نگران برای وفاق
واکنش رئیسمجلس و چهرههای دیگر نسبت به برخی انتصابات اخیر در دولت
علیرضا احمدی-روزنامهنگار
اگرچه تأکید دولت چهاردهم بر رویکرد «وفاق ملی» با استقبال طیفهای مختلف سیاسی کشور مواجه شده و فضای همدلی محسوسی برای رفع مشکلات موجود ایجاد کردهاست، «صیانت از وفاق» با رعایت اصول اساسی، از توصیههای چهرههای مختلف سیاسی به دولت بودهاست. در شرایطی که قاطبه سیاسیون بر این اعتقادند که ترکیب کابینه چهاردهم، نمودی از پایبندی عملی به رویکرد «وفاق ملی» به شمار میرود، برخی انتصابهای روزهای اخیر با واکنشهای سیاسی-رسانهای مختلفی مواجه شد و بهدلیل انتصاب برخی افراد با پیشینههای سیاسی نامطلوب، هشدارهایی را بهمنظور حراست بیشازپیش از رویکرد «وفاق ملی» متوجه دولت کرد. براین اساس هم بود که برخی فعالان سیاسی به شکلهای مختلف تأکید کردند که انتصاب افراد بدسابقه در سطوح مدیریتی میانی و بالای دولت چهاردهم خطری برای رویکردهای همگرایانه دولت چهاردهم بهحساب میآید.
در چنین شرایطی هم بود که رئیس مجلس طی نطق پیش از دستور خود در نشست علنی روز یکشنبه بهارستان، از دولت خواست انتصابها در ردههای میانی نیز در چارچوب کلانراهبرد «وفاق ملی» استمرار یابد؛ رویکردی که درنهایت ترسیمکننده چشماندازی روشن برای دستیابی به اهداف دولت چهاردهم، آنهم بهدور از حاشیهها خواهد بود. این درحالی است که طی روزهای اخیر طیفهای متنوعی از فعالان و چهرههای سیاسی کشور خواستار استمرار رویکرد رئیسجمهور در انتصاب دولتمردان شدهاند که در ادامه به بررسی برخی از آنها میپردازیم.
محمدباقر قالیباف
رئیس مجلس
در راستای تعامل صحیح دولت و مجلس ضروری است انتصابات ردههای میانی هیأت دولت نیز در چارچوب اصولی که رئیسجمهور تحت عنوان «وفاق» ذکر کردهاند، صورت گیرد و همانطور که ایشان بر ضرورت رعایت قانون در همه انتصابات تأکید دارند، مجلس نیز در کمیسیونهای تخصصی بر حسن اجرای قوانین موضوعه، بهویژه قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس نظارت خواهد کرد.
مهدی فضائلی
کارشناس سیاسی
رئیسجمهور که خیرخواهانه و صادقانه ویژگی وفاق را برای دولت خود برگزیدهاند و در ترکیب کابینه هم سعی کردهاند آن را به نمایش بگذارند، بیش و پیش از همه باید از این مفهوم صیانت کنند تا عدهای با برداشتهای غلط یا سوءاستفاده، وفاق را در نطفه خفه نکنند. ازجمله راههای صیانت از «وفاق»، شفافسازی حدود و ثغور آن از سویی و ترسیم خط قرمزها ازسوی دیگر است.
ابوالفضل ابوترابی
نماینده مجلس
آقای دکتر مسعود پزشکیان، با توجه به تلاش مجلس برای وفاق ملی و اعتماد کمنظیر به کابینه پیشنهادی، حال نوبت جنابعالی است که در انتصاب مدیران، شایستگی، تخصص و بومیبودن در مناصب استانی و شهرستانی را ملاک قرار دهید. امیدوارم به شعار وفاق ملی پایبند باشید و مردم را از اعتماد مجلس ناامید نکنید.
رضا رمضانی
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت ع
به معنای واقعی کلمه، امروز نیاز به وفاق ملی، اتحاد و همدلی براساس شاخصهها و ملاکها وجود دارد.اصلیترین ملاک در وفاق ملی، پذیرش نظام اسلامی، ولایت و اسلام است. کسانی باید میداندار این میدان عظیم مسئولیت در نظام اسلامی باشند که باورمند نسبت به این مسئولیت مهم هستند.
حسین شریعتمداری
مدیرمسئول روزنامه کیهان
قرار بوده و هست که رئیسجمهور محترم پستهای کلیدی و نقشآفرین را به افرادی که با نظام و انقلاب زاویه دارند نسپارند؛ چراکه افرادی از این دست نهفقط نمیتوانند برای رئیسجمهور و دولت ایشان همراهان همدلی باشند، بلکه زمینهساز آسیبهای جدی و خسارتهای جبرانناپذیر به دولت و نظام و منافع ملی نیز خواهند بود.
