کوچ اجاره‌نشین‌ها

اختلاف میانگین قیمت مسکن در بازار تهران در یک سال گذشته 50درصد بوده است؛ یعنی معاملات خریدوفروش مسکن در فصل نقل و انتقالات سال‌جاری نسبت به سال قبل 50درصد گران‌تر آب می‌خورد و در این میان اجاره‌نشین‌ها باید بیشترین تاوان را بپردازند. به گزارش همشهری، همگام با جهش قیمت مسکن در سال‌جاری، افزایش قیمت‌ها در بازار رهن و اجاره نیز پهلو به پهلوی قیمت مسکن رشد کرده و کار به‌جایی رسیده که بسیاری از مستأجران عملا قادر به تأمین واحدی شبیه به واحد مسکن فعلی خود نیستند و اگر صاحبخانه برای تمدید قرارداد فعلی اجاره با نرخی کمتر از بازار توافق نکند با چالش جدی مواجه می‌شوند. همشهری در گزارش‌های قبلی به موضوع ریزش مستأجران تهرانی به محله‌ها و خیابان‌های پایین‌تر از محل سکونت فعلی اشاره کرده بود که این گزارش‌ها نشان می‌داد در پی افزایش بی‌حدوحساب قیمت در بازار رهن و اجاره، برخی اجاره‌نشین‌ها مجبور شده‌اند محل سکونت خود را به محله‌هایی ارزان‌تر منتقل کنند. اما حالا اوضاع وخیم‌تر شده و کار مستأجران از جابه‌جایی خیابان و محله گذشته و به تغییر شهر رسیده است.

اجاره‌نشین‌های بالاشهری می‌مانند

یکی از مشاوران املاک محدوده سعادت‌آباد تهران می‌گوید: رشد قابل‌توجه قیمت‌ها در بازار رهن و اجاره، مستأجران را به دردسر انداخته اما فعلا در مناطق مرفه‌نشین و به‌اصطلاح بالای شهر، کمتر کسی پیدا می‌شود که به‌دلیل رشد بهای اجاره، قصد تغییر محله و اجاره کردن خانه‌ای در محله‌های پایین‌تر را داشته باشد. او معتقد است: اهمیت محل زندگی برای این دسته افراد به حدی است که به‌سختی حاضر به تغییر محل سکونت خود می‌شوند. البته این افراد از نظر وضع درآمدی نیز شرایط مساعدتری دارند و به‌ندرت از پوشش هزینه‌های معیشت ناتوان می‌شوند. حسینی، یکی از مشاوران املاک منطقه 3 تهران نیز تأیید می‌کند که اجاره‌نشین‌های این محله‌ها کمتر حاضر می‌شوند به‌دلیل افزایش هزینه‌ها، محل سکونت خود را تغییر دهند و به مناطق دیگر شهر بروند. او می‌گوید: وقتی از بالاشهر صحبت می‌کنیم، کلاس زندگی در یک محله خاص برای افراد اهمیت پیدا می‌کند و حاضرند بهای آن را هم بپردازند، اما در این میان برخی هستند که به‌دلیل فرار از ترافیک، شلوغی و گرفتاری‌های مخصوص تهران تمایل دارند به مناطق خوشنام حومه تهران، به‌ویژه به مناطقی از کرج مهاجرت کنند. به گفته حسنی، بخش زیادی از این افراد را سالمندان و بازنشستگان تشکیل می‌دهند که عملا کار روزمره در تهران ندارند و دور شدن از مرکز برایشان دردسرساز نیست.

