سینمایی که مسجد شد
موضوع: سینما مونت کارلو
موقعیت: میدان نبوت
***
نبش خیابان جانبازان غربی فعلی، حوالی میدان هفت حوض سابق، زمین خاکی وسیعی وجود داشت که تا چشم کار میکرد خاک بود و خاک. نوجوانان و جوانان این محل ساعتها در آنجا فوتبال بازی میکردند و بعد از مدتی سینمای مونت کارلو در آن ساخته شد. رضاچگینی، از ساکنان قدیمی محله نارمک میگوید: «در آن سالها کسی فکر نمیکرد این زمین خاکی قرار است به یکی از مراکز به اصطلاح فرهنگی تبدیل شود، اما این اتفاق افتاد و زمین خاکی به سینما تبدیل شد. هرچند این تغییر برای پسربچههای این محله چندان خوشایند نبود چون تفرجگاهشان را از آنها گرفته بودند. یادم میآید که در آن زمان، خواننده معروفی در این زمین خاکی سینما ساخت؛ هرچند عدهای اصلاً با وجود سینما در آن زمان مخالفت داشتند، اما به هر صورت بود این سینما ساخته شد و چند سال هم فعالیت کرد. نخستین فیلمی که در این سینما اکران شد، «بیتلها» بود که در آن زمان تماشاچیان زیادی داشت. از ظرفیت سینما مونتکارلو در آن زمان استفادههای مختلفی میشد. سینما به گروههای علاقهمند به نقد و بررسی فیلم، گروههای موسیقی و علاقهمندان تئاتر و گروههایی که جلسات اجتماعی و فرهنگی داشتند اجاره داده و همچنین مراسم ملی شهرداری در این سینما برگزار میشد.»
سینما مونتکارلو از سینماهای مهم پایتخت در دوره پهلوی به شمار میرفت که در زمینه تبلیغ فرهنگ حاکم بر دیدگاه دستگاههای دولتی فعالیت میکرد. این رویکرد که اغلب با شئونات اسلامی ناسازگاری داشت به ذائقه ساکنان مذهبی شرق تهران خوش نیامد، چرا که بیبند و باری در آن به وفور دیده میشد و با دیدگاه جامعه مذهبی مغایرت آشکاری داشت.
چگینی با اشاره به این موضوع میگوید: «در آن زمان آیتالله خوانساری با سرمایهگذاری خودش و جمعی از خیران، ملک سینما مونتکارلو را خریداری و آنجا را به مسجد تبدیل کرد. نخستین امام جماعت این مسجد هم علامه محمدتقی جعفری بود. این مسجد بهصورت هیأت امنایی توسط آقایان شریفی، طباطبایی و موسوی و چند تن دیگر اداره میشد. خرید سینما مونتکارلو و تبدیل آن به مسجدالنبی(ص) در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی رخ داد. این روزها مسجدالنبی همچون نگینی در میدان هفتحوض میدرخشد و به عنوان شناسنامه و هویت این محله شناخته میشود. اکنون این مکان مذهبی بهعنوان یکی از مراکز پررونق جلسات قرآنی شناخته میشود. همچنین همواره بهعنوان یکی از شعب اخذ رأی در ادوار مختلف شناخته میشود و از پیشگامان طرح پیوند مسجد و مدرسه در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی هم به شمار میرود.»