ادای سوگند بهمثابه تعهد ایمانی
عثمان سالاری؛ نماینده مجلس شورای اسلامی
در روند انتخابات ریاستجمهوری 2مرحله «تنفیذ» و «تحلیف» حائز اهمیت هستند. بر این اساس، تحلیف یکی از اساسیترین مراحل فرایند انتخابات ریاستجمهوری در ایران به شمار میرود که در اصل121 قانون اساسی نیز به آن اشاره شده است.
تنفیذ هم به این مفهوم است که مقبولیت مردمی برنده انتخابات که بهعنوان رئیسجمهور از سوی مردم انتخاب شده است، بهوسیله مقاممعظمرهبری مشروعیت پیدا کرده و به منصه تحقق و عینیت میرسد. اما مرحله بعدی که تحلیف باشد، همانگونه که از وجه تسمیه آن پیداست، موعد سوگند یادکردن منتخب ملت در برابر قرآنکریم است.
در اصل، رئیسجمهور سوگند یاد میکند که بنا به قانون اساسی که منبعث و منشعب از اراده و خواست عمومی کشور بوده و میثاقی بین عموم جامعه و حکومت است، عمل کند و آن را سرلوحه اصلی خود قرار دهد.
علاوه بر این، رئیسجمهور در مراسم تحلیف عهد میبندد تا قانون اساسی را اجرا کند و از هویوهوس نفسانی و خواهشهای شخصی که میتواند منشأ فساد و تباهی باشد، بپرهیزد و در ادای وظیفه، از هر نوع رفتار و گفتاری که شائبه انانیت و شخصمحوری داشته باشد، اجتناب کند.
این سوگند جدا از یک تعهد قانونی، یک قرار ایمانی نیز هست و به این جهت است که رئیسجمهور در پیشگاه قرآن، بهعنوان کتاب سعادت و هدایت ما مسلمانان، سوگند یاد میکند.
مسئله مهم این است که هر مسئولی در هر سطح و منزلتی که هست، باید برابری حقوق ملت را درنظر گیرد و بیطرف باشد تا در هر پست و مقامی که قرار دارد، منشأ خیر و برکت برای عموم مردم و جامعه باشد.
از سوی دیگر، در مورد اهمیت این فرایند و روند باید گفت که اساسا مراسم تحلیف در سایر کشورهای جهان نیز به شکلهای مختلف ساری و جاری است و رئیس دولت برای متعهدماندن و عمل به قانون اساسی سوگند یاد میکند.
اما نکتهای که در تحلیف ایرانی وجود دارد، آن است که بنا بر اصل113 قانون اساسی، بر جایگاه ریاستجمهوری تأکید میشود؛ چراکه رئیسجمهور بعد از مقاممعظمرهبری، مهمترین مقام حکومتی و اجرایی کشور بهشمار میرود. در اصل113 آمده است که «پس از مقام رهبری رئیسجمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیما به رهبری مربوط میشود، بر عهده دارد.»
ضمن اینکه در مراسم تحلیف ریاستجمهوری، مقامات مختلف داخلی و خارجی حضور پیدا میکنند و این نمایه مهمی است که نشان از اهمیت و تشریفاتینبودن آن دارد. دعوت از برخی مقامات کشورها و حضور مسئولان بلندپایه نظام جمهوری اسلامی در مراسم تحلیف حکایت از آن دارد که رئیسجمهور رسما از عملیاتیکردن برنامهها و وعدههای خود پردهبرداری میکند.
از حالا به بعد، همه منتظرند تا شعارها در ریل اجرا قرار گیرد و به همه برنامههای ارائهشده در طول تبلیغات انتخاباتی جامه عمل
پوشانده شود.