و مانع از فراموشی آنها شوند.»
اهمیت فیبر
رضایی بر اهمیت فیبر در وعده‌های غذایی هم تأکید می‌کند و می‌گوید: «انواع گوشت‌ها به‌صورت کباب لقمه، همبرگر خانگی، کتلت و کوکو می‌توانند برای وعده‌های غذایی دانش‌آموزان و تامین ایمنی بدن آنها مناسب و مفید باشند اما باید غذاها و خوراکی‌های حاوی فیبر هم کنار آنها درنظر گرفت. گنجاندن خوراکی‌های حاوی فیبر مانند میوه به این دلیل اهمیت دارد که کودکان دچار مشکلات گوارشی نشوند. اما آبمیوه از نظر غذایی مناسب نیست. سبزی‌ها هم مهم‌ترین منابع تامین فیبر هستند.»
اهمیت خود مراقبتی
بهداشت دست و آداب تنفسی (شستن مرتب دست‌ها و پوشاندن دهان هنگام سرفه یا عطسه) ازجمله ضرورت‌های خودمراقبتی است که باید دانش‌آموزان آموزش دیده باشند. آنها همچنین باید آگاه باشند که بروز علائم بیماری را به سرعت به معلم یا مراقب بهداشتی مدرسه گزارش کنند تا درصورت ابتلا به بیماری، تدابیر لازم را درنظر بگیرند.
ماسک هنوز هم مهم است
دانش‌آموزان در پاندمی کرونا با ماسک آشنایی بهتری پیدا کردند و استفاده از آن برایشان چندان سخت نیست. یکی از نکات مهم این است که آنها بدانند در فصل اوج بیماری‌های ویروسی و تنفسی یکی از راهکارهای پیشگیری از بیماری در محیط‌های شلوغ و سربسته استفاده از ماسک است و به وسیله آن می‌توانند از سلامت خود مراقبت کنند.
