بیعت با شهدا در موزه

مهدیه تقوی‌راد

موزه شهدا، موزه‌ای برای نگهداری لباس، لوازم شخصی، وسایل مورد استفاده روزانه، دست‌نوشته، کلاه و هر آن چیزی است که به نوعی یادگار شهدا باشد؛ یادگاری‌هایی از نسلی که جانشان را کف دست گرفتند تا یک وجب از خاک کشورمان را به دشمن ندهند. در این موزه خاطرات، عکس‌ها، نشانه‌ها و آثار 1350شهید در قالب 17 هزار اثر به نمایش گذاشته شده که در نیم قرن اخیر از دوران مبارزات منتهی به انقلاب اسلامی و بعد در دفاع‌مقدس برگ زرینی به تاریخ فرهنگ و نظام اسلامی افزوده‌اند.



نگارستان هنری
طبقه زیر همکف موزه به آثار هنری در ارتباط با شهدا اختصاص دارد. نخستین آثاری که در این طبقه به چشم می‌خورد آثار نقاشی با تکنیک رنگ روغن از شهید چمران است. شهید دکتر مصطفی چمران، هرچند یک دانشمند برجسته در رشته فیزیک در دانشگاه برکلی آمریکا و یک چریک انقلابی مبارز بود اما هنر نقاشی و عکاسی او هم زبانزد بود. پرتره‌هایی از امام راحل و مقام معظم رهبری اثر جانبازان دفاع‌مقدس و تابلوهایی با تکنیک کولاژ در این طبقه در معرض دید قرار گرفته است.

سالن آثار شهدا
در طبقه همکف سالنی است که در آن آثار فرماندهان شهید نگهداری می‌شود. هر کدام از ویترین‌های یک شکل و اندازه مربوط به یادگاری‌های یک فرمانده شهید است. در کنار عکس شهید، زندگینامه، قسمتی از وصیتنامه و تعدادی از وسایل شهید در این ویترین به چشم می‌خورد. در ویترین مربوط به خلبانان شهید، کلاه خلبانی، گوشی خلبانی، ‌عینک، مهر و جانماز همراه شهدا گذاشته شده است. بر دیوار این سالن قطعه‌ای به جا مانده از هلی‌کوپتر شهید شیرودی، قمقمه، کوله‌‎پشتی، بند حمایل، کلاه و... را می‌توانید مشاهده کنید.

روحانیون شهید
آثار و وسایل روحانیون شهید از زمان مشروطه تا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در بخشی دیگر از ویترین‌های طبقه همکف موزه قرار دارند. آثار به جا مانده از شهدای محراب ازجمله آیات عظام شهید قاضی طباطبایی، شهید مدنی، شهید صدوقی، شهید دستغیب و شهید اشرفی اصفهانی شامل لباس‌ها، عمامه، مهر و جانماز، تسبیح، عینک، قرآن جیبی و نعلینی است که هنگام شهادت به همراه این شهدا بوده است.

بانوان شهید و شهیدان دانش‌آموز
قسمتی از طبقه اول موزه به آثار شهدای دانش‌آموز و بانوان شهید اختصاص دارد؛ بانوانی که در موشکباران شهرها به همراه فرزندانشان به شهادت رسیدند یا در حادثه سال66 مکه شهید شدند. در این قسمت از موزه می‌توانید علاوه بر آثار به جا مانده از بانوان همچون کارت شناسایی سازمان حج و زیارت و وصیتنامه، یادگاری‌هایی هم از کودکان شهید مثل عکس، گل‌سر، اسباب‌بازی، النگو، دامن کودکانه، ‌کارنامه تحصیلی، کتاب و دفتر مشق، لباس مدرسه، مدادرنگی، هواپیمای اسباب‌بازی و سایر وسایل را مشاهده کنید.

شهدای ترور
در بخش دیگری از سالن آثار شهدا می‌توانید آثار شهدای ترور را مشاهده کنید؛ شهدایی که در دوران مبارزه با رژیم پهلوی و دفاع‌مقدس و بعد از آن هدف ترور قرار گرفتند.
در بخش مربوط به قبل از انقلاب اسلامی آثار شهیدانی از‌ این دوره مانند کلاه رئیسعلی دلواری، طناب دار شیخ فضل‌الله نوری، ساعت میرزاکوچک‌خان جنگلی و شهید مدرس را مشاهده می‌کنید.

شهدای دوران مبارزات انقلاب
ساعت شهید آیت، کلاه‌های شهید اندرزگو، ‌تصاویری از شهدای فدائیان اسلام و شهدای 17شهریور، شهدای قیام 15 خرداد و 22 بهمن سال57 در این بخش در معرض دید قرار گرفته است. در ویترین مربوط به شهید فخری‌زاده، لباسی که شهید در هنگام شهادت به تن داشت و عینک او در معرض دید قرار داده شده. در ویترین مربوط به شهیدان رجایی و باهنر کیف همراه شهید رجایی، عمامه شهید باهنر و لباس‌های آنها که توسط خانواده به موزه اهدا شده در معرض دید است.



گنجینه لاله‌ها در موزه شهدای چیذر

یادگاری‌هایی از دوران دفاع‌مقدس
در موزه شهدای امامزاده علی اکبر(ع) چیذر آثار و اشیایی از شهیدان مرتضی آوینی، حسین فهمیده، علی صیاد شیرازی و آیت‌الله شاه‌آبادی که از اهالی محله چیذر بودند، وجود دارد. در ویترین‌هایی که در سالن موزه تعبیه شده می‌توانید علاوه برعکس و مشخصات شهدا آثاری همچون وصیتنامه، تسبیح، مهر، جانماز، عطر، چفیه و پلاک، کتاب دعا و قرآن، عکس امام(ره) و عطر همراه شهیدان را مشاهده کنید. در برخی از ویترین‌ها هم لباسی که شهید هنگام شهادت به همراه داشته قرار داده شده که تمام این وسایل توسط خانواده شهدا به موزه اهدا شده است. عکس‌ها و تصاویری نیز از شهدای کشورمان از زمان شیخ فضل‌الله نوری تا شهدای هسته‌ای و شهدای مدافع حرم در معرض دید قرار داده شده تا بازدیدکنندگان با زندگی و نحوه شهادت این افراد آشنا شوند.یکی از قسمت‌های دیدنی موزه، محلی است که پلاکاردهای مربوط به تظاهرات سال1357 در آن نگهداری می‌شود که این پلاکاردها توسط اهالی محل درست شده است. در کنار این پلاکاردها عکس‌های قدیمی از تظاهرات مردم علیه رژیم ستمشاهی نیز وجود دارد.

گلدان دست‌ساز مادر شهید
در بخشی از این موزه، گل و گلدان‌های دست‌ساز مادر شهید محمدعلی کاوه قرار داده شده که حال و هوای خاصی به موزه داده است. مسئولان موزه شهدای چیذر در اقدامی جهادی با بیش از 15هزار خانواده شهید کشور مصاحبه و از آنها فیلم و آرشیو تهیه کرده‌اند. ماکت یادمان شهدای حج خونین سال1366 مکه مکرمه به همراه آثار یکی از بانوانی که در این حادثه به شهادت رسیده از دیدنی‌های این موزه است. ماکت شهادت حضرت ابوالفضل(ع) بر دامن امام حسین(ع) در موزه نیز به محلی برای خواندن روضه سیدالشهدا(ع) تبدیل شده که بازدیدکنندگان از موزه ارادت خاصی به این مکان نشان می‌دهند.