روزیروزگاریکافه بلدیه
گزارشی از روزهای طلایی کافه بلدیه که روزگاری پاتوق تهرانی ها بوده و امروزه جایش را به تئاتر شهر داده است
فاطمه عباسی
15شهریور ۱۳۱۱، جایی میان خیابان ولیعصر و انقلاب امروزی در محل فعلی تئاتر شهر تهران، آنجا که ما با نام چهارراه ولیعصر میشناسیم، مکانی ساخته شد برای تفریح و سرگرمی مردم آن سالها؛ جایی که اعتبار دولتمردان باشد و شاید مرکز خوشی مردمان تازه نفس کشیده از جنگ و قحطی. کافه بلدیه یا کافه شهرداری از ابتدای دوران پهلوی برای 3دهه بخش مهمی از خاطرات جمعی مردم شده بود؛ جایی برای بازی، سیاحت، مکانی برای میتینگ سیاسیون و شنیدن موسیقی متفاوت.
آنطور که روزنامههای آن زمان نوشتهاند، کافه بلدیه عمارتی بود بزرگ که «موسیو فرد» آن را با نهایت استحکام با سنگ و سیمان و آهن بنا کرده و مخارجش از ۱۰۰هزار تومان بیشتر شده بود. طبق اسناد قدیمی، مهمانخانه و کافه شهرداری جایی برای حضور و بروز موسیقی ایرانی بوده است، به همین منظور ارکستر خود را از موسیقیدانهای معروف ایرانی تشکیل داده بود؛ از مهمانیهای رسمی و خصوصی گرفته تا مهمانیهای باغی که به نفع بنگاه حمایت مادران برگزار میشد؛ مکانی که از سال ۱۳۱۹ تا ۱۵ سال بعد در کنار برنامههای شبانه خود، اجرای خیمهشببازی هم داشت. سال ۱۳۳۵ شهرداری وقت تصمیم میگیرد برای ایجاد هتلی مدرن و مجهز برای مسافران خارجی، در محل کافه شهرداری، ساختمانی مدرن با گنجایش ۴۰۰ اتاق بنا کند و به همین دلیل هم کافه را تخلیه کردند، اما کارشان متوقف ماند و در سال ۱۳۳۸، یعنی 2 سال بعد نخست بنای کافه را برای تاسیس یک فروشگاه بزرگ در نظر گرفتند و در نهایت به انبار بزرگ سوپرمارکت و دفتر امور اداری اختصاص یافت. سرانجام یکم آبان ۱۳۴۵ روزنامه اطلاعات اعلام کرد: «در محل کافه شهرداری سابق یک تئاتر مجهز ساخته خواهد شد.»
از سوی دیگر با انحلال کافه شهرداری و ساخت بنای تئاتر شهر، در محل باغ روبهروی ساختمان کافه، پارکی ساخته شد که دوم تیر ۱۳۴۵ افتتاح شد و پس از انقلاب «پارک دانشجو» نام گرفت. کلنگ بنای تئاتر شهر امروزی را در سال ۱۳۴۵، مهدی نامدار– پیشکسوت تئاتر– به زمین زد، طراحی آن به علی سردار افخمی –معمار جوان و نوگرا– سپرده شد و در نهایت ساخت این عمارت با الهام از برج طغرل روز هفتم بهمن ۱۳۵۱ به پایان رسید.
کافه بلدیه در تاریخ 21شهریور 1315 به «کافه شهرداری» تغییر نام پیدا کرد.
تصویری از بنای تئاتر شهر که در مکان سابق کافه بلدیه ساخته شد.
تصویر جمعی از زنان در مقابل کافه بلدیه تهران در سال 1314. این عکس تصویر خوبی از نوع حجاب زنان در آن دوره را نشان می دهد.
یک روز بهاری در کافه بلدیه تهران - ۱۶ فروردین ۱۳۱۴ عکسی گروهی از خانمهای خانواده اسفندیاری بختیاری که برای صرف عصرانه به کافه بلدیه، یا همان کافه شهرداری تهران رفته بودند.