• چهار شنبه 13 تیر 1403
  • الأرْبِعَاء 26 ذی الحجه 1445
  • 2024 Jul 03
چهار شنبه 13 تیر 1403
کد مطلب : 228929
+
-

شاهکار دانش‌آموزانی که فرش‌های دربار را بافتند

شاهکار دانش‌آموزانی که فرش‌های دربار را بافتند

 موضوع: مدرسه اسلام
 ویژگی: مشهورترین مدرسه قالی‌بافی تهران قدیم


مدرسه«اسلام» در محله سنگلج را باید مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مدرسه در زمینه آموزش قالی‌بافی در تهران معرفی کرد؛ مدرسه‌ای که جذاب‌ترین فرش‌ها با دستان شاگردانش زیرنظر استاد اصغر قالی‌باف بافته شد. مدرسه اسلام در زمان مظفرالدین‌شاه آغاز به کارکرد و بخش هنر و صنعت آن بسیار خاص و فعال بود؛ مدرسه‌ای که هنر قالی‌بافی در آن به اوج رسید. شاهکار هنرجویان کلاس‌های قالی‌بافی این مدرسه در موزه فرش ایران محفوظ مانده است؛ 2قالیچه جفت که از نظر نقش و رنگ‌پردازی کاملا مشابه و جفت یکدیگرند و بالای آنها نام «سلطان مظفرالدین‌شاه قاجار» و در پایین فرش‌ها عبارت «طهران، مدرسه اسلام، 1319» درج شده است.
تورج ژوله، محقق، مؤلف و مدرس فرش دستباف، می‌گوید: «این مدرسه یک دوره امتحان یک‌ساله برگزار کرد و پس‌ازاین امتحان، شاگردان مدرسه دست به‌کار بعضی از صنایع ازجمله قالی‌بافی شدند. فرش‌های دستباف نفیسی که در این مدرسه بافته شد بعدها به پادشاه وقت هم تقدیم شد که نشان‌دهنده کیفیت بالا و آموزش درست و دقت قالی‌بافان این مدرسه است.»
قالی‌بافی برای مدرسه اسلام درآمدزا بود و دلیل این موضوع به مشکلات مدرسه از نظر مالی برمی‌گشت. بخشی از هزینه‌های مدرسه از طرف رجال دولتی و بزرگان تأمین می‌شد و بخشی دیگر اعانه‌ای بود که از طرف انجمن معارف به‌عنوان کمک مالی دولت به مدرسه تعلق می‌گرفت. البته مدرسه بعد از 2سال، مساعدت انجمن معارف را به‌عنوان کمک دولتی به‌دلیل نپذیرفتن برخی اصلاحات از دست داد. همین امر باعث شد تمرکز مدرسه اسلام بر هنر قالی‌بافی بیشتر باشد و درآمدزایی از آن در دستور کار قرار بگیرد. مهرشاد کاظمی، تهران‌پژوه می‌گوید: «فرش‌های به‌جامانده از مدرسه قالی‌بافی اسلام تهران شباهت زیادی به نقشه‌های منطقه کرمان دارد و این به‌دلیل حضور استاد اصغر قالی‌باف بود که اصالتی کرمانی داشت. تقریبا بعد از گذشت مدت کوتاهی از شروع به‌کار مدرسه اسلام، قالی‌بافی در این مدرسه با چنان شهرت و آوازه‌ای روبه‌رو شد که سفارش‌های بی‌شماری دریافت می‌کردند. پای فرش‌های این مدرسه به دربار هم باز شد و به‌عنوان هدیه‌های بین‌المللی از آن فرش‌ها بهره می‌گرفتند. مدرسه اسلام محله سنگلج تهران با اوج گرفتن مشروطه کم‌کم به حاشیه رانده شد و از رونق افتاد.»

 

این خبر را به اشتراک بگذارید