تلفن همراه گزینه نخست برای دسترسی به ارتباط و خبر

آمارهای رسمی نشان می‌دهد سبک زندگی ایرانی‌ها در دسترسی به رسانه‌ها در حال تغییر است؛ به‌گونه‌ای که با افزایش سهم شبکه‌های اجتماعی، استفاده از وسایل ارتباط جمعی ازجمله رادیو در حال کاهش است. بانک مرکزی گزارش داده که در سال گذشته، بیش از 64درصد خانوارهای ایرانی دارای سرویس ارتباطی اینترنت بوده و 61.6درصد از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کردند. انتظار می‌رود با توجه به دسترسی بیش از 96.6درصدی شهروندان ایرانی به تلفن همراه، در سال‌های آینده سطح دسترسی و استفاده مردم از رسانه‌های نوظهور به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی افزایش یافته و ضریب مراجعه آنها به رسانه‌های سنتی ازجمله تلویزیون و رادیو برای تأمین نیازهای اطلاع‌رسانی و سرگرمی‌شان کاهش محسوس پیدا کند. ازجمله تغییرات مهم در الگوی رسانه‌ای مردم ایران سبقت دسترسی آنها به تلفن همراه نسبت به تلفن ثابت است؛ به‌گونه‌ای که در سال 96براساس آمارهای رسمی بانک مرکزی 74.9درصد مردم به تلفن ثابت دسترسی داشته‌اند.

نکته قابل تأمل اینکه با گسترش استفاده از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی به‌تدریج استفاده از کامپیوتر هم در حال تغییر است و سال گذشته فقط 44.6درصد مردم به کامپیوتر دسترسی داشته‌اند و سهم ویدئو و دستگاه‌های پخش لوح فشرده در خانواده‌های ایرانی به 41.6درصد رسیده است. همچنین آمار بانک مرکزی برای سال ۹۶ حاکی از آن است که ۹۸.۳ درصد خانوارها دارای تلویزیون «سیاه و سفید و رنگی» و ۲۵.۵ درصد دارای رادیو، رادیو ضبط و ضبط صوت بوده‌اند.

حکمفرمایی شبکه‌های اجتماعی بر عرصه اطلاع‌رسانی و سرگرمی در ایران با توجه به افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه و اینترنت نشان می‌دهد فصل تازه‌ای از افول قدرت رسانه‌های سنتی شنیداری و دیداری ازجمله رادیو و تلویزیون رقم خورده که البته به‌دلیل تعاملی بودن کارکرد رسانه‌های اجتماعی، جریان خبر و سرگرمی مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی از یک سو قدرت شهروندان در انتخاب رسانه‌ها و دسترسی آسان‌تر به اطلاعات را افزایش داده اما از سوی دیگر خطر انتشار شایعه و خبرهای فاقد استناد را تقویت می‌کند.