عباس بیگدلی
نماینده مجلس
شعار دولت «وفاق ملی» است و انتظار داریم همچنان که مجلس برادری خود را با رأیاعتماد به کابینه اثبات کرد، دولت نیز این ارتباط خوب را ادامه دهد.
احمد شریف
عضو جبهه اصلاحات
بهنظرم فضای کشور بهنحوی نیست که تندروی را بپذیرد و خوشبختانه به سمتی حرکت میکنیم که افراد معتدل بیشتر پذیرفته میشوند.
بهزاد نبوی
فعال سیاسی
شعار وفاق ملی را قابل تحقق میدانم. اگر گروهها و افراد الزاما منافع جناحی و گروهی را مدنظر قرار ندهند، تحقق ایده وفاق ملی ممکن است.
محمدجواد جمالی نوبندگانی
نماینده ادوار مجلس
اکنون برخی افراد از پزشکیان درخواست سهم میکنند که از نگاه بنده این اصلا با شایستهسالاری تناسبی ندارد. رئیسجمهور با توجه به قولهایی که به مردم داده، نباید زیر بار این قبیل درخواستها برود.
سیدمحمدرضا مدرسی
عضو مجلس خبرگانرهبری
وفاقملی باید محور داشته باشد و وفاق «حبلالله» است؛ یعنی وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِالله جَمِیعًا. محور وفاق در داخل کشور قانوناساسی و رهبری است و آنچه در این راستا باشد.
سیدهاشم حسینیبوشهری
رئیس شورایعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
صرفنظر از جناحبندی سیاسی، براساس شعار دولت چهاردهم انتظار میرود در روند انتخاب مدیران شاهد «شایستهگزینی» باشیم.
قاسم روانبخش
نماینده مجلس
افرادی که در برابر نظام و درجهت ضربهزدن به جمهوریاسلامی تلاش و با قانوناساسی و اصول مترقی آن مقابله کردهاند، نمیتوانند در وفاق ملی نقش داشته باشند و هر فردی هم که این دسته از افراد را در مناصب کشور بهکار بگیرد، عملا وفاق ملی را نقض کردهاست.
علی بابایی کارنامی
نماینده مجلس
آقای پزشکیان باید متوجه باشند که دوره تبلیغات انتخاباتی به پایان رسیده و بهدنبال آن گفتمان ایشان نیز باید ناظر به عمل به وعدهها باشد. مجلس همانقدر که در رأی اعتماد به کابینه با دولت همراه بود، در پیگیری وعدهها نیز جدی است.
غلامحسین کرباسچی
فعال سیاسی اصلاحطلب
من فکر میکنم آقای پزشکیان، رئیسجمهور منتخب، هم در محذور بین اصلاحطلب و اصولگرا و هم در محذور رفقای قدیمیاش است و امیدوارم بتواند از این دام خود را رها کند. از آقای پزشکیان درخواست میکنم که سعی کند خود را از پیرسالاری نجات دهد.
پیشنهادهایی برای وفاق میان مسئولان
وحدت و وفاق میان مسئولین یکی از کلیدیترین عناصر حکمرانی در یک جامعه است که حل مشکلات مردم را تسهیل میکند. طبعا مسائل کشور نیاز به قانونگذاری صحیح، اجرای متقن و برخورد قضایی بموقع است.
پیشنهادهای ذیل میتواند ضمانت اجرایی این مطلوب را بالاتر ببرد.
1برگزاری جلسات مستمر میان سران قوا برای همافزایی و هماهنگی و همدلی در حل مسائل کشور
بسیاری از سوءتفاهمها و اختلافات در فضای مجازی و با واسطه افراد، در ملاقاتهای حضوری و با گفتوگو حل و فصل میشود.
2تأکید و تکرار نقاط مشترک میان مسئولین سران قوا
باید نشان داد که نقاط مشترک میان مسئولان نسبت به نقاط اختلافی درصد بالایی دارد.
3انتقادها اگر به شکل خصوصی حل و فصل نشد، علنی شود.
اگر هدف اصلاح امر است، در بسیاری از موارد تذکر خصوصی، اثر بیشتری دارد.
4در انتقاد علنی هم باید از دوقطبیسازی و لجنپراکنی پرهیز کرد و ذیل مشترکات مسلم، مطالبه شود.