کاهش هزینه‌ها با کاهش متراژ خانه

چند خیابان پایین‌تر از محله‌های بالایی پایتخت، شرایط اجاره‌نشین‌ها یکباره تغییر می‌کند. گزارش‌های میدانی حاکی از این است که در این مناطق مستأجران بیشتری مجبور شده‌اند برای پوشش دادن هزینه اجاره یک واحد مسکونی، محله و خیابان زندگی خود را تغییر دهند و به مناطق ارزان‌قیمت‌تر بروند. اظهارنظر مشاوران املاک این مناطق، حاکی از آن است که امسال تعداد مشتریانی که برای یافتن خانه اجاره‌ای ارزان‌تر حاضر به تغییر محله شده‌اند افزایش داشته است. البته استثناهایی هم وجود دارد که نشان می‌دهد برخی افراد پس از گران شدن میانگین قیمت در بازار رهن و اجاره تصمیم گرفته‌اند در مناطق بالاتری خانه اجاره کنند تا اگر پول بیشتری می‌پردازند، لااقل در محله بهتری ساکن شوند. طاهری، یکی از مشاوران املاک منطقه سهروردی می‌گوید: امسال برخی مستأجرانی که در جنوب این خیابان و مثلا در خانه‌های با متراژ حدود 100متر زندگی می‌کردند امسال پس از رشد قابل‌توجه قیمت‌ها حاضر شده‌اند خانه‌هایی با متراژ کمتر در شمال این خیابان اجاره کنند و محل سکونت خود را ارتقا دهند. برخی نیز برای کاهش هزینه‌ها، به‌دنبال کاهش متراژ محل سکونت رفته‌اند. طبق اظهارات او، این افراد بخش زیادی از مستأجران را شامل نمی‌شوند، اما نشان می‌دهد هنوز برخی از مستأجران در این بازار نابسامان نیز به‌دنبال پیدا کردن بهترین مورد اجاره هستند و فقط به قیمت یک واحد نگاه نمی‌کنند.

مهاجرت کارمندان از مناطق میانی

اما در مناطق میانی شهر وضع به‌کل تغییر می‌کند. مشاوران املاک مناطق مرکزی شهر، به‌ویژه در محدوده طالقانی، انقلاب، امام‌حسین، سعدی و 15خرداد می‌گویند: در بافت اداری - مسکونی این مناطق ترکیب مستأجران تغییر قابل‌توجهی داشته است و از آنجا ‌که بسیاری از مستأجران این مناطق برای نزدیکی به محل کار خود در این محله‌ها ساکن‌شده بودند، اینک با رشد قابل‌توجه قیمت رهن و اجاره، تعدادی از آنها دوباره به مناطق جنوبی و به‌اصطلاح پایین‌شهر مهاجرت کرده‌اند. طبق اظهارنظر مشاوران املاک، برخی از این افراد توانسته‌اند بر سر تمدید قرارداد با صاحبخانه خود توافق کنند و فعلا در این مناطق بمانند، اما درصورت تکرار نابسامانی در بازار اجاره، احتمالا این افراد نیز مجبور به ترک محله‌های میانی شهر خواهند بود.

یا تمدید قرارداد یا تغییر محله



در مناطق پایین‌ شهر وضع اجاره‌نشین‌ها تعریفی ندارد. مستأجرانی که با همشهری تماس گرفته‌اند، می‌گویند امسال مبلغ رهن و اجاره به‌شدت بالا رفته و اگر نتوانند با صاحبخانه به توافق برسند که با درصدی کمتر، قرارداد خود را تمدید کنند ناچار هستند به محله‌های ارزان‌تر و حتی مناطق حاشیه‌ای مهاجرت کنند. یکی از مخاطبان همشهری اعلام می‌کند: به‌علت ناتوانی در تمدید قرارداد اجاره خود در خیابان کارگر جنوبی، مجبور شده است واحدی در شهرک پردیس اجاره کند و هر روز مسافت 70کیلومتری این شهرک تا محل کار خود را طی کند. براساس این گزارش، مشاوران املاک شهرک پردیس نیز می‌گویند: امسال سیل تقاضای تهرانی‌ها برای اجاره کردن واحدهای این شهرک بیشتر شده و افزایش قیمت رهن و اجاره باعث شده برخی افراد، به‌ویژه خانوارهای پرجمعیتی که نیازمند واحدهایی با متراژ بالا هستند از تهران به این شهرک مهاجرت کنند. حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز به ایسنا گفته است: جهش قیمتی مسکن، باعث شده بسیاری از مستأجران تهرانی به شهرهای حومه پایتخت، ازجمله کرج، شهریار، پردیس، رودهن و... مهاجرت کنند که همین موضوع مشکلات عبور و مرور را رقم می‌زند.