زمین سوخته یا اسب زین شده؟

اکنون که پس از حدود 3سال دولت شهید رئیسی به‌علت شهادت وی به پایان کار خود رسیده، مقایسه اوضاع اقتصاد کشور با 3سال قبل در پایان دولت دوازدهم نشان می‌دهد شرایط بسیار بهتر از گذشته شده است و دولت چهاردهم در حالی پای به عرصه اجرا می‌گذارد که با زمین سوخته مواجه نیست.به‌عنوان مثال درحالی‌که نرخ تورم (طبق اعلام بانک مرکزی) در اواخر دولت دوازدهم به حدود 60درصد هم رسیده بود، در اردیبهشت امسال به 43درصد کاهش یافت. نکته مهم آنکه تورم حدودا 60درصدی اواخر دولت دوازدهم، بالاترین تورم در کشور طی 80سال اخیر محسوب می‌شود.

استقراض دولت صفر شد
دولت دوازدهم در 4‌ماه نخست سال1400 بیش از 50هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی در قالب تنخواه، استقراض کرده بود که دولت سیزدهم در پایان سال1400 مجبور شد این رقم را تسویه کند. اما اکنون دولت در حالی تغییر کرده که دولت سیزدهم در 4ماه نخست امسال یک ریال هم از بانک مرکزی در قالب تنخواه استقراض نکرده و از این بابت فشاری به دولت جدید نخواهد آمد.
سایر شاخص‌های مهم اقتصادی هم در پایان دولت سیزدهم نسبت به پایان دولت دوازدهم در وضعیت بهتری است. مثلا نرخ بیکاری در سال1402 به 8/1درصد کاهش یافت که کمترین نرخ بیکاری پس از انقلاب است. رشد نقدینگی (به‌عنوان عامل اصلی تورم) که در پایان سال1399 به بالاترین رقم پس از انقلاب افزایش یافته بود، هم‌اکنون به 26/8درصد کاهش یافته است. صادرات نفت و کالاهای غیرنفتی در 3سال گذشته رشد چشمگیری نسبت به پایان دولت قبل پیدا کرده و حتی صادرات غیرنفتی در سال1401 رکورد سال‌های پس از انقلاب را زد. به مدد رشد صادرات، تراز حساب جاری کشور که در سال1399 منفی شده بود، دوباره مثبت شده است.

رشد اقتصادی 3 برابر شد
رشد اقتصادی فصلی کشور که در 8سال دولت حسن روحانی به‌طور متوسط 1/5درصد بود در 3سال دولت شهید رئیسی 3برابر شد و به 4/5درصد افزایش یافت.
رقم سرمایه‌گذاری معتبر خارجی که در سال1399 به کمترین رقم 2دهه اخیر کاسته شده بود، در سال1402 به بالاترین رقم پس از انقلاب رسید. درنتیجه، شاخص تشکیل سرمایه ثابت ناخالص کشور (مهم‌ترین نشانه سرمایه‌گذاری در اقتصاد) پس از چند سال روند منفی، دوباره مثبت شد.
افزایش ظرفیت تولید برق در کشور در سال اول دولت سیزدهم رکورد 40سال اخیر را زد. در زمینه توزیع درآمد هم شاخص ضریب جینی در سال1402 به کمترین رقم 55سال اخیر کاهش یافت که نشانه افت چشمگیر فاصله طبقاتی در کشور است. بانک جهانی هم در محاسبات خود از کاهش 6میلیون نفری تعداد فقرا در ایران در 3سال دولت سیزدهم خبر داد درحالی‌که در 8سال دولت روحانی 10میلیون نفر بر تعداد فقرا اضافه شده بود. وضعیت ذخایر کالاهای اساسی هم در حال حاضر نسبت به پایان دولت دوازدهم به‌مراتب بهتر است.