مردم نباید تصور کنند که میان مسئولان، دشمنی وجود دارد. انتقاد قالیباف از انتصابات مدیران میانی و تعارض آن با وفاق مورد قبول همه، نمونه خوبی از این ماجرا بود.
5جلسات همافزایی میان مدیران میانی 3 قوه
نمونه اولیه آن جلسه معاونان اول سران قوا بود.
6پرهیز از میداندادن به افراد رادیکال
مراد از رادیکال فردی است که به جهات مختلف فرهنگی و اقتصادی و سیاسی صلاحیت مدیریت ندارد.
7تعیین یک چشمانداز روشن مشترک میان سران قوا و پرهیز از اقدامات جزیرهای
8تمرکز سران قوا روی مشکلات مردم و پرهیز از حواشی ساختهشده توسط دشمن و فضای مجازی
تجربیات تلخ عدموفاق قوا در دورههای قبل و درسهای ما از آن
امروز «وفاق» در ادبیات سیاسی کشور جایگاه ویژهای یافته است. اما متأسفانه در نقطه مقابل گاهی در قوای سهگانه با اختلافات و عدموفاقهایی، مواجه بودهایم که جلوی پیشرفتها را گرفته و کامیابیها را به تلخکامی بدل کرده است. این نوشته، 3برگ از این تاریخ پرفراز و نشیب را به قصد درس گرفتن و تجربه آموزی ورق میزند.
1. دولت پررفتوآمد: دولت میرحسین موسوی دولت پر رفتوآمدی از نظر تغییر وزرا بود، اول ائتلافی بود. اما نگاههای اقتصادی چپ و راست و نگاههای دیپلماسی خارجی متفاوت در دولت باعث شده بود که دولت چندپاره و امور کشور در کشاکش بین نظرها قرار گیرد که دودش به چشم مردم و جنگ میرفت.
تجربه: وفاق و ائتلاف اگر برمبنای اصول و براساس راهبردهای نظام انجام نگیرد، خودش باعث هرج و مرج و درنهایت ایستایی میشود.
2. ماجرای 99نفر: در زمان مجلس دوم و دولت دوم آیتالله خامنهای 99نفر برخلاف نظر امام، به نخستوزیری میرحسین موسوی رأی ندادند. این مسئله باعث شده بود هواداران موسوی، هر کسی را که انتقادی داشت، با برچسب 99نفر که دیگر تبدیل شده بود به برچسب «ضدولایت فقیه»، از میدان به در کنند. این مسئله باعث شده بود یک دوقطبی کاذب در کشور درست شود و امور کشور و از همه مهمتر امور جنگ تحتتأثیر مستقیم قرار بگیرد.
تجربه: باید مواظب بود عدهای با عَلم حمایتهای رهبری و وفاق، دلسوزان را از میدان به در نکنند و خود دوقطبی درست نکنند و وفاقشکن نشوند.
3. یکشنبه سیاه: در ادبیات سیاسی کشور، یکشنبه سیاه به اتفاقی که در بهمنماه 91 درپی استیضاح وزیر کار احمدینژاد افتاد، میگویند. در این جلسه رئیسجمهور با ارائه یک فیلم از برادر رئیس مجلس، او را به دخالت در امور اجرایی کشور متهم کرد. در مقابل علی لاریجانی هم به دفاع از خود پرداخت. این اوج اختلاف و عدموفاق در طول تاریخ انقلاب در قوای سهگانه است؛ عدموفاقی که در طول عمر دولت و مجلس باعث اختلال در اداره کشور شده بود. این حادثه تلخ بهگونهای بود که رهبر انقلاب درباره آن فرمودند: «همه این قضایا، قضایای نامتناسبی است با نظام جمهوری اسلامی؛ نه آن متهم کردن، نه آن برخورد کردن، نه آن استیضاح. دفاعی هم که رئیس محترم قوه از خودش کرد، آن هم یک قدری زیادهروی بود؛ لزومی نداشت.»
تجربه: عدموفاق قوا کام مردم و نخبگان را تلخ میکند و بار روانی زیادی روی جامعهای که از هر سو آماج فشار و تحریم دشمنان است، میگذارد. نتیجه این میشود که جامعه سرخورده شود و نیروهای فعال از کار دست بکشند.
به همین دلیل است که جمهوری اسلامی در صعود گامهای آخر خود به قله، از اختلاف و افتراق بهشدت پرهیز میکند و به واژه پرمغز «وفاق» دست یازیده است تا این گامهای آخر را به اتفاق همه دلسوزان انقلاب با موفقیت کامل طی کند.